می‌شود که سرعتی ثابت دارد و بر خلاف زمان خورشیدی ظاهری، نسبت به ساعت اتمی بین‌المللی ثابت می‌ماند. زمان خورشیدی متوسط یا استاندارد، میانگینی را بر پایه...

مدیریت زمان فضا-زمان برچسب زمان زمان در فیزیک آئین زروانی زمان نجومی زمان خورشیدی مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به زمان در ویکی‌گفتاورد موجود است. "Oxford...

هجری خورشیدی بر پایهٔ گاه‌شماری جلالی با مبدأ سال منسوب به هجرت محمد است. آغاز سال خورشیدی برابر است با نخستین روز بهار. گاه‌شماری هجری خورشیدی اکنون...

منطقهٔ زمانی (یا زمان‌پهنه) به هر یک از قاچ‌های ۱۵ درجه‌ای کرهٔ زمین گفته می‌شود که زمان متوسط نصف‌النهاری مرکز آن را می‌توان به عنوان زمان رسمی کشورها و...

ماه، یکای زمان به ویژه در گاه‌شماری ‌ها است که به هر یک از ۱۲ بخش از یک سال گفته می‌شود. به‌طور معمول دو گونه کلی ماه خورشیدی (شمسی) و ماه قمری (مَهی)...

اتساع زمان یا فراخش زمان یکی از مفاهیم فیزیکی مربوط به نظریهٔ نسبیت خاص آلبرت اینشتین هست که مبنی بر پایهٔ نسبیت این گونه بیان می‌شود که از دید دو ناظر...

تقویم ماه کنونی هجری خورشیدی گاه‌شماری، یا تقویم، دانش و فنّ تعیین و نگهداری حساب زمان. از طرفی تقویم، گاهنامه، سالنما یا سالنامه معمولاً برای صورت نتایج...

Coordinated Universal Time) به اختصار: یوتی‌سی (به انگلیسی: UTC) یک معیار زمان برای تعیین ساعت‌ها و اختلافات زمانی در سراسر جهان است. ساعت هماهنگ جهانی...

سیستم‌های دینامیک، زمانِ گسسته و زمانِ پیوسته دو چارچوب جایگزین هستند که در آن متغیرها (داده‌ها) را در زمان مدل می‌کند. در مدل زمان‌ پیوسته داده‌های به...

انرژی خورشیدی (به انگلیسی: Solar energy) نور و گرمای تابشی خورشید است که با استفاده از طیف وسیعی از فناوری‌های در حال تکامل مانند گرمایش خورشیدی، فتوولتائیک،...

سفر در زمان به ایدهٔ حرکت بین لحظه‌های مختلف در زمان گفته می‌شود که مشابه حرکت بین مکان‌های مختلف در فضا صورت می‌گیرد، و در آن امکان ارسال اشیاء (و در...

مدیریت زمان (به انگلیسی: Time management) عمل یا فرایند طراحی به‌کارگیری کنترل آگاهانه بر روی زمانی است که صرف فعالیتهای مشخص می‌شود، به خصوص به منظور...

ساعت خورشیدی، یا اسطرلاب (استاریاب) که از دوره صفوی در ایران رایج بوده‌است، میله‌ای عمودی بر سطح افقی نصب می‌شده‌است با اندازه‌گیری سایه آن میله، زمان معلوم...

در فیزیک زمان پلانک (به انگلیسی: Planck time) (با نماد tP) واحدی از زمان در دستگاه یکاهای طبیعی یا یکاهای پلانک است. یک زمان پلانک زمانی است که نور در...

کپسول زمان (به انگلیسی: Time capsule) نهانگاه یا مخزنی است که در آن چیزهایی قرار داده می‌شود تا بعد از زمانی معین (یا گاهی نامعین) آن‌ها را باز کنند و...

واحد زمان به هر فاصله منظم زمانی گفته می‌شود. به عبارت دیگر، واحد زمان عبارت است از یکا یا واحد یا کسری از زمان با اندازه مشخص. مهم‌ترین واحدهای زمانی...

شامل یک پنل و ماژول های صفحات خورشیدی، اینورتر، و گاهی یک باتری یا ردیاب خورشیدی و سیم‌کشی اتصالات نیز می باشد. پنل خورشیدی به یک ماژول فتوولتاییک گفته...

شمالی) به سمت قطب شمال باشد. ساعت‌های آفتابی معمولی، زمان ظاهری خورشیدی را نشان می‌دهند. این زمان با زمانی که از ساعت استاندارد می‌خوانیم کمی فرق دارد...

نسبیت عام آلبرت اینشتین را در بر می‌گیرد. ایدهٔ اصلی این نظریه آن است که زمان و فضا مرتبط هستند، نه جدا و ثابت. به‌کاربردن عبارت «نظریهٔ نسبیت» به ۱۹۰۶...

برجی مجدداً رایج شد و در سال ۱۲۸۹ خورشیدی در زمان مشروطیت تقویم ملی ایران شد. بر همین اساس در آغاز سال ۱۳۰۴ خورشیدی با تغییراتی در محاسبات و عناوین ماه‌ها...

حوزه زمان (به انگلیسی: Time domain) تحلیل توابع ریاضی، سیگنال‌ها، سری‌های زمانیِ اقتصاد یا داده‌ها بر اساس زمان است. اسیلوسکوپ ابزار رایجی است که برای...

زمان یا تقارن نسبت به وارونی زمان (به انگلیسی: T-symmetry یا time reversal symmetry) یا تقارن T در فیزیک نظری به یک تقارن فرضی تحت تبدیل معکوس زمان گفته...

اتساع زمان گرانشی پدیدهٔ وجود تفاوت واقعی بین مقدار مشاهده‌شده برای زمان سپری شده میان دو رویداد، از دید ناظرهای قرار گرفته در مکان‌هایی با پتانسیل گرانشی...

پیکان زمان (به انگلیسی: Arrow of Time, or Time's Arrow) مفهومی است که در سال ۱۹۲۷ توسط اخترشناس بریتانیایی آرتور استنلی ادینگتون مطرح گشت. این مفهوم بر...

برابر با ۱۰ یا ۱۱ دی گاه‌شماری خورشیدی (اوایل زمستان در نیم کرهٔ شمالی و اوایل تابستان در نیم کرهٔ جنوبی) است، این زمان از لحاظ حرکت انتقالی زمین و در...

بهاری (یا یک نصف النهار خاص) است (شبانه روز نجومی). از سویی با زمان خورشیدی (شبانه روز خورشیدی) که عبور متوالی خورشید طی حرکت وضعی زمین است متفاوت و کوتاهتر...

ادراک زمان یک زمینهٔ مطالعاتی در روانشناسی، زبان‌شناسی شناختی و علوم اعصاب است. ادراک زمان به تجربه ذهنی از زندگی اشاره دارد: زمان. زمان برای هر شخصی به...

گاه‌شماری خورشیدی یا تقویم خورشیدی به نوعی گاه‌شماری گفته می‌شود که روزهای آن نشان‌دهنده محل زمین در چرخش آن به دور خورشید است. اگر محل زمین در مدار چرخشش...

اعتدال بهاری است. زمان هر سال اعتدالی بعلت برخی تأثیرات نجومی متغیر است (سال اعتدالی متغیر) که مبنای آغاز سال در گاه‌شماری هجری خورشیدی و میانگین آن (سال...

ایران اعلام شد. تا پیش از آن گاهشماری هجری خورشیدی، تقویم رسمی کشور بود. در این مصوبه مبدأ تقویم خورشیدی از هجرت پیامبر اسلام به تاریخ تاجگذاری کوروش...

جمع می‌کنند. تبدیل هجری خورشیدی به هجری قمری: سال خورشیدی را در ۱۱ ضرب کرده بر ۳۵۴ تقسیم می‌کنند و نتیجه را با همان سال خورشیدی جمع می‌کنند. تبدیل گاه‌شماری...