شاهنامهٔ تهماسبی یا شاهنامه شاه‌تهماسب یا شاهنامهٔ هوتون نسخه‌ای گران‌بها از شاهنامهٔ فردوسی متعلق به سدهٔ ۱۰ هجری قمری در دورهٔ صفوی است. این کتاب حدود...

دیگر نگاره‌ها در موزه‌های جهان نگه‌داری می‌شود. شاهنامهٔ تهماسبی یکی از شناخته‌شده‌ترین نسخه‌های شاهنامه است و در دوران شاه تهماسب صفوی نوشته شده است. این...

اهل سیستان بود هفت‌خان رستم یا هفت‌خوان رستم نام نبردهایی هفت‌گانه در شاهنامهٔ فردوسی هستند که رستم، پسر زال آن‌ها را به انجام رساند. هفت‌خان رستم شامل...

روایت بهمن نامه همای دختر ملک حارث شاه مصر و همسر بهمن است و به روایت شاهنامه وی دختر و همسر بهمن است. برخی از پژوهشگران (مانند: مسعودی، حمزه اصفهانی،...

از سال ۲۴۳۲ تا ۳۰۸۴ پس از کیومرث) دومین دودمان پادشاهی ایران در اوستا، شاهنامه و اسطوره‌شناسی ایرانی پس از پیشدادیان و پیش از اشکانیان می‌باشد. پادشاهی...

که فردوسی سرودن شاهنامه را برپایهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری در سی سالگی آغاز کرد. تنها سروده‌ای که روشن شده از اوست، خود شاهنامه است. شاهنامه نامدارترین سرودهٔ...

سیاوُش یا سیاووش یا سیاوَخْش از شخصیت‌هایِ ایرانی در شاهنامه فردوسی، مردی جوان و خوش‌چهره و فرزندِ پهلوان و برومندِ کاووس و پدرِ کیخسرو است. سیاوش از...

شده‌است و یمنیان او را از خود می‌دانند و از وجود او به خود می‌بالند. در شاهنامه، پسر مرداس از تبار اعراب و فرمانروای دشت نیزه‌وران است. او پس از کشتن پدرش...

شرق به غرب و دیگری برای گذر از غرب به شرق آن باشد. سرگذشت شاپور دوم در شاهنامه تا حدودی با زندگی شاپور یکم درآمیخته شده و عمدتاً جنگ‌های او با عرب‌ها،...

شاهنامه تهماسبی بوده است. در اصل ۵۸ نگاره شناخته‌شده، اما یک نگاره که مربوط به جنگ مازندران بود در سال ۱۹۳۷ از بین رفت. فاطمه ماهوان. «شاهنامه بینافرهنگی:...

هرمز چهارم یا اورمزد چهارم (به پارسی میانه: 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣‎) یا هرمزد در شاهنامه، از سال ۵۷۹ تا ۵۹۰ م. شاهنشاه ایران و انیران از خاندان ساسان در ایران‌شهر...

شده بود. تاریخ رستم فرخ‌هرمز را به‌عنوان شخصیتی تاریخی، یکی از قهرمانان شاهنامه و یکی از شخصیت‌های محبوب ملی‌گرایان ایرانی به یاد دارد. در منابع گوناگون...

که سال ۱۳۷۳ در سکوت خبری از ایران بیرون برده و با باقی‌مانده صفحات شاهنامهٔ تهماسبی – که در اختیار دیوید گفن، میلیاردر آمریکایی، بود – تاخت زده شد که این...

سهراب پهلوان افسانه‌ای در شاهنامه است که پدرش رستم و مادرش تهمینه دختر شاه سمنگان است. سهراب با سپاه تورانیان به نبرد ایران آمد و در جنگی تن‌به‌تن با...

دوم یکسان می‌دانند. ابوطاهر داستان کی‌بهمن را دنبال می‌کند که بیشتر از شاهنامه نامور است، پدرش، شاهزاده کیانی اسفندیار با قهرمان اساطیری ایرانی رستم جان...

پادشاه ایران و نخستین پادشاه پیشدادی در اسطوره‌شناسی ایرانی است، که برپایهٔ شاهنامهٔ فردوسی سی سال پادشاهی کرد. برخی از پژوهشگران کیومرث را با آدم، نخستین انسان...

نخستین قربانی‌کننده است. بر پایهٔ شاهنامهٔ فردوسی، وی نقش مهمی در یک‌جانشینی مردم و گسترش شهرنشینی داشته‌است. هوشنگ در شاهنامه، پسر سیامک و نوهٔ گیومرث است...

کاملاً مشخص است. میرک از جمله نگارگرانی بود که در مصورسازی خمسه تهماسبی و شاهنامه تهماسبی همکاری کرد. . وی بعضی از نقاشی‌هایش را روی عاج فیل می‌کشید. آقامیرک...

پارسی میانه: 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣 ت.ت. 'اَئُوهُرْمَزْدَ') یا اورمزدِ شاپور در شاهنامه، از سال ۲۷۰ تا ۲۷۱ میلادی، سومین شاهنشاه ایران و انیران از خاندان ساسان...

اسطوره‌های ایرانی کارهایی سخت بزرگ به او نسبت داده شده‌ است. جمشید در شاهنامه، فرزندِ تهمورث و شاهی فرهمند است که سرانجام به‌خاطرِ خودبینی و غرور فرّه...

تَهمینه شخصیت قهرمان زن در حماسه ملی شاهنامه است؛ او دختر شاه سمنگان، همسر رستم و مادر سهراب است. تهمینه ساخته شده از دو بخش تهم و اینه که بخش اول به...

 'تَهْمورِف') از شخصیت‌های اساطیری ایرانی است. وی از پادشاهان دودمان پیشدادی و در شاهنامه پسر هوشنگ است. طهمورث وزیری داشت زیرک بنام شهراسپ (سحرسپ) که رهنمای طهمورث...

میانه: ت.ت. 'هوماگ') شناخته‌شده به هُمای چِهْرْزاد، دختر کی‌بهمن به روایت شاهنامه و دختر ملک حارث شاه مصر به روایت بهمن نامه و مجمل التواریخ و مادر داراب،...

نوش‌آذر و مهرنوش و بهمن و طوش نام داشته‌اند. اسفندیار رویین‌تن بود، در شاهنامه به چگونگی رویین‌تن شدن اسفندیار اشاره‌ای نشده‌است اما در زراتشت‌نامه از...

بارمان، یکی از پهلوانان تورانیِ شاهنامه است که به همراه هومان، دیگر پهلوان تورانی، از افراسیاب دستور می‌گیرند در جنگ میان توران و ایران، جلوی آشنایی سهراب...

شد. در دوره شاه تهماسب این مکتب به اوج رسید و آثاری مثل خمسه تهماسبی و شاهنامه تهماسبی تولید شدند. هنرمندان شاخص این دوره کمال‌الدین بهزاد و سلطان محمد...

اوستا، ادبیات پهلوی، عربی و فارسی بر پایهٔ داستان‌های ساسانیان به‌ویژه شاهنامهٔ فردوسی، ایرج را در ردهٔ قهرمانی برجسته می‌دانند که نیای دودمان پیشدادی...

اکوان دیو نام یکی از دیوهای شاهنامه فردوسی است. داستان اکوان دیو به این‌صورت در شاهنامه آمده است: در زمان کیخسرو جانوری پدید می‌آید و خود را به شکل گورخری...

با دلایلی که کی‌خسرو آورد بر این انتخاب گردن نهادند. به گزارش فردوسی در شاهنامه، لهراسپ فرزند اَوْرَنْد فرزند کَی‌پِشین فرزند کَی‌قَباد بوده است. اما در...

ارژنگ دیو در داستان هفت خان رستم در شاهنامه، یکی از دیوان مازندران و از سرداران دیو سپید است. رستم در خان ششم از هفت خوان رستم به اردوگاه او حمله کرد...

شاهنامه تهماسبی شاهنامه دموت شاهنامه رشیدا شاهنامه‌خوانی نقالی ایرانی بنیاد شاهنامه فردوسی بنیاد فردوسی رستم و سهراب (اپرا) فهرست جای‌ها در شاهنامه جشنواره...