Azərbaycan dövlət başçılarının siyahısı — Vikipediya

Azərbaycan dövlət başçılarının siyahısı — 28 may 1918-ci ildən sonra ölkədə respublika quruluşu təyin edilmişdi, bu vaxtdan başlayaraq Azərbaycan Respublikası prezidentləri və dövlət başçıları bu siyahıda göstərilib.

25 yaşında hakimiyətə gələn Qriqori Kaminski Azərbaycan tarixində ən gənc, Heydər Əliyev isə 70 yaşında ən yaşlı hökumət başçısı olmuşdur. Hazırda Azərbaycanın prezidenti İlham Əliyevdir, hansı ki, o, 2003, 2008, 2013, 2018 və 2024-cü illərdə 5 dəfə ardıcıl prezident seçilmiş və hazırda 20 ildən artıq müddətlə bu vəzifəni icra etməklə bu vəzifəni ən uzun müddət icra edən dövlət başçısıdır.

Rəng açarı
(siyasi partiyalar üçün)
  Partiyasız
  Müsavat Partiyası
  Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası (Bolşevik)
  Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası
  Yeni Azərbaycan Partiyası
  Azərbaycan Xalq Cəbhəsi

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurası

[redaktə | mənbəni redaktə et]
№ Milli Şurasının sədri Səlahiyyət müddəti Partiya Hökumət İst.
Portret Adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Günlər
1 Məmməd Əmin Rəsulzadə
(1884–1955) 		28 may 1918 7 dekabr 1918 193 Müsavat
Xoyski I [1]
Xoyski II
Xoyski III

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin Sədri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
№ Parlament Sədri Səlahiyyət müddəti Partiya Hökumət İst.
Portret Adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Günlər
2 Əlimərdan bəy Topçubaşov
(1862–1934) 		7 dekabr 1918 27 aprel 1920 507 Partiyasız Yusifbəyli I [2]
Yusifbəyli II

SSRİ dövrü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Kommunist Partiyası Rəyasət Heyətinin sədri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
№ Sədr Səlahiyyət müddəti Partiya Hökumət İst.
Portret Adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Günlər
3 Mirzə Davud Hüseynov
(1894–1938) 		28 aprel 1920 23 iyul 1920 86 Kommunist
(Bolşevik) 		Hüseynov I [3]
4 Viktor Naneyşvili
(1878–1940) 		23 iyul 1920 9 sentyabr 1920 48 Kommunist
(Bolşevik) 		Naneyşvili I [4]
5 Yelena Stasova
(1873–1966) 		9 sentyabr 1920 15 sentyabr 1920 6 Kommunist
(Bolşevik) 		Stasova I [5]
6 Vladimir Dumbadze
(1879–1934) 		15 sentyabr 1920 24 noyabr 1920 70 Kommunist
(Bolşevik) 		Dumbadze I [6]

Azərbaycan Kommunist Partiyasının icraçı katibi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
№ Katib Səlahiyyət müddəti Partiya Hökumət İst.
Portret Adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Günlər
7 Qriqori Kaminski
(1895–1938) 		24 oktyabr 1920 24 iyul 1921 273 Kommunist
(Bolşevik) 		Kaminski I [7]

Azərbaycan Kommunist Partiyası MK rəhbərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
№ Birinci katib Səlahiyyət müddəti Partiya Hökumət İst.
Portret Adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Günlər
8 Sergey Kirov
(1886–1934) 		24 iyul 1921 5 yanvar 1925 168 Kommunist
(Bolşevik) 		Kirov I [8]
9 Ruhulla Axundov
(1897–1938) 		5 yanvar 1925 21 yanvar 1926 366 Kommunist
(Bolşevik) 		Axundov I [9]
10 Levon Mirzoyan
(1897–1939) 		21 yanvar 1926 11 iyul 1929 1267 Kommunist
(Bolşevik) 		Mirzoyan I [10]
11 Nikolay Gikalo
(1897–1938) 		11 iyul 1929 5 avqust 1930 390 Kommunist
(Bolşevik) 		Gikalo I [11]
12 Vladimir Polonski
(1893–1937) 		5 avqust 1930 7 fevral 1933 917 Kommunist
(Bolşevik) 		Polonski I [12]
13 Ruben Rubenov
(1894–1937) 		7 fevral 1933 10 dekabr 1933 306 Kommunist
(Bolşevik) 		Rubenov I [13]
14 Mir Cəfər Bağırov
(1896–1956) 		10 dekabr 1933 6 aprel 1953 7057 Kommunist
Bağırov I [14]
15 Mir Teymur Yaqubov
(1904–1970) 		6 aprel 1953 17 fevral 1954 317 Kommunist
Yaqubov I [15]
16 İmam Mustafayev
(1910–1997) 		17 fevral 1954 10 iyul 1959 1969 Kommunist
Mustafayev I
17 Vəli Axundov
(1916–1986) 		10 iyul 1959 14 iyul 1969 3657 Kommunist
Axundov I [16]
18 Heydər Əliyev
(1923–2003) 		14 iyul 1969 3 dekabr 1982 4890 Kommunist
H. Əliyev I [17]
19 Kamran Bağırov
(1933–2000) 		3 dekabr 1982 21 may 1988 1996 Kommunist
Bağırov I [18]
20 Əbdürrəhman Vəzirov
(1930–2022) 		21 may 1988 25 yanvar 1990 614 Kommunist
Vəzirov I [19]
21 Ayaz Mütəllibov
(1938–2022) 		25 yanvar 1990 14 sentyabr 1991 597 Kommunist
Mütəllibov I [20]

Müstəqillik dövrü (1991–cari)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Prezidentlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
№ Prezident Səlahiyyət müddəti Partiya Hökumət İst.
Portret Adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Günlər
21 Ayaz Mütəllibov
(1938–2022) 		8 sentyabr 1991 6 mart 1992 180 Partiyasız Mütəllibov I [20]
— ' Yaqub Məmmədov (müvəqqəti)
(1941–) 		6 mart 1992 14 may 1992 69 Partiyasız — [21]
— Ayaz Mütəllibov
(1938–2022) 		14 may 1992 18 may 1992 4 Partiyasız Mütəllibov I [20]
— İsa Qəmbər
(müvəqqəti)
(1957–) 		19 may 1992 16 iyun 1992 28 Azərbaycan Xalq Cəbhəsi
—
22 Əbülfəz Elçibəy
(1938–2000) 		17 iyun 1992 24 iyun 1993 442 Azərbaycan Xalq Cəbhəsi
 		Elçibəy I [22]
23 Heydər Əliyev
(1923–2003) 		3 oktyabr 1993 11 oktyabr 1998 3680 Yeni Azərbaycan Partiyası
H. Əliyev I [23]
11 oktyabr 1998 15 oktyabr 2003 H. Əliyev II
24 İlham Əliyev
(1961–) 		15 oktyabr 2003 15 oktyabr 2008 7665 Yeni Azərbaycan Partiyası
İ. Əliyev I [24]
31 oktyabr 2008 22 oktyabr 2013 İ. Əliyev II
22 oktyabr 2013 21 aprel 2018 İ. Əliyev III
21 və 23 aprel 2018 14 fevral 2024 İ. Əliyev IV
16 fevral 2024 Hal-hazırda İ. Əliyev IV

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Memmed Amin Resûlzâde (Bakû/Novhanı, 31 Ocak 1884 - Ankara, 6 Mart 1955)" (PDF). Ministry of Culture and Tourism of Turkey. 2007-09-29 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-04-02.
  2. ↑ Akhundov, Fuad. "Democratic Republic of Azerbaijan Leaders". www.azer.com. Azerbaijan International. 5 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  3. ↑ "Ministry of Finance of Republic of Azerbaijan. History of the ministry". 2010-11-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-08.
  4. ↑ "Черкесское имя в истории Азербайджана" (Russian). 3 January 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  5. ↑ Lazitch and Drachkovitch, Biographical Dictionary of the Comintern, pg. 444.
  6. ↑ "«ЗА УБИЙСТВОМ ГЕНЕРАЛА ДУМБАДЗЕ СТОИТ СААКАШВИЛИ»". vesti.az (Russian). 8 August 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  7. ↑ "Каминский Григорий Наумович" (Russian). 17 September 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  8. ↑ Getty, J. Arch, Origins of the Great Purges: The Soviet Communist Party Reconsidered, 1933–38, (Cambridge: Cambridge University Press, 1987), 207.
  9. ↑ "Ахундов Рухулла Али оглы" (Russian). 3 January 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  10. ↑ "Moscow and the delimitation of Karabakh in the 1920s". biweekly.ada.edu.az. 3 March 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  11. ↑ Musayev, Ismail. "The Big Territorial Giveaway (II part)". www.visions.az. 3 January 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  12. ↑ "Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898 - 1991. Полонский Владимир Иванович". 2017-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-14.
  13. ↑ Davies, Robert William. Stalin-Kaganovich correspondence, 1931-1936. Yale University Press. 2003. səh. 408. ISBN 0-300-09367-5. 2022-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-24.
  14. ↑ De Waal, Thomas. Black garden: Armenia and Azerbaijan through peace and war. New York and London: New York University. 2003. səh. 138. ISBN 0-8147-1944-9. 7 January 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 May 2010.
  15. ↑ "İstiqlal tariximizdə Gəncə: əzəli və şanlı adın bərpası uğrunda mücadiləyə bir baxış". 2017-08-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-24.
  16. ↑ Lewis Siegelbaum. "Seventeen Moments in Soviet History. 1973: Shakeup in the Republics". 2012-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-03.
  17. ↑ Louise I. Shelley. Policing Soviet Society: The Evolution of State Control, Routledge, 1996, ISBN 0-415-10469-6, p. 88
  18. ↑ Swietochowski, Tadeusz; Collins, Brian C. Historical dictionary of Azerbaijan. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, Inc. 1999. səh. 30. ISBN 0-8108-3550-9. 7 January 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 May 2010.
  19. ↑ Robert V. Barylski. "The Russian Federation and Eurasia's Islamic Crescent", Europe-Asia Studies, Vol. 46, No. 3. (1994), p. 397
  20. ↑ 1 2 3 "Exiled Former President Returns To Azerbaijan For Son's Funeral". www.rferl.org. 7 October 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  21. ↑ "Yaqub Məmmədov nurçuları Azərbaycana gətirənin adını açıqladı - MÜSAHİBƏ". publika.az (Azerbaijani). 19 August 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 August 2014.
  22. ↑  (fr.) "Les liaisons dangereuses de la police turque" Arxivləşdirilib 2013-11-05 at the Wayback Machine, Le Monde diplomatique, March 1997
  23. ↑ Lewis, Paul. "H.A. Aliyev, K.G.B. Officer And Azeri Leader, 80, Dies". www.nytimes.com. The New York Times. 5 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2014.
  24. ↑ "Azerbaijan's Ilham Aliyev claims election victory". www.bbc.co.uk. BBC. 18 February 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 August 2014.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan_dövlət_başçılarının_siyahısı&oldid=7788716"