BMP-1 — Vikipediya

BMP-1
Sovet Ordusuna aid BMP-1.
Tipi	Piyadanın döyüş maşını
Ölkə	SSRİ
İstismar tarixçəsi
İstismar illəri	1966-davam edir
İstismara başlanması	1966
İstifadə edilən döyüşlər	Qarabağ müharibəsi (1988-1994) İran-İraq müharibəsi (1980-1988) və s.
İstehsal tarixçəsi
Konstruktor	Pavel İsakov
Konstruksiya tarixi	1961-1965
İstehsalçı	KMZ (SSRİ) ExcaliburArmy (Çexoslovakiya)
İstehsal illəri	1966-1982 (SSRİ)
İstehsal sayı	20,000-dən çox (SSRİ)[1] 3,000-dən çox (Çin)[2] 18,000 (Çexoslovakiya)[3] 800 (Hindistan)[4]
Variantları	BMP-1, BMP-2, MLI-84, Boragh və digərləri
Xüsusiyyətləri
Ağırlığı	13.2 ton
Zireh	6-33 mm
Sürət	65 km/s (yolda) 45 km/s (yolsuzluq şəraitində) 7-8 km/s (suda)
Güc nisbəti	22.7 AG/ton (17 kVt/ton)
Əsas silah	73 mm 2A28 Qrom yarı-avtomatik top; 9M14 Malyutka TƏİR
Köməkçi silah	7.62 PKT pulemyotu
Uzunluğu	6.735 metr
Eni	2.94 m
Hündürlüyü	2.068 m
Ekipaj	3 (komandir, sürücü-mexanik, atıcı) + 8 nəfər
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

BMP-1 (rus: Боевая Машина Пехоты 1; БМП-1) Sovet istehsalı piyadanın döyüş maşınıdır. Bu texnika SSRİ-nin ilk dəfə geniş şəkildə istehsal olunmuş piyadanın döyüş maşınıdır. NATO tərəfindən M-1967, BMP və BMP-76B də adlandırılır.

BMP-1 ilk dəfə 1973-cü ildə Yom Kippur müharibəsi zamanı sınaqdan çıxmışdır. Həmin müharibə zamanı bu texnika Misir və Suriya tərəfindən istifadə edilmişdir. Bu müharibədən və Əfqanıstan müharibəsinin səhvlərindən nəticə çıxarılaraq daha inkişaf etdirilmiş döyüş keyfiyyətləri olan BMP-2 hazırlanır və 1980-ci ilin avqust ayında xidmətə qəbul olunur.

1987-ci ildə isə tamamilə dəyişdirilmiş dizayna və yeni silah sisteminə malik BMP-3 Sovet Ordusunda silahlanmaya qəbul olunur.

BMP-1 ön tərəfdən 12,7 mm pulemyot atəşindən demək olar ki, tamamilə qorunur, digər hissələrin zirehi isə yalnız 7,62 mm-lik pulemyot mərmilərindən qoruyur. BMP-1 zireh qorunmasının həm güclü, həm də zəif cəhətləri mövcuddur: əsas silah olan topun yuvasında maksimum zireh qalınlığı 33 mm-dir, bu isə tank və zenit silahlarından demək olar ki, qorumanı təmin etmir.

Təyyarə topları və 12,7 mm pulemyot silahları 1 km məsafədən 6 mm qalınlığında olan BMP korpusunun damına nüfuz edə bilir. Digər tərəfdən isə daha əvvəllər güclü mühərriklə 13 tonluq yüngül çəki ilə istənilən ərazidə BMP-1 maşınlarına yüksək hərəkətlilik qabiliyyəti verirdi ki, bu da ona düşmən atəşindən qismən yayınmağa və zireh zəifliyini müəyyən qədər kompensasiya etməyə imkan verir. Müasir ümumqoşun döyüşündə isə bunlar artıq istisnadır və BMP-1 maşınının sağ qalma ehtimalı çox aşağıdır.

BMP-1 yaxşı hərəkətlilik və manevr qabiliyyətinə malikdir. Mühərrikin gücü 300 a/g, kütləsi 13 ton, hər ton kütləyə görə xüsusi kütləsi 23 a/g, maksimum sürəti irəliyə 65 km/saat, geriyə isə 10 km/saatdır.

• Piyadanın döyüş maşını
• Sovet ordusu
• BMP-2
• BMP-3
• Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri
• Azərbaycan Quru Qoşunları

Vikianbarda BMP-1 ilə əlaqəli mediafayllar var.