Burqas — Vikipediya

Şəhər
Burqas
Бургас
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb
42°30′10″ şm. e. 27°28′12″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 253,644 km²
Mərkəzin hündürlüyü 30 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 210.284 nəf. (15 iyun 2024)[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +359 56
Poçt indeksi 8000–8002[2], 8005[2], 8014–8019[2], 8125[2], 8008–8012[2], 8127[2]
Nəqliyyat kodu А
Digər
burgas.bg/en
Xəritəni göstər/gizlə
Burqas xəritədə
Burqas
Burqas
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


BurqasBolqarıstanda şəhər. Bolqarıstanın cənub-şərqində yerləşən Burqas ölkənin ən mühüm iqtisadi, mədəni və inzibati mərkəzlərindən biri və böyüklüyünə görə dördüncü şəhərdir. Burada ilk beynəlxalq hava limanı və Bolqarıstan ən yüksək trafik həcmi ilə busiest limanıdır. Balkan yarımadasında ən böyük kimyaneft emalı – Burqas rayonu ərazisində, şəhər şimal bir neçə mil və "Lukoil Neftochim" dir. Burgas inkişaf etmiş dəniz turizm mədəniyyət mərkəzidir.

Əhalisi 206 min nəfərdir (2013).[3]

Qara dənizin Burqas körfəzi sahilindədir. Ölkənin ən iri dəniz portudur (yük dövriyyəsi 12,4 min. t; 2004). Dəmiryolları və avtomobil yolları qovşağı. Aeroport. 17-ci əsrdən Pirqos, yaxud Burqos (yun.πύργος – qala) adlı şəhər kimi məlumdur.[3]

Burqasın mühüm iqtisadi və mədəni mərkəz kimi inkişafı 19-cu əsrin sonlarında, Osmanlı hakimiyyətinin devrilməsindən sonra başlamışdır. 1903-cü ildə Burqas dəniz portuaçılmışdır. Burqas–Yambol dəmiryol xəttinin tikintisi (1890) şəhərin və portun inkişafı üçün böyük əhəmiyyət kəsb etmişdir. 1900-cü illərdə şəhərdə çoxsaylı kənd təsərrüfatı xammalı (şəkər, yağ istehsalı, unüyüdən) və balıq emal edən sənaye müəssisələri meydana gəlmişdir. 1950–70-ci illərdə bir sıra iri sənaye obyektlərinin tikintisi Burqasın sürətli yüksəlişinə səbəb olmuşdur; kurort rayonu mərkəzi kimi də inkişaf etmişdir.[3]

Mədəni mərkəz

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəhərin mərkəzi hissəsində 19 əsr –20-ci əsrin əvvəllərnə aid memarlıq abidələri saxlanılmışdır: Müq. Kirill və Mefodi kafedral kilsəsi (18941905, memar R.Toskani), bir sıra kilsələr; Mandren gölü sahilində orta əsr qalasının qalıqları və s. Balıq sənayesi ETİ (1965); Asen Zlatarov adına universitet (1963); etnoqrafiya, tarix, arxeologiya, təbiətşünaslıq muzeyləri və Burqas regional muzeyi (1912); rəssamlıq qalereyası [[[1945]]-ci ildə açılmışdır; 1966-cı ildən sinaqoqun binasında (1905–10, memar R. Toskani)], şairə P. Dubarovanın ev-muzeyi; P. Yavorov adına regional kitabxana (1888), “Adriana Budevska” dövlət dram teatrı (1912), “Sofiya” dram teatrı, Dövlət kukla teatrı, opera teatrı, filarmoniya fəaliyyət göstərir. “Sahildə” Beynəlxalq teatr festivalı (1998-ci ildən), hər il “Burqas və dəniz” populyar mahnılar festivalı; bədii gimnastika üzrə “Qranpri” seriyasından ənənəvi beynəlxalq turnirlər keçirilir.[3]

Balkan yarımadasında ən iri “Lukoyl-Neftoxim” neft emalı zavodu (2003-cü ildə 5,2 mln. t neft emal edilmişdir) Burqasın ən mühüm sənaye müəssisəsidir. “Port-Burqas” gəmi təmiri zavodu (1974); dəmiryol vaqonları, kabellər, sənaye ventilyatorları, kimyəvi preparatlar, tikinti materialları və konstruksiyaları, dəftərxana malları (“Xemus Mark” SC f-ki, əsası 1924-cü ildə qoyulmuşdur) istehsal edən müəssisələr; yüngül və yeyinti sənayesi müəssisələri fəaliyyət göstərir

Burqasdan 15 km şimal qərbdə, Aytoska-Planina dağlarının ətəklərində Burqaski-Mineralni-Bani balneoloji kurortu yerləşir. Əsas təbii müalicə amilləri azotlu–xlorid- karbonatlı–natriumlu termal (41 °C-yədək) mineral su bulaqları və Atanasov gö lünün sulfidli palçığıdır. Kurortda hərəkət və dayaq orqanları, periferik sinir sistemi, həzm orqanları, dəri, ginekoloji xəstəliklər müalicə olunur. Burqas yaxınlığında meşə-parklar və təbiət rezervatları, Axtopol, Nesebır, Pomoriye, Sozopol, Günəşli Sahil dənizyanı kurortları var.[3]  

  1. https://www.grao.bg/tna/t41nm-15-06-2024_2.txt.
  2. 1 2 3 4 5 6 https://www.bgpost.bg/en/17?scode=burgas.
  3. 1 2 3 4 5 Burqas// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — V cild. Bakı, 2009. — Səh.: 94-95.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Burgas bələdiyyəsi