Sığorta müqaviləsi — Vikipediya

Sığorta müqaviləsi — bir tərəfin (sığortalının) müəyyən bir riskdən qorunmaq üçün digər tərəfə (sığortaçıya)[1] müəyyən məbləğdə sığorta haqqı ödəməsi və sığortaçının bu risk baş verdikdə müəyyən kompensasiya və ya xidmət göstərmək öhdəliyini qəbul etməsidir. Sığorta müqaviləsi adətən yazılı formada bağlanır və sığorta polisi ilə təsdiqlənir. Bu sənəd hüquqi qüvvəyə malikdir və tərəflər arasında yaranan mübahisələrin həlli üçün əsas rol oynayır.[2]

Sığorta siyasəti sığortaçı ilə sığortalı arasında bağlanan müqavilədir (adətən standart müqavilədir) və sığortaçının qanuni olaraq ödəməyə borclu olduğu iddiaları müəyyən edir. Mükafat kimi tanınan ilkin ödəniş müqabilində sığortaçı siyasət dili ilə əhatə olunan təhlükələrdən dəyən zərərləri ödəyəcəyini vəd edir.

Sığorta müqavilələri xüsusi ehtiyacları ödəmək üçün nəzərdə tutulmuşdur və beləliklə, bir çox digər müqavilə növlərində olmayan bir çox xüsusiyyətlərə malikdir. Sığorta polisləri standart formalar olduğundan, onlar sığorta polislərinin bir çox müxtəlif növlərində oxşar olan dilləri ehtiva edir.

Sığorta müqaviləsini bağlayarkən şərtləri diqqətlə oxumaq və risklərə görə uyğun təminatın olub-olmadığını yoxlamaq vacibdir.

Sığorta müqaviləsi aşağıdakı əsas elementlərdən ibarətdir[3]:

  1. Tərəflər
    • Sığortalı: Sığortalanmaq istəyən şəxs və ya təşkilat[4].
    • Sığortaçı: Sığorta xidməti göstərən təşkilat (adətən sığorta şirkəti).
  2. Müqavilə predmeti: Sığorta ilə qorunan obyekt (məsələn, həyat, sağlamlıq, əmlak və s.).
  3. Risklər: Hansı hadisələrə görə sığorta təminatı veriləcəyi göstərilir. Məsələn, yanğın, qəza, xəstəlik, təbii fəlakətlər və s.
  4. Sığorta haqqı (premiya): Sığortalı tərəfindən ödənilən məbləğ[5].
  5. Sığorta məbləği: Hadisə baş verdiyi halda sığortaçı tərəfindən ödəniləcək kompensasiya məbləği.
  6. Müddət: Müqavilənin qüvvədə olduğu zaman çərçivəsi.
  7. Tərəflərin hüquq və öhdəlikləri: Hər iki tərəfin müqavilə əsasında hüquqları və məsuliyyətləri göstərilir.[6][7][8]
  1. Mowbray, Albert H.; Blanchard, Ralph H. Insurance: Its Theory and Practice in the United States (5th). New York: McGraw-Hill. 1961. 48, 51, 71. Available through HeinOnline.
  2. Wollner KS. (1999). How to Draft and Interpret Insurance Policies. Casualty Risk Publishing LLC.
  3. Porter K. (2007). The Legal Environment of Insurance, §5.17. AICPCU.
  4. Mowbray, Albert H.; Blanchard, Ralph H. Insurance: Its Theory and Practice in the United States (5th). New York: McGraw-Hill. 1961. səh. 54. Available through HeinOnline.
  5. Rahdert MC. (1998). Reasonable Expectations Revisited Arxivləşdirilib 2016-10-20 at the Wayback Machine. Conn. Ins. Law Journal.
  6. Hadland v. NN Investors Life Ins. Co., 24 Cal. App. 4th 1578, 30 Cal. Rptr. 2d 88 (1994). However, what constitutes a conspicuous, plain, and clear exclusion from coverage was later interpreted narrowly in favor of the insured by MacKinnon v. Truck Ins. Exchange, 31 Cal.4th 635, 3 Cal.Rptr.3d 228, 73 P.3d 1205, 1216 (2003).
  7. St. Paul Fire & Marine Insurance Co. v. Albany County School District No. 1, 763 P.2d 1255 (Wyo. 1988).
  8. Standard Venetian Blind Co. v. American Empire Ins. Co., 503 Pa. 300, 469 A.2d 563 (1983).