Tifus — Vikipediya
Tifus | |
---|---|
![]() | |
XBT-10-KM | A75, A75.9, A75.0, A75.2, A75.1, A75.3 |
XBT-9-KM | 081.0[1][2], 081.9[1][2], 080[1][2] |
DiseasesDB | 29240 |
MedlinePlus | 001363 |
![]() |
Yatalaq, qarın yatalağı və ya tif (yun. tûphos) - yalnız insan orqanizmində rast gəlinən, Salmonella Typhi bakteriyasının yaratdığı infeksion xəstəlik. Qızdırma, baş ağrısı və səpgilərlə müşahidə edilir. Adətən, bu əlamətlər yoluxmadan 1-2 həftə sonra özünü göstərir.
Tif sözü yunanca "tûphos" - "tüstü, duman, dumanlı" mənasını verir. Xəstəliyə yoluxanların ruh halını təsvir etmək üçün belə adlandırılmışdır. Xəstəlik haqqında ilk dəfə olaraq eradan əvvəl yunan alimi, həkimi Hippokrat məlumat verir.
Yayılması
[redaktə | vikimətni redaktə et]Əvvəllər ümumi - pandemiya şəklində olsa da, hal-hazırda nadir xəstəliklərdən hesab olunur. Xəstəliyin bəzi növləri Cənub-Şərqi Asiyada, Yaponiyada və Avstraliyanın şimalında, bəziləri Afrikada, bəziləri isə tropik və subtropik enliklərdə yayılır.
Yoluxma səbəbi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Xəstəliyə yoluxma səbəbi çirkli su və ya qida qəbul etmək, gigiyena qaydalarına riayət etməməkdir.
Müalicəsi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Praktiki olaraq peyvəndi mövcud deyildir. Xəstəlik olan yerdən və ya xəstəliyi daşıyan insandan uzaq durmaqla və ya təsirini azaltmaqla müalicə edilir.