ئی-سلکتین - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
ئی-سلکتین (به انگلیسی: E-selectin) که با نامهای CD62E، مولکول ۱ چسبندگی لکوسیت-اندوتلیال (ELAM-1) و مولکول ۲ چسبندگی سلول اندوتلیال-لکوسیت (LECAM2) هم شناخته میشود، یک پروتئین است که در انسان توسط ژن «SELE» کُدگذاری میشود.[۴] این پروتئین یک مولکول چسبندگی سلول است که فقط در سلولهای لایه درونرگی یافت میشود و توسط سیتوکینها فعال میشود. همچون سایر سلکتینها، ئی-سلکتین نیز نقش مهمی در فرایند التهاب ایفا میکند. تولید ئی-سلکتین با افزایش بیانِ پی-سلکتین تشدید میشود که این نیز به نوبهٔ خود در پاسخ به خانواده اینترلوکین ۱، فاکتور نکروز توموری آلفا و لیپوپلی ساکارید ترشح میشود.[۵][۶] جایگاه ژنی ئی-سلکتین بر روی کروموزوم ۱ در مجاورت جایگاه ژنی ال-سلکتین قرار دارد.[۷]
ساختار
[ویرایش]ئی-سلکتین ساختار کاستمانند دارد: یک انتهای آمینی، یک دومِـین لکتین نوع سی، یک دومِـین شبه فاکتور رشد اپیدرمی، ۶ واحد دومِـین سوشی و یک دُم سیتوپلاسمی درونسلولی. ئی-سلکتین در سال ۱۹۹۴ میلادی کشف شد[۸] و نحوهٔ اتصال آن به سیالیل-لوئیس ایکس در سال ۲۰۰۰ مشخص گردید.[۹]
عملکرد
[ویرایش]نقش در التهاب
[ویرایش]هنگام بروز التهاب، ئی-سلکتین نقش مهمی در تراگذری گلبولهای سفید به مکان آسیبدیده دارند. رهاسازی خانواده اینترلوکین ۱ و فاکتور نکروز توموری آلفا در محل التهاب موجب تحریک و افزایش ساخت ئی-سلکتین در سلولهای لایه درونرگی مجاور میشود.[۱۰] کموکینهای ناشی از پاسخ التهابی با ورود به خون، سبب شلشدن و حرکت گلبولهای سفیدی میشوند که محکم به سطح درونی لایه درونرگی چسبیدهاند.[۱۱]
پی-سلکتین هم اثر مشابهی دارد، با این تفاوت که بهدلیل ذخیرهشدنش در درون ریزدانهٔ درون سلول، رهاشدگیاش چند دقیقهای زمان لازم دارد و مثل ئی-سلکتین فوری و سریع رها نمیشود.[۱۱] البته آغاز بیان بیانِ ئی-سلکتین حدود ۲ ساعت پس از ترشحِ سیتوکینها و حداکثر میزان بیانِ ئی-سلکتین حدود ۶ تا ۱۲ ساعت پس از تحریکِ سیتوکینها رخ میدهد و ظرف ۲۴ ساعت نیز بهحالت عادی باز میگردد.[۶]
نقش در سرطان
[ویرایش]ئی-سلکتین نخستین بار بهعنوان یک گیرندهٔ تراپوستهای که بهدنبال بروز التهاب توسط سلولهای لایه درونرگی ترشح شده و چسبندگی سلولهای سرطانی مونوسیتیک یا HL60 را تنظیم میکند، کشف شد.[۱۲][۱۳] این یافته موجب تشکیل این فرضیه شد که سلولهای سرطانی بهمنظور تحریک ئی-سلکتین و متاستاز دوردست، اینترلوکین ۱ بتا و فاکتور نکروز توموری آلفا ترشح میکنند. این موضوع سبب میشود تا این سلولهای سرطانی بتوانند در جریان خون حرکت کرده و با عبور از لایه درونرگی به مکانهای دیگر پخش شوند.[۱۴] مثلاً ئی-سلکتینهای متصل به سلولهای سرطان روده بزرگ میتوانند احتمال متاستاز این تومور را افزایش دهند[۱۵] و بقیه تومورها هم میتوانند به ئی-سلکتین از طریق گلیکوپروتئین و لیگاندهای گلیکولیپیدی متصل شوند.[۱۶][۱۷]
نشانگر زیستی
[ویرایش]از ئی-سلکتین بهعنوان نشانگر زیستی برای احتمال وقوع متاستاز ناشی از چندین نوع سرطان از جمله سرطان روده بزرگ و احتمال عود آنها استفاده میشود.[۱۸]
پلینوروپاتی مرتبط با بیماریهای بحرانی
[ویرایش]در برخی حالات که قند خون بالا میرود، همانند سِـپسیس، بیانِ ئی-سلکتین تشدید میشود و در نتیجه نفوذپذیری رگها هم افزایش مییابد. این واقعه سبب ورم لایه درونرگی موجود در ماهیچههای اسکلتی و بروز ایسکمی و در نهایت نکروز آنان میگردد. بههمین سبب است که علائم «پلینوروپاتی مرتبط با بیماریهای بحرانی» ظاهر میشود.[۱۹] برخی داروهای گیاهی سنتی چینی همچون بربرین، میزان تولید ئی-سلکتین را کاهش میدهد.[۲۰]
آنوریسم مغزی
[ویرایش]ئی-سلکتین از طریق تشدید التهاب و تضعیف دیوارهٔ رگها، در تشکیل آنوریسم مغزی نقش دارد.[۲۱]
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ GRCm38: Ensembl release 89: ENSMUSG00000026582 - Ensembl, May 2017
- ↑ "Human PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
- ↑ "Mouse PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
- ↑ Collins T, Williams A, Johnston GI, Kim J, Eddy R, Shows T, Gimbrone MA, Bevilacqua MP (February 1991). "Structure and chromosomal location of the gene for endothelial-leukocyte adhesion molecule 1". The Journal of Biological Chemistry. 266 (4): 2466–73. PMID 1703529.
- ↑ Janeway C (2005). Immunobiology: the immune system in health and disease. New York: Garland Science. ISBN 0-8153-4101-6.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Leeuwenberg JF, Smeets EF, Neefjes JJ, Shaffer MA, Cinek T, Jeunhomme TM, Ahern TJ, Buurman WA (December 1992). "E-selectin and intercellular adhesion molecule-1 are released by activated human endothelial cells in vitro". Immunology. 77 (4): 543–9. PMC 1421640. PMID 1283598.
- ↑ Cummings RD (2008). "Selectins". In Varki A, Cummings RD, Esko JD, Freeze HH, Stanley P, Bertozzi CR, Hart GW, Etzler ME (eds.). Essentials of Glycobiology (2nd ed.). Plainview, N.Y: Cold Spring Harbor Laboratory Press. ISBN 0-87969-770-9.
- ↑ Graves BJ, Crowther RL, Chandran C, Rumberger JM, Li S, Huang KS, Presky DH, Familletti PC, Wolitzky BA, Burns DK (February 1994). "Insight into E-selectin/ligand interaction from the crystal structure and mutagenesis of the lec/EGF domains". Nature. 367 (6463): 532–8. doi:10.1038/367532a0. PMID 7509040.
- ↑ Somers WS, Tang J, Shaw GD, Camphausen RT (October 2000). "Insights into the molecular basis of leukocyte tethering and rolling revealed by structures of P- and E-selectin bound to SLe(X) and PSGL-1". Cell. 103 (3): 467–79. doi:10.1016/S0092-8674(00)00138-0. PMID 11081633.
- ↑ Janeway's Immunobiology, 8th edition: "pattern recognition by cells of the innate immunity system", chapter 3 page 83.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Robbins SL, Cotran RS, Kumar V, Collins T (1999). Robbins pathologic basis of disease. Philadelphia: WB Saunders. ISBN 0-7216-7335-X.
- ↑ Bevilacqua MP, Pober JS, Mendrick DL, Cotran RS, Gimbrone MA (December 1987). "Identification of an inducible endothelial-leukocyte adhesion molecule". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 84 (24): 9238–42. Bibcode:1987PNAS...84.9238B. doi:10.1073/pnas.84.24.9238. PMC 299728. PMID 2827173.
- ↑ Walz G, Aruffo A, Kolanus W, Bevilacqua M, Seed B (November 1990). "Recognition by ELAM-1 of the sialyl-Lex determinant on myeloid and tumor cells". Science. 250 (4984): 1132–5. Bibcode:1990Sci...250.1132W. doi:10.1126/science.1701275. PMID 1701275.
- ↑ Khatib AM, Kontogiannea M, Fallavollita L, Jamison B, Meterissian S, Brodt P (March 1999). "Rapid induction of cytokine and E-selectin expression in the liver in response to metastatic tumor cells". Cancer Research. 59 (6): 1356–61. PMID 10096570.
- ↑ Sawada R, Tsuboi S, Fukuda M (January 1994). "Differential E-selectin-dependent adhesion efficiency in sublines of a human colon cancer exhibiting distinct metastatic potentials". The Journal of Biological Chemistry. 269 (2): 1425–31. PMID 7507108.
- ↑ Dimitroff CJ, Lechpammer M, Long-Woodward D, Kutok JL (August 2004). "Rolling of human bone-metastatic prostate tumor cells on human bone marrow endothelium under shear flow is mediated by E-selectin". Cancer Research. 64 (15): 5261–9. doi:10.1158/0008-5472.CAN-04-0691. PMID 15289332.
- ↑ Laferrière J, Houle F, Huot J (2004). "Adhesion of HT-29 colon carcinoma cells to endothelial cells requires sequential events involving E-selectin and integrin beta4". Clinical & Experimental Metastasis. 21 (3): 257–64. doi:10.1023/B:CLIN.0000037708.09420.9a. PMID 15387376.
- ↑ Sato H, Usuda N, Kuroda M, Hashimoto S, Maruta M, Maeda K (November 2010). "Significance of serum concentrations of E-selectin and CA19-9 in the prognosis of colorectal cancer". Japanese Journal of Clinical Oncology. 40 (11): 1073–80. doi:10.1093/jjco/hyq095. PMID 20576794.
- ↑ Visser LH (November 2006). "Critical illness polyneuropathy and myopathy: clinical features, risk factors and prognosis". European Journal of Neurology. 13 (11): 1203–12. doi:10.1111/j.1468-1331.2006.01498.x. PMID 17038033.
- ↑ Hu Y, Chen X, Duan H, Hu Y, Mu X (2009). "Chinese herbal medicinal ingredients inhibit secretion of IL-6, IL-8, E-selectin and TXB2 in LPS-induced rat intestinal microvascular endothelial cells". Immunopharmacology and Immunotoxicology. 31 (4): 550–5. doi:10.3109/08923970902814129. PMID 19874221.
- ↑ Jia W, Wang R, Zhao J, Liu IY, Zhang D, Wang X, Han X (November 2011). "E-selectin expression increased in human ruptured cerebral aneurysm tissues". The Canadian Journal of Neurological Sciences. 38 (6): 858–62. doi:10.1017/s0317167100012439. PMID 22030423.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «E-selectin». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی.
پیوند به بیرون
[ویرایش]- E-Selectin در سرعنوانهای موضوعی پزشکی (MeSH) در کتابخانهٔ ملی پزشکی ایالات متحدهٔ آمریکا