انرژی خورشیدی در ایران - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

انرژی خورشیدی در ایران کشور ایران در میان مدارهای ۲۵ تا ۴۰ درجه عرض شمالی قرار گرفته‌است و در منطقه‌ای واقع شده که به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در میان نقاط جهان در بالاترین رده‌ها قرار دارد.

میزان تابش خورشیدی در ایران بین ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعت بر مترمربع در سال تخمین زده شده‌است که البته بالاتر از میزان میانگین جهانی است. در ایران به‌طور میانگین سالیانه بیش از ۲۸۰ روز آفتابی گزارش شده‌است که بسیار قابل توجه است.^[۱]

در تصویر روبرو با توجه به رنگ هر منطقه پتانسیل تابشی میزان ساعات تابش خورشید (Peak Sun Hours) قابل مشاهده است که برای نمونه، پتانسیل آن در تهران حدود ۵٫۴ ساعت است. برای شهرهای شمالی این مقدار کمتر است و برای شهرهای استان کرمان و فارس بیشتر است.^[۲]

در حال حاضر بزرگترین نیروگاه خورشیدی فعال در ایران با ظرفیت 40 مگاوات در شهر سیرجان واقع در استان کرمان، توسط شرکت پارس تابلو مهندسی و توسعه، طراحی و اجرا شده است.^[۳]

نیروگاه‌های تجدید پذیر مختلفی در استان‌های ایران احداث شده‌اند که با استفاده از انرژی باد، خورشید، زیست توده و برق-آبی کوچک نسبت به تولید انرژی برق اقدام می‌کنند. سهم نیروگاه‌های خورشیدی در ابتدای سال ۱۴۰۲ بیش از ۴۵۰ مگاوات بوده‌است که سهم ۵۳٪ از ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر را به خود اختصاص داده‌است.^[۴]

با وجود این که ایران پتانسیل بالایی برای استفاده از انرژی‌های پاک و به خصوص انرژی فوتوولتائیک خورشیدی دارد، اما سرمایه‌گذاری در آن با سرعت بالایی نسبت به کشورهای دنیا به پیش نرفته‌است. روند رشد احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر مطابق تصویر مقابل است که سهم نیروگاه‌های خورشیدی در آن به نسبت شاخص تر بوده‌است. فهرست نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت بالای یک مگاوات تا نیمه سال ۱۴۰۲ که هم‌اکنون در مدار و در دست بهره‌برداری می‌باشد، به شرح زیر است:

در دی ماه سال ۱۴۰۲، قراردادی برای اجرای طرح احداث ۴ گیگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر، به عنوان بزرگ‌ترین قرارداد یکجای ساخت نیروگاه تجدیدپذیر بادی و خورشیدی در غرب آسیا منعقد شد که قرار است تا پیش از آغاز دوره پیک مصرف در سال ۱۴۰۳ به بهره‌برداری برسد. شرکت‌های برق منطقه‌ای استان‌های تهران با ۳۲ درصد، فارس با ۱۰ درصد و سیستان و بلوچستان با ۹ درصد از استان‌هایی هستند که بیشترین سهم را در احداث نیروگاه‌های مربوط به این ۴ گیگاوات در کشور دارند.^[۵]

نیروگاه خورشیدی اراک

نیروگاه خورشیدی تبریز

نیروگاه خورشیدی طالقان

نیروگاه خورشیدی بیرجند

نیروگاه خورشیدی سمنان

نیروگاه خورشیدی شیراز

نیروگاه خورشیدی یزد

نیروگاه خورشیدی هرمزگان

نیروگاه خورشیدی خلیج فارس در همدان

نیروگاه خورشیدی جرقویه در اصفهان

نیروگاه خورشیدی جاسک در ماهان کرمان

نیروگاه خورشیدی امیرکبیر در همدان

نیروگاه خورشیدی آرکا در ماهان کرمان

تولید پنل‌های خورشیدی در ایران به صورت مونتاژ سلول‌های خورشیدی و نصب مدار و شیشه روی پنل خورشیدی انجام می‌گیرد. سلول‌های خورشیدی از چین و هند وارد می‌شوند. یکی از کارخانه‌های تولیدکننده پنل‌های خورشیدی PV در شهرک صنعتی شیراز قرار دارد که پنل‌ها را در اندازه ۲×۱ متر تولید می‌کند که ۷۲ سلول خورشیدی در خود داشته و توان تولیدی بین ۳۲۰ تا ۳۷۵ وات را دارد. راندمان پنل‌های خورشیدی در این کارخانه بین ۱۷ تا ۱۸ درصد است.^[۶] کارخانه‌های ایران با توجه به نیاز مصرف‌کنندگان در تیراژهای بالا شیوه تولید خود را متناسب با نیاز مصرف‌کننده تغییر می‌دهند.

به‌علاوه شرکت مانا انرژی پاک در استان مرکزی تنها سازنده کامل نیروگاه‌های خورشیدی است به‌گونه‌ای که قطعات به‌کاررفته در نیروگاه‌ها مانند ویفرهای سیلیکونی سلول‌های خورشیدی را نیز تولید می‌کند. مانا انرژی پاک توان ساخت ۱۰۰۰ مگاوات پنل خورشیدی در سال را بدون ارزبری دارد.^[۷]

• انرژی خورشیدی مبتنی بر فضا
• برج مکشی خورشیدی
• دودکش خورشیدی
• انرژی حرارتی خورشیدی
• توان خورشیدی
• صفحه خورشیدی
• سلول خورشیدی
• سلول فوتوالکتروشیمیایی
• سلول خورشیدی رنگ-حساس
• اثر فوتوولتاییک
• اثر ترموالکتریک
• اثر فوتوالکتریک