بیضی‌گون - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در هندسهٔ تحلیلی، بیضی‌گون[۱][۲][۳] (به انگلیسی: Ellipsoid) یا بیضی‌وار[۴] یک رویهٔ کران‌دار و یکی از انواع رویه‌های درجهٔ دوم است.[۵] بیضی‌گون را می‌توان حاصل دِفُرمه کردن یک کره تصور کرد.

ویژگی‌ها

[ویرایش]
سطح مقطع بیضی‌گون

هر سطح مقطع از بیضی‌گون یا یک بیضی است، یا یک نقطه یا تهی.[۶] به همین دلیل است که بیضی‌گون (به معنی شبیه بیضی) نامگذاری شده.

تقارن و قطرها

[ویرایش]
بیضی‌گونی با محورهای تقارن و و ، مرکز تقارن و شعاع‌های و و

بیضی‌گون سه محور (خط) تقارن دارد که همگی برهم عمود و در یک مرکز (نقطه) تقارن (مرکز بیضی) با یکدیگر متقاطع هستند.

سه پاره‌خط محدود در بیضی و روی محورهای تقارنش را قطرهای بیضی می‌نامند.

حجم

[ویرایش]

حجم بیضی‌گون به کمک فرمول زیر به دست می‌آید.

حالت‌های خاص

[ویرایش]
تصویری از انواع خاص بیضی‌گون با شعاع‌های و و : کره (بالا)، کره‌وار (چپ) و بیضی‌گون به‌طور کلّی (راست)
  • اگر دو تا از قطرهای بیضی‌گون برابر باشند، به آن کره‌وار نیز می‌گویند که از دوران یک بیضی به دست می‌آید.
  • اگر هر سه قطر بیضی با یکدیگر برابر باشند، به آن کره می‌گویند.

معادلهٔ استاندارد

[ویرایش]

در دستگاه مختصات دکارتی، روش استاندارد نمایش بیضی‌گون با قطرهای و و و با مرکز در مبدأ مختصات به صورت زیر است:[۵]

در ابعاد بالاتر

[ویرایش]

بیضی‌گون یک رویهٔ درجه دو است. یک ابربیضی‌گون در فضای ، یک ابررویهٔ درجه دو است.

یک ابربیضی‌گون با مرکز در مبدأ مختصات شعاع‌های ، مکان هندسی نقاطی مانند است که در معادلهٔ استاندارد زیر صدق کنند:

محاسبهٔ حجم ابربیضی‌گون شبیه بیضی‌گون است.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. https://www.sid.ir/search/journal/paper/بیضی%20گون/fa?str=بیضی+گون&page=1&sort=0&fgrp=all&ftyp=all&fyrs=all
  2. https://civilica.com/doc/532563/
  3. https://www.aparat.com/v/rv2xg/ریاضیات_پایه_162_-_حجم_بیضی_گون_-_کاربردها
  4. «بیضی‌وار» [ریاضی، زیست‌شناسی- علوم گیاهی] هم‌ارزِ «ellipsoid»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ بیضی‌وار)
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «۱۲٫۶». Thomas' Calculus (14th Edition).
  6. Albert, Abraham Adrian (2016) [1949], Solid Analytic Geometry, Dover, p. 117, ISBN 978-0-486-81026-3