خور موسی - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
میراث جهانی یونسکو |
---|
خور موسی یکی از خورهای خلیجفارس که در محدوده بخش بندر امام خمینی در شهرستان ماهشهر استان خوزستان است.
خور در فارسی به شاخهای از دریا گفته میشود که به خشکی داخل شده باشد و موسی گفته میشود که ناخدای معروفی بوده که این خور به نام او نامیده شده.
جغرافیا
[ویرایش]خور موسی شاخهٔ مثلثشکلی است در منتهیالیه شمال غربی خلیجفارس. رأس این مثلث راستگوشه در شمال است و قاعدهٔ آن بر خط ۳۰ درجه عرض شمال منطبق میشود.
ژرفای خورموسی ۲۰ تا ۵۰ متر است که در برخی نقاط به ۷۳ متر نیز میرسد. وجود چنین عمقی باعث شده تا کشتیهای ۷۰ هزار تنی نیز به سهولت در این آبراه رفت وآمد کنند.[۱] ژرفترین جای این خور خطی است که از رأس به قاعده شکل مثلث کشیده میشود. زمینهای پیرامون این خور گِلزار هستند.[۲] و ارتفاع آنها از سطح دریا از ۲ تا ۴ متر است.
پهنای دهانه آن ۳۷ تا۴۰ کیلومتر و طول آن از دهانه تا بندر امام خمینی ۹۰ کیلومتر و تا ماهشهر ۱۲۰ کیلومتر است.[۱]
خورهای کوچک دیگری از خور موسی منشعب میشوند که بیشتر در کنارهٔ باختری آن قرار دارند و از جنوب به شمال عبارتاند از خور سِلِچ، خور مِلْح، خور قَناقه، خور مریموس و در شمال غربی خور دورق. بخش که میان جزیرهٔ قبر ناخدا و کرانهٔ خاوری خشکی اصلی قرار دارد خور غَزْلان نام گرفته.
کشتیهای نفتکش که به طرف بندر امام خمینی در حرکت هستند، میبایست از خور موسی عبور کنند. این آبراهه یکی از مهمترین آبراهههای طبیعی است و کشتیهای تا ۱۰۰ هزار تن برای ورود به بندر امام خمینی باید از این آبراهه بگذرند.[۳]
در حدود ۶۰فروند شناوه (بویه) برای مشخص شدن گذرگاه کشتیها از دهانه خور موسی تا بندر امام خمینی استقرار یافته است.[۴]
بیش از ۱۸۱۶ نفر از مردم بومی خور موسی از ماهیگیری گذران زندگی میکنند.[۱]
شهرها و جزیرهها
[ویرایش]در شمال این خور بندر امام خمینی و بندر ماهشهر و منطقه ویژهٔ اقتصادی پتروشیمی ماهشهر قرار دارد.
در دهانهٔ این خور سه جزیره بونه، دارا و قبر ناخدا قرار دارد و در درونهٔ خور جزیرههای کوچک نامسکونی زیادی وجود دارد.
جانوران
[ویرایش]بیشترین پراکنش ماهی حلوا سفید با نام محلی زبیدی در خلیجفارس، در منطقه خور موسی و جزیره قشم است.[۵] گیلانشاه خالدار از پرندگان این خور و نهنگ و دلفین و فریاله از آبزیان آن هستند.[۱] متأسفانه با ورود حجم زیادی از پسابهای صنایع پتروشیمی بدون تصفیه شدن به خور موسی، زیستبومها و گونههای جانوری و همچنین گردشگری خور موسی در معرض نابودی است.[۶]
خور به معنای پستی زمین است
رویدادها
[ویرایش]یک ناو آمریکایی در تاریخ ۱۳۸۴/۲/۶ و به منظور توقیف یک کشتی نفتکش پانامایی در حوالی خور موسی به آبهای ایران وارد شد.[۷] در ۱۶ آبان ۱۳۸۵ هم یک ناوشکن آمریکایی به آبهای سرزمینی جزیره ابوموسی نزدیک شد که با اخطار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از منطقه خارج شد.[۷]
گردشگری در خور موسی
[ویرایش]خور موسی با داشتن گونههای جانوری متفاوت از جمله دلفینهای گوژپشت و پرندگان دریایی مانند فلامینگوها، کفچه نوکها، اگرتهای ساحلی، سلیمهای خرچنگ خوار، پرستوهای کاکلی، پرستوهای دریایی، پرستوهای پشت دودی، خرچنگهای کوچک، گلخورکها و انواع ماهیها جاذبه گردشگری خوبی برای دوستداران طبیعت میباشد.[۸] در خور موسی جزایر بکر تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و مناظر ساحلی زیبایی وجود دارند.[۹] همچنین شهرداری بندر ماهشهر در حال ایجاد بازارچه ساحلی و مکان تفریحی با حدود ۹۰ آلاچیق و … میباشد که در صورت تکمیل میتواند پذیرای گردشگران از سراسر کشور باشد.[۱۰] هر ساله در ایام نوروز نیز کشتی تفریحی خور پیما در خور موسی قرار دارد که میتواند جاذبه گردشگری خوبی برای مسافران نوروزی باشد.[۹]
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ «Iran Newspaper». بایگانیشده از اصلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
- ↑ «خلیج فارس در دههٔ 1890 :: هفته نامه نصیر بوشهر». بایگانیشده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
- ↑ «وب سایتهای ایرنا - Irna». بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
- ↑ «شبکه خبر :: دستاورد جدید مؤسسه تحقیقات شیلات ایران». بایگانیشده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
- ↑ http://www.iribnews.ir/fa/news/1065397/امکان-تبدیل-خورموسی-به-منطقه-گردشگری-دریایی
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ «:: ضد جنگ - تجاوزات نیروهای انگلیسی و آمریکایی به قلمروهای مرزی ایران ::». بایگانیشده از اصلی در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۰۷.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۵ مارس ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱۰ آوریل ۲۰۱۷. کاراکتر C1 control character در
|نشانی=
در موقعیت 58 (کمک) - ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۳ مارس ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۲ مارس ۲۰۱۷.
- ↑ http://www.khoorna.com/85913/طرح-پیشنهادی-مرکز-تفریحی-گردشگری-غزا/
منابع
[ویرایش]- امام شوشتری، محمدعلی. تاریخ جغرافیایی خوزستان، تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر ۱۳۳۱، ص ۵۶.
- نقشهٔ سیاسی و تاریخی خلیجفارس، مؤسسه گیتاشناسی، نقشهٔ شماره ۱۹۲.