French
Deutschسؤال و جواب - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
| بخشی از سلسله مقالات در مورد |
| آرایه‌های ادبی |
|---|
 درگاه ادبیات فارسی |
سؤال و جواب از انواع آرایه‌های ادبی است که در آن، راوی یا شاعر آن‌چه را که بین دو شخص در جریان است را به‌صورت پرسش و پاسخ بیان می‌کند.[۱] سؤال و جواب اگر در شعر استفاده شود، در مصرع یا بیت اول سؤال به‌میان می‌آید و در مصرع یا بیت دوم جواب آن داده می‌شود.[۲]
انواع
[ویرایش]نوع اول: سؤال و جواب‌هایی که بر اساس تعاریف قدما و غالب کتب بدیعی معاصر، مبين سؤال و جواب بر مبنای کاربرد واژگان «گفتم، گفتا» باشد.
- مثال:
گفتم ای دوست شدم عاشق آن روی چو ماه گفت لا حول و لا قوه الا بالله
نوع دوم: سؤال و جواب‌هایی که سؤال جنبه گفتاری همراه با واژگانی از گروه «گفتم، گفتا» دارند، ولی پاسخ این سؤال‌ها گفتار نیست بلکه فعلیت و یا عکس‌العملی در برابر آن سؤال به نشانه جواب است.
- مثال:
گفتمش مرغ دلم از چه به دام تو فتاد دانه خال سیه برزخ زیبا بدرود
نوع سوم: برخلاف نوع دوم ابتدا فعلیتی سؤال‌آمیز در جایگاه سؤال قرار می‌گیرد و سپس در پاسخ این فعلیت جوابی گفتاری با همراهی واژگانی از گروه «گفتم، گفتا» ذکر می‌شود.
- مثال:
هر که دید از رخ تو خرم و خوش جامی را گفت کین پیر دگرباره جوان خواهد شد
پانویس
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- جامی، حسن نصیری، «انواع سؤال و جواب در شعر فارسی»، فصلنامه تخصصی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد مشهد، ۱۳۸۴ شماره ۵