سندرم سروتونین - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سندرم سروتونین
سروتونین
تخصصروان‌پزشکی ویرایش این در ویکی‌داده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام333.99
دادگان بیماری‌ها30044
ئی‌مدیسینped/۲۷۸۶
پیشنت پلاسسندرم سروتونین
سمپC21.613.276.720

سَندروم سِروتونین(به انگلیسی: Serotonin Syndrome) یک واکنش ناسازگاری دارویی تهدیدکننده حیات بیمار محسوب می‌شود و اثری قابل پیش‌بینی از طرف فعالیت بیش از اندازه گیرنده‌های سروتونرژیک در سیستم عصبی مرکزی و سایر گیرنده‌های سروتونین در سراسر بدن محسوب می‌گردد. برخی منابع آن را مسمومیت سروتونین (هیپر سروتونینیزم) هم می‌نامند.[۱] فعالیت بیش از حد سروتونین باعث بروز طیفی از علائم و سمپتوم‌های شناختی، ارادی و اثرات جسمی می‌گردد، این علائم گاه کشنده خواهند بود. مصرف داروهای متعدد و ترکیب‌های دارویی گوناگونی ممکن است سندرم سروتونین ایجاد کنند. تشخیص سندرم سروتونین شامل مشاهده نشانه‌های تولید شده و تحقیق کامل سابقه بیمار است. سندرم علائم ویژه خود را دارد اما می‌تواند با سایر بیماری‌ها در برخی بیماران، به ویژه آن‌هایی که مبتلا به نشانگان نورولپتیک بدخیم هستند، اشتباه گرفته شود. هیچ تست آزمایشگاهی در حال حاضر نمی‌تواند تأیید تشخیص سندرم محسوب گردد.[۲]

علائم و نشانه‌ها

[ویرایش]

از جمله علائم مهم عبارتند از: تعریق، تاکی‌کاردی، مردمک‌گشادی، سفت شدن یا گرفتگی عضلات، نااستواری، پریشانی، تحریک‌پذیری یا بی‌قراری بیش از حد

علائم این سندرم به ترتیب بالارفتن شدت عبارتند از:

  1. اسهال
  2. بی‌قراری (Restlessnes)
  3. هیپررفلکسی و عدم ثبات اتونومیک به صورت نوسانات سریع علائم حیاتی
  4. میوکلونوس، تشنج، هیپرترمی، لرزش غیرقابل کنترل و هیپرتونی
  5. روان‌آشفتگی، کما، تشنج استاتوس، کلاپس قلبی-عروقی

علل

[ویرایش]

در جدول زیر برخی از علل بروز این سندرم آورده شده‌اند

گروه داروها
ضدافسردگی‌ها Monoamine oxidase inhibitors (MAOIs),[۳] TCAs,[۳] SSRIs,[۳] SNRIs,[۳] bupropion,[۴] nefazodone,[۵] trazodone[۵] and mirtazapine.[۳]
مخدرها Dextropropoxyphene,[۶] tramadol,[۳] tapentadol, pethidine (meperidine),[۳] fentanyl,[۳] pentazocine,[۳] buprenorphine[۷] oxycodone,[۸] hydrocodone[۸]
محرک‌های CNS اکستازی، [۳] MDA,[۳] phentermine,[۶] amfepramone (diethylpropion),[۶] serotonin releasing agents[۹] like hallucinogenic amphetamines,[۶] sibutramine,[۳] methylphenidate,[۶] methamphetamine,[۱۰] cocaine[۶]
5-HT1 triptans[۳][۶]
روان‌گردان 5-Methoxy-diisopropyltryptamine,[۳] lysergide[۱۱][۱۲]
داروهای گیاهی چای کوهی، [۳] اسپند، [۳] جینسنگ، [۳] جوز هندی،[۱۳] Yohimbe[۱۴]
سایر tryptophan,[۳] لوودوپا،[۱۵] valproate,[۳] buspirone,[۳] lithium,[۳] linezolid,[۳][۱۶] dextromethorphan,[۳] ۵-هیدروکسی تریپتوفان، [۵] chlorpheniramine,[۶] risperidone,[۱۷] olanzapine,[۱۸] ondansetron,[۳] granisetron,[۳] metoclopramide,[۳] ritonavir[۳]

درمان

[ویرایش]

درمان شامل قطع داروهایی که ممکن است باعث بیماری شده باشند است و در موارد متوسط تا شدید تجویز آنتاگونیست سروتونین مانند سیپروهپتادین را شامل می‌گردد. درمان کمکی مهم در این سندروم شامل کنترل آژیتاسیون بیمار با آرام‌بخش بنزودیازپین و کنترل هایپرترمی است.[۱۹] در موارد مصرف خوراکی دوزهای بالای داروی سروتونرژیک تجویز خوراکی کربن فعال (شارکول) مفید است.

منابع

[ویرایش]
  1. واژه‌نامه پزشکی دورلاند
  2. Gillman PK (2006). "A review of serotonin toxicity data: implications for the mechanisms of antidepressant drug action". Biol Psychiatry. 59 (11): 1046–51. doi:10.1016/j.biopsych.2005.11.016. PMID 16460699. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  3. ۳٫۰۰ ۳٫۰۱ ۳٫۰۲ ۳٫۰۳ ۳٫۰۴ ۳٫۰۵ ۳٫۰۶ ۳٫۰۷ ۳٫۰۸ ۳٫۰۹ ۳٫۱۰ ۳٫۱۱ ۳٫۱۲ ۳٫۱۳ ۳٫۱۴ ۳٫۱۵ ۳٫۱۶ ۳٫۱۷ ۳٫۱۸ ۳٫۱۹ ۳٫۲۰ ۳٫۲۱ ۳٫۲۲ ۳٫۲۳ ۳٫۲۴ ۳٫۲۵ ۳٫۲۶ Boyer, EW; Shannon, M (2005). "The serotonin syndrome" (PDF). N Engl J Med. 352 (11): 1112–20. doi:10.1056/NEJMra041867. PMID 15784664. Archived from the original (PDF) on 18 June 2013. Retrieved 16 December 2014.
  4. Munhoz RP (2004). "Serotonin syndrome induced by a combination of bupropion and SSRIs". Clin Neuropharmacol. 27 (5): 219–22. doi:10.1097/01.wnf.0000142754.46045.8c. PMID 15602102.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Ener RA, Meglathery SB, Van Decker WA, Gallagher RM (March 2003). "Serotonin syndrome and other serotonergic disorders". Pain Med. 4 (1): 63–74. doi:10.1046/j.1526-4637.2003.03005.x. PMID 12873279. Archived from the original on 5 January 2013. Retrieved 13 September 2014.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ ۶٫۶ ۶٫۷ "Prescribing Practice Review 32: Managing depression in primary care" (PDF). National Prescribing Service Limited. 2005. Archived from the original (PDF) on 27 July 2011. Retrieved 16 July 2006.
  7. Isenberg D, Wong SC, Curtis JA (September 2008). "Serotonin syndrome triggered by a single dose of suboxone". Am J Emerg Med. 26 (7): 840.e3–5. doi:10.1016/j.ajem.2008.01.039. PMID 18774063.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Gnanadesigan N, Espinoza RT, Smith RL (June 2005). "The serotonin syndrome". N Engl J Med. 352 (23): 2454–6, author reply 2454–6. doi:10.1056/NEJM200506093522320. PMID 15948273.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  9. Isbister GK, Buckley NA, Whyte IM (September 2007). "Serotonin toxicity: a practical approach to diagnosis and treatment". Med J Aust. 187 (6): 361–5. PMID 17874986.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  10. Schep LJ, Slaughter RJ, Beasley DM (August 2010). "The clinical toxicology of metamfetamine". Clin Toxicol (Phila). 48 (7): 675–94. doi:10.3109/15563650.2010.516752. PMID 20849327.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  11. Bijl D (October 2004). "The serotonin syndrome". Neth J Med. 62 (9): 309–13. PMID 15635814.
  12. Francis B, Harchelroad F (1996). "LSD/Fluoxetine induced serotonin syndrome". J Toxicol Clin Toxicol. 34 (5): 560. doi:10.3109/15563659609028019.
  13. U. Braun U, Kalbhen DA: (October 1973). "Evidence for the Biogenic Formation of Amphetamine Derivatives from Components of Nutmeg". Pharmacology. 9 (5): 312–16. doi:10.1159/000136402. PMID 4737998.{{cite journal}}: نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link)
  14. "Erowid Yohimbe Vaults: Notes on Yohimbine by William White, 1994". Erowid.org. Retrieved 2013-01-28.
  15. Birmes P, Coppin D, Schmitt L, Lauque D (May 2003). "Serotonin syndrome: a brief review". CMAJ. 168 (11): 1439–42. PMC 155963. PMID 12771076.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  16. Steinberg M, Morin AK (January 2007). "Mild serotonin syndrome associated with concurrent linezolid and fluoxetine". Am J Health Syst Pharm. 64 (1): 59–62. doi:10.2146/ajhp060227. PMID 17189581.
  17. Karki SD, Masood GR (2003). "Combination risperidone and SSRI-induced serotonin syndrome". Ann Pharmacother. 37 (3): 388–91. doi:10.1345/aph.1C228. PMID 12639169.
  18. Verre M, Bossio F, Mammone A; et al. (2008). "Serotonin syndrome caused by olanzapine and clomipramine". Minerva Anestesiol. 74 (1–2): 41–5. PMID 18004234. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  19. Munhoz RP (2004). "Serotonin syndrome induced by a combination of bupropion and SSRIs". Clin Neuropharmacol. 27 (5): 219–22. doi:10.1097/01.wnf.0000142754.46045.8c. PMID 15602102.