شی باتر - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شی باتر (به انگلیسی: Shea butter) یا کره شیا چربی استخراج شده از دانه‌های درخت روغن قلم (Vitellaria paradoxa)می‌باشد.^[۱] به‌طور گسترده در مواد آرایشی به عنوان مرطوب‌کننده و لوسیون استفاده می‌شود. کره شیا خوراکی بوده و در برخی از کشورهای آفریقایی برای تهیه مواد غذایی استفاده می‌شود.^[۲] گاهی از این کره جایگزین کره کاکائو استفاده می‌شود، اگر چه طعم آن تا حدود زیادی متفاوت است.^[۳]^[۴]

درخت شیا یا درخت روغن قلم در کمربند خشک ساوانا در غرب آفریقا از سنگال در غرب تا سودان در شرق و بر روی کوهپایه‌های ارتفاعات اتیوپی رشد می‌کند.

کره شیا ترکیب پیچیده‌ای شامل اسیدهای چرب نظیر اسید اولئیک (۴۰–۶۰٪)، اسید استئاریک (۲۰–۵۰٪)، اسید لینولئیک (۳/۱۱))، اسید پالمیتیت (۲–۹))، اسید لینولنیک (<۱)) و اسید آراشیدیدیک (<۱) می‌باشد.^[۵]

این روغن در محدوده دمای بدن انسان ذوب می‌شود و طرفداران استفاده از آن بر جذب سریع آن از راه پوست و خواص ترمیم کننده و مرطوب‌کننده آن تأکید دارند.^[۶]

کره شیا به‌طور عمده در محصولات آرایشی مرتبط با پوست و مو نظیر براق لب، کرم‌های مرطوب‌کننده و لوسیون‌ها و نرم‌کننده‌های مو استفاده می‌شود.^[۷] همچنین در صنعت صابون سازی استفاده می‌شود البته مقادیر بالاتر از استاندارد آن باعث نرم شدن بیش از حد صابون و کاهش خاصیت پاک‌کنندگی می‌شود. البته به دلیل هزینه بالای این روغن نسبت به پوماس و روغن نخل، کمتر از کره شیا برای صابون سازی استفاده می‌شود.

منابع

↑ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH. 2002. doi:10.1002/14356007.a10_173. ISBN 978-3-527-30673-2. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)
↑ National Research Council (2006-10-31). Lost Crops of Africa: Volume II: Vegetables (2006). ISBN 978-0-309-10333-6.
↑ E. T. Masters, J. A. Yidana and P. N. Lovett (2004). "Reinforcing sound management through trade: shea tree products in Africa".
↑ Fold, N. 2000. (2013-01-14). "A matter of good taste? Quality and the construction of standards for chocolate in the European Union. Cahiers d'Economie et Sociologie Rurales, 55/56: 92–110" (PDF).
↑ Davrieux, F. , Allal, F. , Piombo, G. , Kelly, B. , Okulo, J. B. , Thiam, M. , Diallo, O. B. & Bouvet, J. -M. (2010) (2010). "Near Infrared Spectroscopy for High-Throughput Characterization of Shea Tree (Vitellaria paradoxa) Nut Fat Profiles. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 58, 7811-7819". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 58 (13): 7811–7819. doi:10.1021/jf100409v. PMID 20518501.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
↑ Hemat, R. A. S. (2003). Principles of Orthomolecularism. Urotext. p. 160. ISBN 978-1-903737-05-7.
↑ "African Shea Butter Benefits". Retrieved 8 October 2017.

[Ullmann-1] Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH. 2002. doi:10.1002/14356007.a10_173. ISBN 978-3-527-30673-2. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)

[Lost_crops_of_Africa-2] National Research Council (2006-10-31). Lost Crops of Africa: Volume II: Vegetables (2006). ISBN 978-0-309-10333-6.

[sheatreeproducts-3] E. T. Masters, J. A. Yidana and P. N. Lovett (2004). "Reinforcing sound management through trade: shea tree products in Africa".

[4] Fold, N. 2000. (2013-01-14). "A matter of good taste? Quality and the construction of standards for chocolate in the European Union. Cahiers d'Economie et Sociologie Rurales, 55/56: 92–110" (PDF).

[Davrieux_2010-5] Davrieux, F. , Allal, F. , Piombo, G. , Kelly, B. , Okulo, J. B. , Thiam, M. , Diallo, O. B. & Bouvet, J. -M. (2010) (2010). "Near Infrared Spectroscopy for High-Throughput Characterization of Shea Tree (Vitellaria paradoxa) Nut Fat Profiles. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 58, 7811-7819". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 58 (13): 7811–7819. doi:10.1021/jf100409v. PMID 20518501.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)

[hemat-6] Hemat, R. A. S. (2003). Principles of Orthomolecularism. Urotext. p. 160. ISBN 978-1-903737-05-7.

[7] "African Shea Butter Benefits". Retrieved 8 October 2017.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]