فانتاستیک - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فانتاستیک (به فرانسوی: Fantastique) یک اصطلاح فرانسوی برای ژانر و حالت ادبی و سینمایی است که با نفوذ عناصر فراطبیعی به چارچوب واقع‌گرایانه یک داستان همراه با عدم اطمینان در مورد وجود آن‌ها شناخته می‌شود. این مفهوم از سنت ادبی و انتقادی فرانسوی می‌آید و از کلمه «فانتزی»^[۱] متمایز می‌شود که با اصطلاح گسترده‌تر فانتزی در سنت ادبی انگلیسی مرتبط است.^[۲]^[۳]^[۴]^[۵] به گفته تزوتان تودوروف، نظریه‌پرداز ادبی (مقدمه‌ای بر ادبیات فانتزی)، امر فانتاستیک با تردیدی که بین فراطبیعی و طبیعی، ممکن و غیرممکن، و گاهی بین منطق و غیرمنطق ایجاد می‌کند، متمایز می‌شود. از سوی دیگر، امر فانتاستیک به ماورای طبیعی متوسل می‌شود که در آن، پس از پذیرفتن پیش‌فرض‌های یک جهان جادویی، همه چیز به شیوه‌ای تقریباً عادی و آشنا اتفاق می‌افتد.^[۶] این ژانر در قرن هجدهم پدیدار شد و دوران طلایی آن در قرن نوزدهم اروپا، به‌ویژه در فرانسه و آلمان تجربه شد.

نمونه‌های ژانر فانتاستیک

بسیاری از آثار کوتاه ادگار آلن پو
هنری جیمز، سخت‌تر شدن اوضاع (تودوروف آن را یکی از معدود نمونه‌های فانتاستیک خالص می‌داند^[۷])
نیکلای گوگول، دماغ
میخائیل بولگاکف
الگرنن بلکوود، درختان بید،
شریدان له فانیو، در شیشه‌ای تاریک
هوفمان، مرد شنی، گلدان طلایی
ژرار دو نروال، اورلیا
گی دو موپاسان، هورلا
آمبروز بیرس، مرگ هالپین فریزر
رابرت لویی استیونسن، مورد غیرعادی دکتر جکیل و آقای هاید
اسکار وایلد، تصویر دوریان گری
فرانتس کافکا، مسخ
آرتور ماچن، خدای بزرگ پن
ناتانیل هائورن، خانه هفت شیروانی
اچ. جی. ولز، جزیره دکتر مورو

جستارهای وابسته

منابع

↑ Jacques, Margaux (2017). Les difficultés dans la définition de la fantasy (به فرانسوی). Université de Bourgogne. pp. 10–11.
↑ Rabkin, Eric (1975). The Fantastic in Literature. Princeton: Princeton University Press.
↑ Jackson, Rosemary (1981). Fantasy: The Literature of Subversion. London: Methuen.
↑ Armitt, Lucy (1996). Theorising the Fantastic. London: Arnold.
↑ Sandner, David (2004). Fantastic Literature: A Critical Reader. Westport: CT: Praeger.
↑ Torodov, Tzvetan (1976). Introduction a la litterature fantastique (به فرانسوی). Paris: Seuil. pp. 46–62. ISBN 2020043742.
↑ Todorov, Tzvetan, The Fantastic: A Structural Approach to a Literary Genre[۱], trans. by Richard Howard (Cleveland: Case Western Reserve University Press, 1973)

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[:6-1] Jacques, Margaux (2017). Les difficultés dans la définition de la fantasy (به فرانسوی). Université de Bourgogne. pp. 10–11.

[:2-2] Rabkin, Eric (1975). The Fantastic in Literature. Princeton: Princeton University Press.

[:3-3] Jackson, Rosemary (1981). Fantasy: The Literature of Subversion. London: Methuen.

[:4-4] Armitt, Lucy (1996). Theorising the Fantastic. London: Arnold.

[:5-5] Sandner, David (2004). Fantastic Literature: A Critical Reader. Westport: CT: Praeger.

[:0-6] Torodov, Tzvetan (1976). Introduction a la litterature fantastique (به فرانسوی). Paris: Seuil. pp. 46–62. ISBN 2020043742.

[7] Todorov, Tzvetan, The Fantastic: A Structural Approach to a Literary Genre[۱], trans. by Richard Howard (Cleveland: Case Western Reserve University Press, 1973)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

ن ب و روایت
شخصیت	هماورد قهرمان ضدقهرمان بایرونی تراژیک قهرمان دروغین پروتاگونیست Archenemy قوس شخصیتی نقص شخصیت شخصیت‌پردازی رازدار هامارتیا شخصیت مکمل شخصیت کانونی Foil Gothic double شیوه روایت شخصیت قراردادی Straight man Supporting character شخصیت عنوان Tragic hero Tritagonist ویلن
پی‌رنگ	اکشن پیشینه داستان تفنگ چخوف کلیشه پایان نفس‌گیر اوج کشمکش امداد غیبی Dialogue Dramatic structure Dreamworld Eucatastrophe توصیف آینه‌داری گذشته‌نمایی آینده‌نمایی داستان قاب از میانه رویدادها Kishōtenketsu مک‌گافین تیغ اوکام Pace Plot device پیچش داستانی Poetic justice نکته انحرافی کشف پیش‌گویی خودمحقق‌کننده Shaggy dog story پیرنگ فرعی تعلیق مجاز
صحنه	تاریخ جایگزین پیشینه داستان ویران‌شهر Fictional location city country دنیای خیالی آرمان‌شهر
درون‌مایه	آیرونی نغمه معرف استعاره پیام اخلاقی بن‌مایه معامله با شیطان خیر و شر پرورش اخلاقی پیشگویی خودکام‌بخش سفر در زمان
سبک	تمثیل Bathos Diction Figure of speech Imagery فنون روایت Mode فضا شیوه روایت آرایه‌های ادبی تعلیق ناباوری نمادگرایی Tone
ساختار	روایت خطی روایت غیرخطی films television series Types of fiction with multiple endings
فرم	Cantastoria کمیک Epic حکایت Fabliau متل داستانک فولکلور Kamishibai Gamebook افسانه رمان رمان کوتاه Parable نمایشنامه شعر فیلمنامه داستان کوتاه
گونه (فهرست)	اکشن ماجراجویی رمان طنز جنایی Docufiction رمان نامه‌نگارانه ادبیات شهوانی خیال‌پردازی ادبیات داستانی Gothic تاریخی ترسناک List of writing genres واقع‌گرایی جادویی معمایی Nautical Non-Fiction Paranoid فلسفی رندنامه Political روان‌شناختی Religious رمان عاشقانه سرگذشت‌نامه طنز علمی–تخیلی ادبیات گمانه‌زن ابرقهرمانی Theological دلهره‌آور ادبیات شهری Western برخوانی
شیوه روایت	روایت اول‌شخص روایت دوم‌شخص روایت سوم‌شخص Multiple narrators جریان سیال ذهن Stream of unconsciousness راوی غیرقابل اعتماد نقل Self-insertion
زمان	زمان گذشته زمان حال زمان آینده
مرتبط	مخاطب پدیدآور غیرداستانی خلاق Fiction writing نقد ادبی نظریه ادبی سفر قهرمان روایت‌شناسی بلاغت فیلم‌نامه‌نویسی قصه‌گویی Tellability

ن ب و گونه هنری وحشت
رسانه	رده:رمان‌های ترسناک کمیک فیلم ترسناک فهرست فیلم‌های ترسناک تلویزیون بازی‌ها مجله‌ها جالو Grand Guignol
زیرمجموعه‌های	Body بالیوود (فیلم) چینی (فیلم) کمدی فهرست کمدی زامبی کیهانی فانتزی تاریک Dark romanticism Ero guro شهوانی شبح ادبیات گوتیک ترس ژاپنی کره‌ای (فیلم) Lovecraftian هیولایی Jiangshi خون‌آشام گرگینه Occult detective روانشناسی رده:فیلم‌های ترسناک مذهبی (فیلم) شیطانی علمی تخیلی (فیلم) فیلم اسلشر (فیلم) Splatter/gore (فیلم) Splatterpunk داستان ماوراء طبیعی ترس و بقا ادبیات شگرف Weird menace Weird West زامبی Space Goth
سبک‌های مرتبط	خیال‌پردازی Fantastique رمزآلود ادبیات گمانه‌زن هیجان انگیز علمی–تخیلی
مقالات دیگر	فیلم درجه ب نویسندگان جوایز کنوانسیون همجنسگرایان Macabre مجله زرد بهره‌برداری
وحشت درگاه