فرامرز قریبیان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فرامرز قریبیان
قریبیان در ۱۳۹۸
زادهٔ	۲۷ آبان ۱۳۲۰ ‏(۸۲ سال) تهران، ایران
پیشه‌ها	بازیگر کارگردان
سال‌های فعالیت	۱۳۴۷–۱۳۹۸[۱]
همسر(ها)	مینا خیامی (سابق) مهشید بازرگانی
فرزندان	۲، شامل سام

فرامرز قریبیان (زادهٔ ۲۷ آبان ۱۳۲۰) بازیگر و کارگردان سابق ایرانی است.^{[۲][۳][۴][۵]} او سه بار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد جشنوارهٔ فیلم فجر را بابت نقش‌آفرینی در ترن (۱۳۶۶)، بندر مه‌آلود (۱۳۷۱) و مرد بارانی (۱۳۷۸) کسب کرده‌است.^[۶] آخرین حضور او در سینما مربوط به بازی در خروج (۱۳۹۸) بود که برایش نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد شد.

قریبیان پدر سام قریبیان، بازیگر و فیلم‌ساز ایرانی، است که در ۱۳۹۱ فیلم گناهکاران به نویسندگی او را کارگردانی کرد.^[۷] او در سال ۱۳۹۸ از حرفه بازیگری کناره‌گیری کرد و دلیلش را «نداشتن حوصلهٔ غرض ورزی‌های مسئولان» اعلام کرد.^[۸]

قریبیان در سال ۱۳۲۰ در کوچهٔ آبشار، خیابان ری، تهران متولد شد. وی از طرف مادری تفرشی و از طرف پدری‌، تبار «تهران قدیم» را دارد.^[۹] دارای تحصیلات ناتمام در رشته بازیگری مدرسه ویژوال آرت آمریکا است و فعالیت سینمایش را با همکاری در استودیو آژیر فیلم در سال۱۳۳۷ با کمک و حمایت ساموئل خاچیکیان آغاز کرد و سپس پس از بازی در فیلم کوتاه مستوره با دستیاری کارگردان و ایفای نقش کوتاهی در فیلم بیگانه بیا ساخته مسعود کیمیایی بازیگری حرفه ای در سال ۱۳۴۵ آغاز کرد. سپس به دلیل مسافرت به خارج از کشور چند سالی از سینما دور بود.

در سال ۱۳۵۱ بار دیگر در فیلمی از مسعود کیمیایی به نام خاک بازی کرد و برای بازی درخشانش جایزه بهترین بازیگر مکمل را از جشنواره دریافت نمود و سپس بازی خوب و روانش در فیلم گوزنها در کنار بهروز وثوقی، نام او را سر زبان‌ها انداخت. غزل در سال ۱۳۵۵ سومین همکاری او با مسعود کیمیایی بود. در سال ۱۳۵۷ جلوی دوربین بهمن فرمان آرا و در فیلم سایه‌های بلند باد رفت و پس از انقلاب و در دههٔ شصت در فیلم‌های بسیاری بازی کرد. سمندر در سال ۱۳۶۴ دیگر فیلم موفق او بود. قریبیان در سال ۱۳۶۵ کارگردانی را با فیلم قابل قبول جدال در تاسوکی آغاز نمود و در سال ۱۳۶۶ در فیلم ترن به کارگردانی امیر قویدل ایفای نقش کرد و توانست از ششمین دوره جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کند که با عدم حضورش در جشنواره حاضر نشد جایزه اش را از دست محمد خاتمی که آنزمان وزیر فرهنگ و ارشاد وقت بود و نظر تندی نسبت به بازیگران قبل از انقلاب داشت دریافت کند. او در همین سال بازی در فیلم موفق کانی مانگا را در کارنامه خود ثبت کرد.

در سال ۱۳۷۰، پس از ۱۵ سال، بار دیگر در فیلمی از مسعود کیمیایی به نام ردپای گرگ بازی کرد و نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد. او در این فیلم بازی درخشانی را به نمایش گذاشت، اما مزد بازی خوبش در این فیلم را از یازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر بخاطر بازی در فیلم بندر مه‌آلود ۱۳۷۱ گرفت و توانست جایزه سیمرغ بلورین را از آن خود کند. وی در سال ۱۳۷۳ با فیلم تجارت بار دیگر جلوی دوربین مسعود کیمیایی ظاهر شد.

قریبیان در سال ۱۳۷۴ دومین فیلم خود را کارگردانی کرد. قانون یک فیلم پلیسی معمولی بود که برای قریبیان امتیازی به حساب نمی‌آمد. یاغی در سال ۱۳۷۶ به کارگردانی جهانگیر جهانگیری دیگر فیلم قابل توجه او شد. اما قریبیان توانایی‌هایش در کارگردانی را در سال ۱۳۷۸ با فیلم چشمهایش ثابت کرد. فیلمی خوش ساخت با فصل‌هایی ماندگار که با نگاه به داستان داش آکل صادق هدایت ساخته شده بود. او که به عنوان بازیگر نقش اصلی نیز در این فیلم حضور داشت موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم حراره در سال ۲۰۰۱ شد.

قریبیان سومین سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، در هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر را برای بازی درخشان خود در فیلم مرد بارانی به کارگردانی ابوالحسن داوودی به‌دست‌آورد. قریبیان طی دو سال متوالی در سال‌های ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ جلوی دوربین اصغر فرهادی رفت و به ترتیب در فیلم‌های رقص در غبار و شهر زیبا در دو نقش متفاوت به ایفای نقش پرداخت. بازی درخشان او در رقص در غبار مورد توجه منتقدان قرار گرفت و موفق شد جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک و جایزه گرگ نقره‌ای را از جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو ۲۰۰۳ به دست آورد و همچنین برای ایفای نقش در شهر زیبا جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بین‌المللی فیلم هند ۲۰۰۴ را از آن خود نماید. قریبیان در سال ۱۳۸۴ در فیلم رویای خیس ساخته پوران درخشنده به ایفای نقش پرداخت و در سال ۱۳۸۵ بار دیگر در فیلمی از مسعود کیمیایی به نام رئیس ظاهر شد. وی در سال ۱۳۸۹ با فیلم آلزایمر نقش متفاوت دیگری را تجربه کرد و دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را از آن خود کرد. قریبیان به همراه پسرش سام قریبیان در سال ۱۳۹۲ گناهکاران را کارگردانی کرد که نامزد سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فجر شد. فیلمی با ژانر هیجان انگیز و معمایی که به عنوان یکی از نامزدهای نهایی بهترین فیلم سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر انتخاب شد. او که خود نیز در این فیلم به ایفای نقش پرداخت توانست جایزهٔ بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره سپنتا سانفرانسیسکو را در سال ۲۰۱۴ به دست آورد. مسعود کیمیایی کارگردان سرشناس سینمای ایران در مصاحبه‌هایی جداگانه، فرامرز قریبیان را بهترین بازیگر فیلم‌های خود دانسته‌است. قریبیان در بهمن ماه ۹۸ پس از بازی در فیلم خروج از دنیای بازیگری خداحافظی کرد و در همان سال هم از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد نشان درجه یک هنری معادل با دکترای افتخاری را دریافت نمود.^[۱۰][۱۱]

• فرامرز قریبیان در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به فرامرز قریبیان در ویکی‌گفتاورد موجود است.

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فرامرز قریبیان موجود است.

• فرامرز قریبیان در IMDb
• فرامرز قریبیان در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران