French
Deutschلا لیگا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
 | |
| بنیان‌گذاری | ۱۹۲۹ |
|---|---|
| کشور |  اسپانیا |
| کنفدراسیون | یوفا |
| شمار تیم‌ها | ۲۰ |
| سطح در مسابقات | ۱ |
| سقوط به | سگوندا دیویسیون |
| جام(های) داخلی | کوپا دل ری سوپرکوپا دِ اسپانیا |
| جام(های) بین‌المللی | لیگ قهرمانان اروپا لیگ اروپا لیگ کنفرانس اروپا |
| قهرمان کنونی | باشگاه فوتبال رئال مادرید (۳۶ قهرمانی) |
| موفق‌ترین تیم | رئال مادرید (۳۶ قهرمانی) |
| پخش تلویزیونی | فهرست شبکه‌های پوشش‌دهنده لالیگا |
| وبگاه | |
| فصل جاری: لا لیگا ۲۰۲۵–۲۰۲۴ | |
پریمِرا دیویژن یا لا لیگا (به اسپانیایی: La Liga) که با نام تجاری لا لیگا ئی ای اسپورتز نیز شناخته می‌شود، دستهٔ برتر لیگ حرفه‌ای فوتبال اسپانیا است. این لیگ با شرکت ۲۰ تیم برگزار می‌شود. در پایان هر فصل سه تیمی که در انتهای جدول قرارگرفته‌اند به دسته دوم سقوط کرده و با سه تیم برتر دستهٔ دوم جایگزین می‌شوند. لا لیگا یکی از مهم‌ترین لیگ‌های فوتبال دنیاست و هم‌اکنون با ضریب ۱۰۲٫۲۸۳ بالاتر از لیگ برتر فوتبال انگلستان، بوندس‌لیگای آلمان، سری آ ایتالیا و لیگ ۱ فرانسه در رتبهٔ اول فوتبال اروپا قرار دارد. این لیگ بیش از هر لیگ دیگری از سوی یوفا در ردهٔ اول معتبرترین لیگ‌های اروپایی قرار گرفته است.
تاکنون ۶۲ تیم در لا لیگا سابقهٔ حضور داشته‌اند و ۹ تیم دستیابی به جام قهرمانی را تجربه کرده‌اند. از دههٔ ۱۹۵۰ لالیگا تحت سیطرهٔ رئال مادرید و بارسلونا بوده است.
در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ و دو دههٔ اخیر، لا لیگا قهرمانان دیگری را نیز به خود دیده است که شامل اتلتیکو مادرید، اتلتیک بیلبائو، والنسیا، سویا، دپورتیو لاکرونیا، رئال سوسیداد و رئال بتیس می‌شود. لا لیگا یکی از محبوب‌ترین لیگ‌های ورزش‌های حرفه‌ای در دنیاست. هر مسابقهٔ آن در فصل ۰۸–۲۰۰۷ به‌طور میانگین ۲۹٬۰۲۹ تماشاگر داشته که آن را در ردهٔ هشتم در میان تمام لیگ‌های ورزشی دنیا و در ردهٔ دوم در میان لیگ های فوتبال (پس از لیگ برتر انگلستان) قرار می‌دهد.
باشگاه‌های لالیگا بیشترین قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا (۲۰ بار)، لیگ اروپا (۱۴ بار)، سوپرجام اروپا (۱۶ بار) و جام باشگاه‌های جهان (۸ بار) را کسب کرده‌اند و بازیکنان آن بیشترین تعداد توپ طلا (۲۴ بار)، جایزهٔ بهترین بازیکن مرد فیفا (۱۹ بار) و جایزهٔ بهترین بازیکن مرد سال یوفا (۱۲ بار) را به‌دست آورده‌اند.
پیشینه
[ویرایش]از زمان آغاز لالیگا، ۶۲ تیم در آن به رقابت پرداخته‌اند. در طول دههٔ ۱۹۴۰ والنسیا، اتلتیکو مادرید و بارسلونا به‌عنوان قدرتمندترین باشگاه‌ها ظاهر شدند و چند عنوان را به‌دست آوردند. رئال مادرید و بارسلونا در دههٔ ۱۹۵۰ قهرمانی را در دست داشتند و هر کدام چهار عنوان قهرمانی لالیگا را در این دهه کسب کردند. در طول دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، برتری با رئال مادرید بود و این تیم، ۱۴ عنوان قهرمانی لالیگا، را به‌دست‌آورد. در این دوره اتلتیکو مادرید نیز چهار عنوان قهرمانی را به‌دست‌آورد.[۱] در طول دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، رئال مادرید همچنان تیمی برجسته در لالیگا بود، اما باشگاه‌های باسک اتلتیک کلاب و رئال سوسیداد نیز موفق بودند و هر کدام دو عنوان قهرمانی را به‌دست آوردند. از دههٔ ۱۹۹۰ به بعد، بارسلونا بر لالیگا تسلط داشته و تا به امروز هفده عنوان قهرمانی را به‌دست آورده است.[۲] رئال مادرید در این دوره یازده عنوان قهرمانی را به‌دست آورده است. لالیگا در این سال‌ها قهرمانان دیگری از جمله والنسیا و دپورتیوو لاکرونیا را نیز به‌خود دیده است.
تیم‌های کنونی
[ویرایش]در مجموع ۲۰ تیم در فصل ۲۰۲۳/۲۰۲۴ در لیگ به رقابت می‌پردازند، که شامل تیم‌های زیر است:
| تیم | محل | ورزشگاه | ظرفیت |
|---|---|---|---|
| رئال مادرید | مادرید | ورزشگاه سانتیاگو برنابئو | ۸۱٬۰۴۴[۳] |
| اتلتیک بیلبائو | بیلبائو | ورزشگاه سن مامس | ۵۳٬۲۸۹[۴] |
| اتلتیکو مادرید | مادرید | ورزشگاه متروپولیتانو | ۶۸٬۰۰۰[۵] |
| بارسلونا | بارسلون | ورزشگاه المپیک کمپانی لوییس | ۵۵٬۹۲۵[۶] |
| سلتاویگو | بیگو | ورزشگاه بالایدوس | ۲۹٬۰۰۰[۷] |
| کادیز | کادیز | نوئه‌وو میراندیلا | ۲۰٬۷۲۴[۸] |
| خیرونا | کاتالونیا | ورزشگاه مونتیلیوی | ۱۱٬۸۱۰[۹] |
| ختافه | ختافه | ورزشگاه کولیسیوم آلفونسو پرز | ۱۷٬۰۰۰[۱۰] |
| گرانادا | گرانادا | ورزشگاه جدید لوس کارمنس | ۲۲٬۵۲۴[۱۱] |
| اوساسونا | پامپلونا | ورزشگاه ال سادار | ۱۹٬۵۵۳[۱۲] |
| لاس پالماس | لاس پالماس | ورزشگاه گران کاناریا | ۳۱٬۲۵۰[۱۳] |
| رئال بتیس | سویل | ورزشگاه بنیتو ویامارین | ۶۰٬۷۲۰[۱۴] |
| دپورتیوو آلاوس | بیتوریا | ورزشگاه مندیزوروتسا | ۱۹٬۸۴۰[۱۵] |
| رئال سوسیداد | سان سباستیان | ورزشگاه آنوئتا | ۳۲٬۰۰۰[۱۶] |
| سویا | سویل | ورزشگاه رامون سانچز پیس‌خوان | ۴۲٬۷۱۴[۱۷] |
| والنسیا | والنسیا | ورزشگاه مستایا | ۴۹٬۵۰۰[۱۸] |
| ویارئال | ویارئال | ورزشگاه ال مادریگا | ۲۴٬۸۹۰[۱۹] |
| رئال مایورکا | پالما د مایورکا | ورزشگاه ویزیت مایورکا | ۲۳٬۱۴۲ |
قهرمانان از ۱۹۲۹ تاکنون
[ویرایش]تیم‌ها بر پایهٔ شهر
[ویرایش]| شهر | تعداد باشگاه | باشگاه(ها) |
|---|---|---|
| مادرید | ۲ | رئال مادرید |
| والنسیا | والنسیا | |
| بارسلون | بارسلونا | |
| سویل | سویا | |
| بیلبائو | ۱ | اتلتیک بیلبائو |
| بیگو | سلتاویگو | |
| الچه | الچه | |
| ایبار | ایبار | |
| ختافه | ختافه | |
| گرانادا | گرانادا | |
| پامپلونا | اوساسونا | |
| کادیز | کادیز | |
| وایادولید | رئال وایادولید | |
| بیتوریا | دپورتیوو آلاوس | |
| سن سباستین | رئال سوسیداد | |
| ویارئال | ویارئال | |
| اوئسکا | اوئسکا |
جوایز نقدی
[ویرایش]مبالغ پرداختی از طرف فدراسیون فوتبال اسپانیا:
- تیم اول: ۱۰۵ میلیون یورو
- تیم دوم: ۱۰۰ میلیون یورو
- تیم سوم:۴۰ میلیون یورو
- تیم چهارم: ۹ میلیون یورو
- تیم پنجم: ۸٫۵ میلیون یورو
- تیم ششم: ۸ میلیون یورو
- تیم هفتم: ۷٫۵ میلیون یورو
- تیم هشتم: ۷ میلیون یورو
- تیم نهم: ۶٫۵ میلیون یورو
- تیم دهم: ۶ میلیون یورو
- تیم یازدهم: ۵٫۵ میلیون یورو
- تیم دوازدهم: ۵ میلیون یورو
- تیم سیزدهم: ۴٫۵ میلیون یورو
- تیم چهاردهم: ۴ میلیون یورو
- تیم پانزدهم: ۳٫۵ میلیون یورو
- تیم شانزدهم: ۳ میلیون یورو
- تیم هفدهم: ۲٫۵ میلیون یورو
- تیم هجدهم: ۲ میلیون یورو
- تیم نوزدهم: ۱٫۵ میلیون یورو
- تیم بیستم: ۰٫۵ میلیون یورو
حق پخش تلویزیونی تیم‌ها
[ویرایش]حق پخش تلویزیونی تیم‌های لالیگا (فصل ۱۶–۲۰۱۵):
- رئال مادرید: ۱۹۵ میلیون یورو
- بارسلونا: ۱۳۵ میلیون یورو
- والنسیا: ۴۵ میلیون یورو
- اتلتیکو: ۴۰ میلیون یورو
- اتلتیک بیلبائو: ۳۰ میلیون یورو
- سویا: ۳۰ میلیون یورو
- ویارئال: ۳۰ میلیون یورو
- رئال بتیس: ۲۸ میلیون یورو
- اسپانیول: ۲۸ میلیون یورو
- دیپورتیوو لاکرونیا: ۲۵ میلیون یورو
- رئال سوسیداد: ۲۵ میلیون یورو
- مالاگا: ۲۵ میلیون یورو
- ختافه:۲۵ میلیون یورو
- سلتاویگو: ۲۲ میلیون یورو
- لوانته: ۲۰ میلیون یورو
- اسپورتینگ گیخون: ۱۸ میلیون یورو
- لاس پالماس:۱۸ میلیون یورو
- گرانادا: ۱۸ میلیون یورو
- رایو وایکانو: ۱۸ میلیون یورو
- ایبار: ۱۸ میلیون یورو
قهرمانان بر پایهٔ باشگاه
[ویرایش]| باشگاه | قهرمان | نایب قهرمان | سال‌های قهرمانی |
|---|---|---|---|
۳۶ | ۲۵ | ۱۹۳۱–۳۲، ۱۹۳۲–۳۳، ۱۹۵۳–۵۴، ۱۹۵۴–۵۵، ۱۹۵۶–۵۷، ۱۹۵۷–۵۸، ۱۹۶۰–۶۱، ۱۹۶۱–۶۲، ۱۹۶۲–۶۳، ۱۹۶۳–۶۴، ۱۹۶۴–۶۵، ۱۹۶۶–۶۷، ۱۹۶۷–۶۸، ۱۹۶۸–۶۹، ۱۹۷۱–۷۲، ۱۹۷۴–۷۵، ۱۹۷۵–۷۶، ۱۹۷۷–۷۸، ۱۹۷۸–۷۹، ۱۹۷۹–۸۰، ۱۹۸۵–۸۶، ۱۹۸۶–۸۷، ۱۹۸۷–۸۸، ۱۹۸۸–۸۹، ۱۹۸۹–۹۰، ۱۹۹۴–۹۵، ۱۹۹۶–۹۷، ۲۰۰۰–۰۱، ۲۰۰۲–۰۳، ۲۰۰۶–۰۷، ۲۰۰۷–۰۸، ۲۰۱۱–۱۲، ۱۷–۲۰۱۶، ۲۰۱۹–۲۰، ۲۰۲۱–۲۲، ۲۴-۲۰۲۳ | |
| بارسلونا | ۲۷ | ۲۸ | ۱۹۲۹–۲۹, ۱۹۴۴–۴۵, ۱۹۴۷–۴۸, ۱۹۴۸–۴۹, ۱۹۵۱–۵۲, ۱۹۵۲–۵۳, ۱۹۵۸–۵۹, ۱۹۵۹–۶۰, ۱۹۷۳–۷۴, ۱۹۸۴–۸۵, ۱۹۹۰–۹۱, ۱۹۹۱–۹۲, ۱۹۹۲–۹۳, ۱۹۹۳–۹۴, ۱۹۹۷–۹۸, ۱۹۹۸–۹۹, ۲۰۰۴–۰۵, ۲۰۰۵–۰۶, ۲۰۰۸–۰۹, ۲۰۰۹–۱۰, ۲۰۱۰–۱۱, ۲۰۱۲–۱۳, ۲۰۱۴–۱۵, ۲۰۱۵–۱۶, ۲۰۱۷–۱۸, ۲۰۱۸–۱۹ |
۱۱ | ۱۰ | ۱۹۳۹–۴۰، ۱۹۴۰–۴۱، ۱۹۴۹–۵۰، ۱۹۵۰–۵۱، ۱۹۶۵–۶۶، ۱۹۶۹–۷۰، ۱۹۷۲–۷۳، ۱۹۷۶–۷۷، ۱۹۹۵–۹۶، ۱۴–۲۰۱۳، ۲۱–۲۰۲۰ | |
۸ | ۷ | ۱۹۲۹–۳۰، ۱۹۳۰–۳۱، ۱۹۳۳–۳۴، ۱۹۳۵–۳۶، ۱۹۴۲–۴۳، ۱۹۵۵–۵۶، ۱۹۸۲–۸۳، ۱۹۸۳–۸۴ | |
| والنسیا | ۶ | ۱۹۴۱–۴۲، ۱۹۴۳–۴۴، ۱۹۴۶–۴۷، ۱۹۷۰–۷۱، ۲۰۰۱–۰۲، ۲۰۰۳–۰۴ | |
۲ | ۳ | ۱۹۸۰–۸۱، ۱۹۸۱–۸۲ | |
| دپورتیوو لاکرونیا | ۱ | ۵ | ۱۹۹۹–۲۰۰۰ |
| سویا | ۴ | ۱۹۴۵–۴۶ | |
| رئال بتیس | ۰ | ۱۹۳۴–۳۵ | |
بیشترین تعداد گل
[ویرایش]تا تاریخ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲ این بازیکنان بیشترین گل را در لالیگا به ثمر رساندند.
نام بازیکنانی که هنوز در لالیگا فعال هستند، پررنگ شده و بازیکنانی که در سایر لیگ‌ها بازی می‌کنند، کج شده است:
| ردیف | نام بازیکن | باشگاه(ها) | سال‌های حضور | تعداد گل | تعداد بازی | میانگین گل |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ |  لیونل مسی | بارسلونا | ۲۰۰۴–۲۰۲۱ | ۴۷۴ | ۵۴۰ | ۰٫۹۱ |
| ۲ |  کریستیانو رونالدو | رئال مادرید | ۲۰۰۹–۲۰۱۸ | ۳۱۱ | ۲۹۲ | ۱٫۰۶ |
| ۳ | تلمو زارا | اتلتیک بیلبائو | ۱۹۴۰–۱۹۵۵ | ۲۵۱ | ۲۷۸ | ۰٫۹۰ |
| ۴ |  کریم بنزما | رئال مادرید | ۲۰۰۹–۲۰۲۳ | ۲۳۸ | ۴۳۹ | ۰٫۵۴ |
| ۵ |  هوگو سانچز | اتلتیکو مادرید | ۱۹۸۱–۱۹۹۴ | ۲۳۴ | ۳۴۷ | ۰٫۶۷۴ |
| ۶ | رائول | رئال مادرید | ۱۹۹۴–۲۰۱۰ | ۲۲۸ | ۵۵۰ | ۰٫۴۱۴ |
| ۷ | آلفردو دی استفانو | رئال مادرید | ۱۹۵۳–۱۹۶۶ | ۲۲۷ | ۳۲۹ | ۰٫۶۹ |
| ۸ | سزار رودریگز آلوارز | گرانادا | ۱۹۳۹–۱۹۵۵ | ۲۲۱ | ۳۵۳ | ۰٫۶۳۱ |
| ۹ | انریکه کاسترو | اسپورتینگ خیخون | ۱۹۷۰–۱۹۸۷ | ۲۱۹ | ۴۴۸ | ۰٫۴۸۸ |
| ۱۰ | پاهینیو | سلتاویگو | ۱۹۴۳–۱۹۵۶ | ۲۱۰ | ۲۷۸ | ۰٫۷۵۵ |
بیشترین تعداد بازی
[ویرایش]تا تاریخ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲ این بازیکنان بیشترین بازی را در لالیگا انجام دادند.
نام بازیکنانی که هنوز در لالیگا فعال هستند، پررنگ شده و بازیکنانی که در سایر لیگ‌ها بازی می‌کنند، کج شده است:
| ردیف | نام بازیکن | باشگاه(ها) | سال‌های فعالیت | تعداد بازی | تعداد گل | میانگین. گل (پست) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | آندونی زوبیزارتا | اتلتیک بیلبائو | ۱۹۸۱–ـ۱۹۹۸ | ۶۲۲ | ۰ | (دروازه‌بان) |
| ۲ | خواکین سانچز | رئال بتیس | ۲۰۰۱–۲۰۱۳ ۲۰۱۵–۲۰۲۳ | ۵۸۸ | ۷۸ | ۰٫۱۳۲ (وینگر) |
| ۳ | رائول | رئال مادرید | ۱۹۹۴–۲۰۱۰ | ۵۵۰ | ۲۲۸ | ۰٫۴۱۴ (مهاجم) |
| ۴ | اوزه‌بیو ساکریستن | رئال وایادولید | ۱۹۸۳–۲۰۰۲ | ۵۴۳ | ۳۶ | ۰٫۰۶۶ (هافبک) |
| ۵ | فرانسیسکو بویو | سویا | ۱۹۸۰–۱۹۹۷ | ۵۴۲ | ۰ | (دروازه‌بان) |
| ۶ | لیونل مسی | بارسلونا | ۲۰۰۴–۲۰۲۱ | ۵۴۰ | ۴۹۲ | ۰٫۹۱۱ (مهاجم) |
| ۷ | رائول گارسیا | اوساسونا | ۲۰۰۴–اکنون | ۵۳۷ | ۱۰۵ | ۰٫۱۹۵ (هافبک) |
| ۸ | مانوئل سانچز | رئال مادرید | ۱۹۸۳–۲۰۰۱ | ۵۲۳ | ۳۳ | ۰٫۰۶۳ (مدافع) |
| ۹ | ایکر کاسیاس | ۱۹۹۹–۲۰۱۵ | ۵۱۰ | ۰ | (دروازه‌بان) | |
| ۱۰ | سرخیو راموس | سویا | ۲۰۰۳–۲۰۲۱ ۲۰۲۳-اکنون | ۵۰۸ | ۷۴ | ۰٫۱۴۵ (مدافع) |
درآمدها
[ویرایش]لالیگا همچنین پس از لیگ ملی فوتبال ایالات متحده، لیگ برتر بیسبال آمریکا، اِن‌بی‌اِی، لیگ برتر فوتبال انگلستان، لیگ ملی هاکی آمریکا و بوندس‌لیگا هفتمین لیگ حرفه‌ای ورزش در جهان از نظر درآمد است.[۲۰] لالیگا از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶، توسط بانکو بیلبائو ویسکایا آرخنتاریا حمایت می‌شد. سپس، از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۳، توسط بانک سانتاندر و از سال ۲۰۲۳، توسط الکترونیک آرتس حمایت مالی می‌شود.
اسپانسرها
[ویرایش]- گروه سانتاندر
- پوما اس‌ای
- ای‌ای اسپورتس
- بادویزر
- رکسونا
- ال کورته اینگلس
- رنفه اوپرادورا
- سامسونگ
- مزدا
- آلیانتس
- دانون
- گروه پانینی
- اسپورتیوم
- دلیورو
- برگر کینگ
- نیسان
- نیستن فودز
- ویوو
- آوری دنیسون
- فاناتیکس
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ Lara, Lorenzo; Harrison, Adapted by Simon (22 May 2017). "The Real Madrid domination of the 1960s and 70s". MARCA in English. Archived from the original on 19 October 2019. Retrieved 20 October 2019.
- ↑ "8th Liga in 11 years". www.fcbarcelona.com. Archived from the original on 6 February 2020. Retrieved 20 October 2019.
- ↑ "real madrid web" (به اسپانیایی).
- ↑ "Athletic Club - San Mamés (2013)". Athletic Club. Archived from the original on 13 March 2018. Retrieved 10 April 2016.
- ↑ "Wanda Metropolitano". StadiumDB. Retrieved 20 March 2016.
- ↑ "Camp Nou - FC Barcelona". FC Barcelona. Retrieved 4 March 2016.
- ↑ "Celta de Vigo - CLUB". Real Club Celta de Vigo. Archived from the original on 4 November 2012. Retrieved 8 April 2016.
- ↑ "Riazor". Deportivo de La Coruña. Retrieved 18 May 2017.
- ↑ "RCDE Stadium - Ficha Técnica". RCD Espanyol. Retrieved 9 May 2016.
- ↑ "Datos Generales". Getafe CF. Retrieved 16 May 2016.
- ↑ "Campanya abonats 17/18" (به کاتالان). Girona FC. Archived from the original on 19 May 2019. Retrieved 1 July 2017.
- ↑ "Estadio de Gran Canaria". UD Las Palmas. Archived from the original on 10 May 2016. Retrieved 25 April 2016.
- ↑ Superdeporte. "El Ciutat de Valencia estrena lavado de cara para Europa - Superdeporte". www.superdeporte.es. Retrieved 2017-06-30.
- ↑ "New features for Benito Villamarín Stadium". www.realbetisbalompie.es (به انگلیسی). Archived from the original on 4 August 2017. Retrieved 29 June 2017.
- ↑ "Santiago Bernabéu Stadium". Real Madrid C.F. Retrieved 7 March 2016.
- ↑ "El estadio - Real Sociedad de Fútbol". Real Sociedad. Retrieved 25 April 2016.
- ↑ "Sevilla Fútbol Club - La entidad". Sevilla FC. Retrieved 10 April 2016.
- ↑ "Camp de Mestalla" (به اسپانیایی). Archived from the original on 30 August 2015. Retrieved 30 June 2017.
- ↑ "2011/12 UEFA Champions League statistics handbook - Clubs continued" (PDF). UEFA.
- ↑ "Deloitte Annual Review of Football Finance 2022" (PDF). Deloitte. August 2022. Archived from the original (PDF) on 7 February 2023. Retrieved 3 February 2023.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «La Liga». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳۱ می ۲۰۱۱.
- سایت همشهری آنلاین. قسمت آشنایی با لالیگا
پیوند به بیرون
[ویرایش]