لشکر ۵ نصر - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
لشکر ۵ نصر | |
---|---|
فعال | بهمن ۱۳۶۱ |
کشور | ایران |
وفاداری | نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران |
رسته | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
گونه | پیادهنظام |
نقش | یگان رزمی |
اندازه | لشکر |
بخشی از | نیروی زمینی سپاه پاسداران |
پادگان/ستاد | مشهد، استان خراسان رضوی |
پشتیبان | سپاه امام رضا خراسان رضوی |
نبردها | جنگ ایران و عراق |
فرماندهان | |
فرمانده | سرتیپدوم پاسدار امین رسولی |
فرماندهان برجسته | مرتضی قربانی محمدباقر قالیباف اسماعیل قاآنی نورعلی شوشتری مهدی ربانی قدرتالله منصوری سیدحسن مرتضوی مجتبی غفورپور[۱] احمد شفایی[۲] حسن رجبزاده[۳] |
لشکر عملیاتی ۵ نصر یا به اختصار لشکر ۵ نصر از لشکرهای نیروی زمینی سپاه پاسداران است، که ستاد فرماندهی آن در شهر مشهد مستقر میباشد.[۴] لشکر ۵ نصر نخستین یگانی بود، که از نیروهای استان خراسان، در خلال جنگ ایران و عراق و پیش از اجرای عملیات والفجر مقدماتی، سازماندهی شد.[۵] این لشکر از ترکیب ۳ تیپ بنامهای؛ تیپ ۱۸ جواد الائمه به عنوان هسته مرکزی و به فرماندهی عباس شاملو؛ تیپ امامصادق به فرماندهی عبدالحسین برونسی و تیپ امام موسیکاظم به فرماندهی سعید ثامنیپور، در بهمنماه ۱۳۶۱ تشکیل شد.[۶] هماکنون سرتیپدوم پاسدار امین رسولی فرماندهی لشکر ۵ نصر را برعهده دارد.[۷]
تاریخچه
[ویرایش]در راستای مباحث تشکیل قرارگاههای مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با حجم سازمانی نسبتاً مساوی، ضرورت ساماندهی گردانهای سپاه پاسداران به تیپ و قرارگاههای سپاه با حجم لشکری احساس و بدین منظور قرارگاه لشکر نصر تشکیل شد. طبق ابلاغیه به شماره ۴۴۹۳۱-۱۲۵-۵، مورخ ۲۱ اسفند ۱۳۶۰ ذکر شدهاست که لشکر ۵ نصر به عنوان قرارگاه لشکری آغاز به کار کند. فرمانده وقت منطقه ۴ خراسان، حجتالاسلام علوی به منظور پاسداشت زحمات حسن باقری، فرمانده قرارگاه لشکری ۵ نصر، همان نام را پذیرفت و پس از تغییر و تحول نیز آن نام را حفظ کرد. در همین جلسه وی حمزه حمیدینیا که مسئول عملیات منطقه ۴ ثامنالائمه خراسان بود را به عنوان پیگیری کننده و اولین فرمانده لشکر ۵ نصر معرفی نمود.
نامگذاری لشکرهای نظامی و اختصاص شماره در جهان معمول است و در ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز شماره برای لشکرها وجود داشت. آنگونه که در دوران جنگ ایران و عراق به تواتر رسیده بود، شماره عددی (۵) در یک هماندیشی بین فرماندهان عالی جنگ همچون سید یحیی رحیم صفوی، محسن رضایی، حسن باقری و علی شمخانی، برای لشکرها تعیین نمودند. طبیعی است که ملاحظاتی مثل عدم همنامی و تداخل با نامهای سایر لشکرهای نظامی کشور را نیز مد نظر قرار داده بودند.
جنگ ایران و عراق
[ویرایش]عملیاتهای آفندی
[ویرایش]نام عملیات | منطقه عملیات |
والفجر مقدماتی | منطقه عمومی چنانه، فکه - حد فاصل نهر شاخه تا یک کیلومتری جنوب پاسگاه دویرج |
والفجر ۱ | منطقه عمومی چنانه، فکه، حد فاصل از زبیدات، بجلیه، شرهانی، ارتفاعات حمارین تا شمال پاسگاه سمیده |
والفجر ۳ | منطقه عمومی مهران از تنگه کنجانچم تا شهر مهران و ارتفاعات شمالی این دشت (زالوآب) |
والفجر ۴ | در شمال استان سلیمانیه شهر پنجوین ارتفاعات مشرف به این شهر |
خیبر | منطقه عمومی هورالعظیم حد فاصل طلائیه تا شرق دجله |
عاشورا (میمک) | میمک و فصایل و گرگنای و کوه گچی مشرف به دشت حلاله و تنگههای بینا و بیجار |
بدر | هورالهویزه، شرق العزیر و البیضه، در انتهای پد الحجرده (جاده خندق) |
قادر | از شمال هممرز با خاک ترکیه شهر سیدکان و ارتفاعات کلاشین |
والفجر ۸ | منطقه عمومی فاو از شمال به اروند از جنوب راس البیشه و غرب امالقصر از شرق به جزیره آبادان |
دفع تک عراق به مهران | ارتفاعات شمالی مشرف به مهران |
کربلای ۱ | منطقه عمومی شهر مهران و ارتفاعات قلاویزان در جنوب شهر |
کربلای ۴ | منطقه شلمچه، از شرق نهر عرایض، از غرب شرق تنومه کانال زوجی، از شمال جزیره زیره بوبیان، از جنوب به اروند صغیر |
کربلای ۵ | منطقه شلمچه، از شرق نهر عرایض، از غرب شرق تنومه کانال زوجی، از شمال جزیره زیره بوبیان، از جنوب به اروند صغیر |
تکمیلی کربلای ۵ | تداوم عملیات در شرق بصره – به موازات جاده آسفالت تنومه – شلمچه خط ۱۰۰۰ تا خط ۱۵۰۰ |
کربلای ۱۰ | ارتفاعات گولان و گامو و سرلک مشرف به شهر ماووت در استان سلیمانیه در شمال عراق |
بیتالمقدس ۲ | منطقه عمومی غرب شهر ماووت درشمال سلیمانیه شامل ارتفاعات دیولان در غرب دشت هرمدان، ارتفاع قمیش، الاغلو و دولبشک |
بیتالمقدس ۳ | منطقه عمومی غرب شهرماووت درشمال سلیمانیه شامل ارتفاعات گوجار به عنوان ارتفاع مسلط و بام منطقه |
لبیک یا خمینی | جاده خرمشهر به اهواز، ایستگاه حسینیه به سمت پاسگاه زید بر روی جاده المهدی |
عملیاتهای پدافندی
[ویرایش]منطقه عملیاتی پدافندی | منطقه عمومی پدافندی |
والفجر مقدماتی | منطقه عمومی چنانه، فکه، تا حد فاصل نهر شاخه و پاسگاه دویرج |
والفجر ۱ | شرهانی، شیار بجلیه تا نهر شاخه |
والفجر ۳ | ارتفاعات شمالی شهر مهران زالوآب و تنگه کنجانچم |
بدر | هورالهویزه – جاده شطعلی پاسگاههای داخل هور |
صالحآباد | صالحآباد ارتفاعات مرزی |
والفجر ۸ (منطقه قصر) | جزیره آبادان (از نهر غدیر تا نهر محسنین) |
والفجر ۸ (جاده امالقصر) | جزیره مجنون |
پاتک آزادسازی ارتفاعات مهران | استقرار در ارتفاعات شمالی شهر مهران تپهS در زالوآب |
کربلای ۴ | استقرار در جاده شلمچه (جاده شهید صبوری و جاده شیشه) |
کربلای ۱ | منطقه عمومی مهران – ارتفاعات قلاویزان |
خیبر (جزیره مجنون) | هورالهویزه جزیره جنوبی ضلع شرقی |
ماووت (گردهرش) | ماووت عراق |
ماووت (پای اولاغلو) | ماووت عراق |
ماووت (گوجار) | ماووت عراق |
والفجر ۱۰ | حلبچه – جاده سید صادق |
لبیک یا خمینی | عملیات رمضان (پاسگاه زید و ایستگاه حسینیه) |
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «شکست سیاست نفوذ دشمن توسط شهدای مدافع حرم». خبرگزاری دفاع. ۲۸ آبان ۱۳۹۴.
- ↑ «فرمانده جدید لشکر عملیاتی ۵ نصر سپاه امام رضا معرفی شد». خبرگزاری دانا.
- ↑ «مراسم تکریم و معارفه فرمانده لشکر ۵ نصر برگزار شد». بسیج نیوز. ۲۲ دی ۱۳۹۷.
- ↑ «روایت فرمانده لشکر ۵ نصر از نحوه انتخاب نیروها برای عملیات والفجر ۸». همشهری آنلاین. ۱۱ فروردین ۱۳۹۲.
- ↑ «نگاهی اجمالی به یگانهای رزم خراسان در دفاع مقدس». خبرگزاری دفاعمقدس. ۷ مهر ۱۳۹۶.
- ↑ «نگاهی به تأسیس و عملکرد لشکر ۵ نصر، از یگانهای رزم موفق و پرافتخار دفاع مقدس». شهرآرا نیوز. ۱ مهر ۱۳۹۹.
- ↑ «مراسم تودیع و معارفه فرمانده لشکر ۵ نصر». خبرگزاری دفاع. ۷ دی ۱۴۰۱.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «5th Nasr Division». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۴ ژوئیه ۲۰۲۱.