واکنش‌ها به انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران بازتاب‌های فراوانی در بین مجامع داخلی و بین‌المللی پیدا کرده و شخصیت‌ها و رسانه‌های دیداری و نوشتاری فراوانی به اظهار نظر دربارهٔ آن پرداخته‌اند.

داخلی

[ویرایش]

سید علی خامنه‌ای

[ویرایش]

رهبر ایران در سخنرانی خویش در دی ماه ۱۳۹۱، در جمع مردم قم بیان کرد که دشمن در نخستین وهله در پی برگزار نشدن انتخابات و سپس پس انداختن اوست، ولی چون ناامید است می‌خواهد انتخابات را پرهزینه کند و جلو پرشوریش را گرفته حضور مردم را کمرنگ کند. نیز با پدیدآوردن ماجرایی اقتصادی یا سیاسی یا امنیتی مردم را سرگرم کنند. وی همچنین با بیان اینکه در همه‌جای دنیا صلاحیت نامزدان بررسی می‌شود از مطرح کردن شعار انتخابات آزاد انتقاد کرد.[۱]

وی سال ۱۳۹۲ را برای امر انتخابات سال «حماسهٔ سیاسی، حماسهٔ اقتصادی» نامید که حماسهٔ سیاسی ناظر به انتخابات بود.[۲] او در سخنرانی نوروزش انتخابات را مظهر حماسهٔ سیاسی و اقتدار نظام اسلامی دانست و آبروی ایران و نماد «مردم‌سالاری دینی» در برابر «دمکراسی لیبرال» غربی. او ضمن توصیف اهمیت حضور مردم در انتخابات تأکید کرد که همهٔ سلیقه‌ها و جریان‌های معتقد به جمهوری اسلامی باید شرکت کنند و وظیفه و حق همه است و مال جریان فکری خاصی نیست. آیت‌الله خامنه‌ای افزود:

در نهایت، رأی مردم تعیین‌کننده است. آنچه که اهمیت دارد، تشخیص شما و رأی شما است… رهبری، یک رأی بیشتر ندارد. بندهٔ حقیر مثل بقیهٔ مردم، یک رأی دارم؛ این رأی هم تا وقتی که در صندوق انداخته نشود، هیچ‌کس از آن مطّلع نخواهد بود… این جور نیست که کسی بیاید نسبت بدهد که رهبری نظرش به فلان است، به بَهمان نیست. اگر چنین نسبتی داده شد، این نسبت درست نیست… تحت تأثیر این چیزها (پیامک‌ها و…) قرار نگیرید؛ نگاه کنید، تشخیص بدهید، اصلح را بشناسید و برای ادای تکلیف، اسم او را به صندوق رأی بیندازید… اما از حقیر کسی چیزی در این زمینه نخواهد شنید… به هر حال آنچه که ملاک عمل است، رأی آحاد مردم است.

او همچنین بر تسلیم بودن و تمکین در برابر قانون تأکید کرد. او همچنین گفت: «همه بدانند که آنچه ما برای رئیس‌جمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعفهایی که وجود دارد.» او گفت رئیس‌جمهور بعد باید قوت‌های رئیس‌جمهور کنونی را داشته‌باشد و ضعف‌هایش را نه.[۳]

ضمن بیان اهمیت انتخابات با بیان اینکه همهٔ سلایق بیایند از حضور شورای نگهبان و بازرسی به صلاحیت نامزدان حمایت کرد وی دربارهٔ ویژگی‌های رئیس‌جمهور مطلوب گفت که باید ضمن اعتقاد به خدا و قانون اساسی و مردم، دارای روحیهٔ مقام و استکبارستیز، باتدبیر و بابرنامه، معقتد به اقتصاد مقاومتی نه الگوهای تحمیلی شرق و غرب، پرهیز از حاشیه‌سازی و دغدغه و هزینه درست کردن باشد. وی همچنین از دادن وعده‌های غیرمنطقی برحذر داشت.[۴]

وی گفت اطلاع داریم که دشمن در صدد کمرنگ کردن انتخابات است و می‌خواهد حضور مردم نباشد. وی گفت به‌رغم این‌ها انشاءالله و به اذن خدا انتخابات پیش‌رو یکی از بهترین و پرحرارتترین انتخابات‌های ما خواهد بود. وی همچنین به اهمیت پایبندی به قانون تأکید کرد. او ویژگی‌های رئیس‌جمهور آینده را کاری، مردمی، مقاوم، ارزشی، باتدبیر، پایبند به قانون و مقررات، حس‌کنندهٔ درد مردم بودن دانست.[۵]

کاری کنیم که نتیجه انتخابات، یک گزینش خوب و همراه با صلاح و صرفه انقلاب و کشور باشد. این معنایش این نیست که اگر ما کسی را نپسندیدیم، با او بداخلاقی کنیم، برخورد تند و سخت و غلط بکنیم؛ نه. آن کسانی که خودشان را صالح می‌دانند، برای خودشان اهلیت قائلند، وارد میدان شوند. ما هم که می‌خواهیم انتخاب کنیم، نگاه کنیم، حقیقتاً با معیارهایی که معتقدیم و بین همه ماها مشترک است، بسنجیم. شاید بشود گفت که بین همه ایرانی‌ها - معتقدین به انقلاب - این معیارها تقریباً مشترک است. در هر کسی که این معیارها را مشاهده کردیم، کوشش کنیم، تلاش کنیم، کار کنیم - کار سالم - که انتخابات به سمت انتخاب یک چنین کسی برود.[۶]

او با تأکید بر اهمیت داخلی و بین‌المللی انتخابات ویژگی نامزدی که مردم به دنبال اویند را بیان کرد و گفت دشمن درست نقطهٔ مقابل این را می‌خواهد. او با برشمردن نقطه‌های مثبت کشور گفت به‌رغم مشکلات بزرگ کشورهای دشمن می‌کوشند وضع کشور را بحرانی و انتخابات را بیهوده نشان دهند و تأکید کرد باید به مردم امید داد. او حفظ عزت و ایستادگی و توکل بودن را مدنظر مردم قرار داد و از مردم خواست به حجت شرعی برسند.. او با حمایت از شورای نگهبان همه را به احترام به قانون دعوت کرد.[۷]

آیت‌الله خامنه‌ای در تشریح فضای انتخابات درخواست کرد که عین حفظ شور انتخاباتی از نفرت‌پراکنی پرهیز شود. وی اختلاف سلیقه را طبیعی خواند و بی‌اشکال و گفت نباید مایهٔ جدایی شود.[۸]

وی در سخنرانی سالروز درگذشت سید روح‌الله خمینی که نامزدها به‌جز روحانی حضور داشتند،[۹] ضمن برشمردن نشانه‌های حمایت مردم از نظراتشان تأکید کرد: «آنها که می‌خواهند انتقاد کنند می‌گویم انتقاد کنند اما سیاه‌نمایی نباشد. انکار کارهای برجسته این دولت و دولت‌های قبلی نباشد انتقاد، انکار جهاد مثبت نیست.» وی همچنین تأکید کرد که رئیس‌جمهور آینده نسبت به عمل با درایت و برنامه، مدیریت اوضاع به ویژه اقتصاد، پرهیز از حاشیه‌سازی قول دهد. وی امتیازدهی به دشمنان برای ساکت نشستن آن‌ها را تحلیلی نادرست دانست. او اقتصاد را مسئلهٔ اصلی خواند. او با برشمردن ویژگی‌های انتخابات ایران گفت: کجای دنیا می‌گذارند همهٔ نامزدان با فرصت برابر از رسانه‌ها استفاده کنند؟[۱۰]

وی دو روز مانده به انتخابات همه حتی مخالفان نظام را به شرکت گسترده در انتخابات دعوت کرد و گفت برنامهٔ دشمنان برای مشارکت نکردن مردم شکست خورده‌است. او از بهبود فضای انتخابات نسبت به انتخابات گذشته تقدیر کرد. وی همچنین از عقب‌نشینی در برابر دشمن برحذر داشت و گفت هر قدمی پس رفتیم پیش آمدند.[۱۱]

وی در روز رای‌گیری هنگام رأی دادن بیان کرد ملت امروز به معنی واقعی کلمه حماسه خواهند آفرید و درخواست کرد مردم هرچه زودتر در انتخابات شرکت کنند. او گفت رأی مرا حتی فرزندان و نزدیکانم نمی‌دانند. او ضمن درخواست از خوانندگان رأی برای دقت در شمارش رای‌ها گفت مردم به دشمن اهمیت نمی‌دهند و مطابق نیاز خویش رأی می‌دهند. سید علی خامنه‌ای گفت در انتخابات شوراها به ۳۱ نفر رأی داده‌ام و کسانی را که نمی‌شناخته‌ام با اعتماد به یکی از فهرست‌ها نوشته‌ام.[۱۲]

پس از اعلام نتیجه وی در پیامی به مردم و حسن روحانی حضور مردم را تقدیر کرد و آن را «باطل‌السحر بافته‌ها و گزافه‌های دشمنان و حسودان و طمع‌ورزان» خواند. او گفت مردم با این حضور آینده و منافع کشور را بیمه کردند. وی با تبریک به حسن روحانی درخواست کرد هواداران سایر نامزدها با رئیس‌جمهور جدید متحد شوند،[۱۳] رئیس‌جمهور رئیس‌جمهورِ همهٔ ملت است و همه باید او و دولتش را یاری کنند. او از منتخب ملت خواست بیدرنگ فرایند خدمت را شروع کند و از دیگر نامزدان و دست‌اندرکاران و عالمان و نخبگان و ویژه از رسانهٔ ملی سپاسگزاری کرد.[۱۴]

محمود احمدی‌نژاد

[ویرایش]

محور اصلی سخنان احمدی‌نژاد دربارهٔ انتخابات چند نکته است:

  1. تأکید بر مشارکت بالا بلکه پنجاه‌میلیونی و بیان اهمیت و اثر وضعی و عملی این مشارکت بالا است.
  2. برگزیدهٔ حداکثری و بلکه سی-چهل میلیونی
  3. تغییر معادله‌های بین‌المللی و شکست دشمن با حضور حداکثری
  4. تابعیت از رأی ملت و برتر بودن آن از نظرهای سیاسی و اعتماد به مردم
  5. در کنار این امر وی با استناد به کلام سید علی خامنه‌ای بیان کرده‌است که همه باید در انتخابات شرکت کنند و کسی حق اعمال محدودیت بی‌مورد ندارد.
  6. تأکید بر انتخابات سالم و عدم دخالت نهاد دولت در انتخابات
  7. کار کردن و ادامهٔ مسئولیت تا روز تنفیذ رئیس‌جمهور دیگر[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸][۲۹][۳۰][۳۱]

رئیس‌جمهور در پیام نوروزی دربارهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری عنوان داشت:همه برای تحقق این هدف مسئولند و باید از یک سو انگیزه‌های سازنده را تقویت کنند و از سوی دیگر از هر سخن و اقدامی که موجب کاهش انگیزه آحاد ملت می‌شود به شدت اجتناب نمایند.

اینجانب شخصاً نهایت حساسیت را به کار خواهم برد و همچنان که بارها و بارها به مسئولین استانی و غیر استانی گفته‌ام از کوچکترین تخلفی اغماض نخواهم کرد.[۳۲]

وی دو روز مانده به انتخابات در افتتاح چند طرح عمرانی در خراسان شمالی گفت که کار عمرانی هم ساختن ایران است ولی منظور از ساختن برپا کردن جامعهٔ متعالی و پیشرفته و سرشار از عدالت و ایمان و پاکی است که همان جامعه‌ای است که خداوند وعده داده‌است. وی با ذکر ویژگی‌های جامعهٔ آرمانی به بیان ویژگی‌های انقلاب اسلامی پرداخت و ارزش مردم را در این نظام تشریح کرد.
او با اشاره به انتخابات آینده گفت: «من از کسانی هستم که از ابتدا به هوشمندی و ایمان و عظمت ملت ایران باور داشتم و معتقدم که ملت ایران ملتی است که در طول تاریخ همهٔ مهاجمان را در خود هضم کرده و باقی مانده‌است و با هوشمندی خود همهٔ صحنه‌ها را به نفع خود رقم خواهد زد. او تأکید کرد: مطمئناً ملت ایران در صحنهٔ انتخابات آینده نیز بار دیگر با توکل بر خدا تصمیم شایسته را اتخاذ خواهد کرد.[۳۳]

احمدی‌نژاد که در شب انتخابات در پیامی مردم را به مشارکت فراخواند و اظهار امیدواری کرد فردا پرچم سرافرازی ملت ایران بیش از پیش به اهتزاز درآید.[۳۴]

احمدی‌نژاد حدود ساعت ۱۷:۳۰ رای داد و دعا کرد خدا بهترین سرنوشت را برای مردم و بشر رقم زند.[۳۵]

پس از اعلام نتیجه رئیس‌جمهور در پیامی به حسن روحانی رئیس‌جمهور برگزیده رویداد مهم انتخابات را به مردم و رهبری تبریک گفت. او با تبریک به حجت‌الاسلام روحانی از او خواست تا با قدرشناسی از عواطف و اعتماد مردم تلاش برای استقرار عدالت و آبادانی کشور بیش از پیش آماده شود. «از همهٔ علاقه‌مندان به سرافرازی ایران انتظار دارد که در تمام فرصت‌ها رئیس‌جمهور و دولت منتخب را برای پیشبرد هرچه بهتر امور یاری رساند اینجانب و دولت خدمتگزار تا آخرین لحظات مسئولیت همچون روز اول به وظایف خود به طور جدی عمل خواهیم کرد.»[۳۶] او نخستین کسی بود که پیش از همه پیام تبریک داد.

اکبر هاشمی رفسنجانی

[ویرایش]

اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام انتخابات آینده ریاست جمهوری را فرصت مناسبی برای تصحیح عملکردهای ناصحیح و ایجاد فرصت برای حضور همه سلایق و وفاداران به نظام و انقلاب در عرصه مشارکت عمومی و تصمیم‌گیری کشور خواند و تصریح کرد: اگر می‌خواهیم اقتصاد و معیشت مردم سامان مناسب یابد و فشارها و توطئه‌های قدرت‌های استکباری خنثی شود، باید زمینه جلب اعتماد عمومی و حضور پرشور مردم و سلایق سیاسی گوناگون فراهم گردد تا با به نمایش گذاشتن وحدت ملی و انتخاب مسئول اجرایی مورد قبول اکثریت مردم، از همه ظرفیت‌های ملی، انسانی و نخبه کشور بهره‌برداری شود.[۳۷]

هاشمی در پیامی انتخاب روحانی را تبریک گفته و از او خواسته‌است تا به وعده‌هایش عمل کند. او گفته‌است که دشمنان دیدند نمی‌توانند مردم را در تحریم‌ها محصور کنند.[۳۸]

علی لاریجانی

[ویرایش]

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر این‌که انتخابات سالم احتیاج به فضای آرام و سنجیده دارد، در عین حال گفت که محدودیتی برای حضور سلایق مختلف در انتخابات وجود ندارد و همه گرایش‌ها و سلایق باید در این عرصه حضور یابند.[۳۹]

وی در مراسمی به‌طور غیررسمی از محمدباقر قالیباف حمایت کرد و گفت:«قالیباف مدیری پرتوان و سرزنده است که توانسته است آبادانی را در شهر تهران ایجاد کند»[۴۰]

لاریجانی در پیامی به روحانی اظهار کرد که مجلس با دولت منتخب همکاری‌ای صمیمانه خواهد کرد.[۴۱]

محمدرضا مهدوی کنی

[ویرایش]

محمدرضا مهدوی کنی رئیس مجلس خبرگان رهبری دربارهٔ انتخابات ۱۳۹۲ گفت:بنده برخلاف برخی که آینده را سیاه‌نمایی می‌کنند، نسبت به انتخابات آینده بسیار خوش بین هستم و معتقدم چشم‌انداز کشور، خوب و روشن است.[۴۲]

وی در پیامی ضمن تبریک به روحانی از او خواست رهنمودهای رهبری و حل مشکلات مردم را سرلوحه برنامه‌های خود قرار دهد.[۴۳]

صادق آملی لاریجانی

[ویرایش]

صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه ایران، در جلسه با مسئولان عالی قضایی با تأکید بر این که تمام روش‌ها، منش‌ها و عمل افراد و گروه‌های مختلف باید به سوی ایجاد شور و نشاط انتخاباتی جهت‌گیری شود، گفت، اقتدار، امنیت ملی و توانایی در حرکت‌به سمت اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران در حضور گسترده مردم نهفته است و تشویق به عدم حضور مردم در انتخابات دقیقاً و قطعاً بازی در زمین دشمن است.[۴۴]

وی در پیام تبریک به روحانی گفت حضور حماسی و معنادار مردم در دفاع از ارزش‌های الهی انقلاب اسلامی مایه مباهات است.[۴۵]

دیگران

[ویرایش]

سپاه

[ویرایش]

فرمانده کل سپاه پاسداران سردار عزیز جعفری با بیان اینکه انقلاب اسلامی در مرحله سوم اسلامی شدن دستگاه‌های نظام است، گفت: برای تحقق این هدف مسئولان بخصوص نمایندگان مجلس و رئیس‌جمهور باید کسانی باشند که نسبت به ارزش‌های انقلاب و توجه به محتوای نظام اسلامی دقت لازم را داشته باشند.[۴۶]

سپاه پاسداران در بیانیه‌ای با تبریک به مردم و رهبری و روحانی، گفت آمادهٔ همکاری همه‌جانبه با دولت آینده است.[۴۷]

شورای نگهبان

[ویرایش]

احمد جنتی دبیر شورای نگهبان گفت از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های رئیس‌جمهور باید توانایی مدیریت کشور باشد به گونه‌ای که بتواند مسائلی همچون تورم، گرانی، اشتغال و مسائل سیاسی را به درستی برطرف کند. وی ادامه داد که رئیس‌جمهور منتخب نباید هوس مذاکره با دشمن را در سر داشته باشد.[۴۸]

وی در پیام تبریک به روحانی از او خواست که در خدمت به مردم و خط امام و ولایت رهبری و قانون اساسی وفادار باشد.[۴۹]

صدا و سیما

[ویرایش]

عزت‌الله ضرغامی رئیس صداوسیما در پیامی به روحانی تبریک گفت و حضور ملت را دشمن‌شکن خواند و برای رئیس‌جمهور برگزیده دعای موفقیت کرد.[۵۰]

جامعهٔ مدرسین

[ویرایش]

جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که بیشتر اعضایش از علی‌اکبر ولایتی حمایت کرده‌بودند، در پیام تبریک به رئیس‌جمهور برگزیده ۲۴ خرداد را مصداق مردم‌سالاری دینی خواند و از روحانی خواست تا مدافع حقوق هسته‌ای ملت باشد.[۵۱]

محمدصادق حائری شیرازی

[ویرایش]

محمدصادق حائری شیرازی، نماینده مجلس خبرگان، در نامه‌ای خطاب به سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نسبت به حذف نامزدهای شاخص از روند انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال جاری هشدار داد؛ و گفت:همان‌طور که بازی فوتبال میان دو تیم پرطرفدار پرسپولیس و استقلال تهران که همیشه تماشاگران بسیاری داشته‌است و استادیوم را از تماشاگر پر می‌کند. چنانچه حذف یکی از این دو تیم اتفاق بیفتد، حضور تماشاگران را به حداقل می‌رسد، «حذف یک فرد برجسته از صحنه انتخابات نیز با هدف ایجاد حماسه سیاسی ناسازگار است، حتی اگر توجیهات حذف منطقی باشد».[۵۲]

بین‌المللی

[ویرایش]

پیش از انتخابات

[ویرایش]
  • رئیس‌جمهور سوریه بشار اسد گفت: ایران امروز با ۱۰ سال گذشته خود تفاوت دارد و جزو مهم‌ترین و قوی‌ترین کشورها و دولتی بسیار محوری است. انتخابات این تغییرات را منعکس می‌کند. به عقیده من انتخابات و تغییراتی که در ایران اتفاق می‌افتد چنان‌که آمریکا در پی آن است نخواهد بود و هرگز رئیس‌جمهوری که ایران را به مترسک آمریکا تبدیل کند روی کار نمی‌آید. آمریکا باید بداند در این رؤیا نباشد؛ تغییرت داخلی ایران چیزی نیست که غرب می‌خواهد.[۵۳]
  • اسرائیل رئیس‌جمهوراسرائیل، شیمون پرز گفت: «ایران به انتخابات نزدیک می‌شود و تحریم‌ها شاید بر آن تأثیر داشته باشد. تحریم‌ها و فشارها باید به صورت تدریجی تا برگزاری انتخابات علیه ایران ادامه یابد.[۵۴]
  • ترکیهرجب طیب اردوغان، نخست وزیرترکیه، در نشست مطبوعاتی با باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا با ابراز امیدواری نسبت به انجام انتخاباتی شفاف در ایران گفت که ما خواستار دوره جدیدی از استقرار در منطقه خاورمیانه هستیم.[۵۵]
  • پرچم ایالات متحده آمریکا وزیر خارجه آمریکا جان کری گفت که با رد صلاحیت‌های انتخاباتی در ایران به سختی می‌توان گفت که انتخابات ایران به شیوه‌ای آزاد، رضایت بخش و قابل نظارت برگزار می‌شود. وزیر خارجه آمریکا با اشاره به اینکه شورای نگهبان تنها صلاحیت نمایندگان حکومت را تأیید کرده‌است، این اقدام شورای نگهبان را سد کردن مسیر دموکراسی به شیوه‌ای مشروع خواند.[۵۶]
  • وزیر امورخارجهٔ بریتانیا ویلیام هگ پس از پایان نشست وزیران امور خارجه هشت کشور صنعتی در لندن گفت:ما امیدواریم که انتخابات ریاست جمهوری در ایران، اجازه احیای رایزنی‌ها دربارهٔ برنامهٔ هسته‌ای ایران را بدهد و قبل از پایان سال جاری تهران باید تصمیم بگیرد که آیا آماده مذاکرات جدی با ۱+۵ است یا خیر؟ وزیر خارجه انگلیس بیان کرد: در همین زمان ما هم می‌توانیم به تدوین و فرموله کردن نظرمان دربارهٔ جدی بودن نیات ایران بپردازیم.[۵۷]
  • پرچم ایالات متحده آمریکا وزیر دفاع آمریکا چاک هگل در سفرش به اسرائیل در سخنرانی‌ای ابراز امیدواری کرد که انتخابات ریاست‌جمهوری ایران که قرار است در ماه ژوئن (خرداد) برگزار شود، به تغییر مسیر چرخهٔ هسته‌ای ایران بینجامد.[۵۸]
  • پرچم ایالات متحده آمریکا معاون وزیر امور خارجه آمریکا وندی شرمن در کمیته روابط خارجی سنا در واشینگتن دی‌سی گفت: ما از نزدیک انتخابات آینده ایران را دنبال می‌کنیم. چهار سال پیش، مردم ایران برای حقوق بشر، کرامت انسانی، و یافتن فرصت بیشتر برای بیان خواسته‌های خود دست به اعتراض زدند. رژیم ایران این رفتار تظاهرکنندگان و شهروندان خود را با تیراندازی خیابانی و ارعاب خانواده‌ها و حمله به منازل مردم خودش پاسخ داد؛ و امروز، شورای نگهبان ایران، که غیرمنتخب و غیر پاسخگو است- نامزدهای مدعی ریاست جمهوری را رد صلاحیت می‌کند و به این بهانه صدها نفر از نامزدها را از این رقابت کنار می‌گذارد.[۵۹]
نماینده اتحادیهٔ اروپا خاویر سولانا گفت: تا زمان برگزاری این انتخابات توجه سران ایران بیشتر معطوف به آن خواهد بود و موضوع مذاکره هسته‌ای در حاشیه قرار خواهد داشت. تا زمانی که این انتخابات برگزار نشده «بسیار مشکل خواهد بود در زمینه هسته‌ای کاری از پیش ببریم.[۶۰] 
  • پرچم ایالات متحده آمریکا سخنگوی وزارت خارجه آمریکا جن ساکی گفت: ما می‌خواهیم انتخابات ایران آزاد و عادلانه برگزار شود و راه‌های زیادی برای دفاع از برگزاری چنین انتخاباتی وجود دارد. وی با اشاره به اینکه موضع اصولی آمریکا حمایت از حضور زنان در همه کشورهای جهان در عرصه‌های مدیریت سیاسی است افزود که آمریکا به‌طور خاص دربارهٔ کاندیدای خاصی که مورد انتخاب مقامات ایران (شورای نگهبان) قرار می‌گیرند، اظهار نظر نمی‌کند.[۶۱]

پس از انتخابات

[ویرایش]
  • سوریه بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در پیام تبریک گفت به نام خود و به نام ملت سوریه صمیمانه‌ترین تبریک‌های خود و بهترین آرزوها برای موفقیت رئیس‌جمهور منتخب که موفق شده‌است اعتماد میلیون‌ها ایرانی را به دست آورد اعلام می‌کنم. وی گفت در این شرایط این مسئله تأثیری مثبت در دو کشور دوست خواهد گذاشت.[۶۲]
  • روسیه رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین به روحانی تبریک گفت و خواستار خواستار افزایش همکاری دوجانبه میان مسکو و تهران شد.[۶۳]
  • اسرائیل نخست‌وزیر اسراییل بنیامین نتانیاهو برخلاف دیگر کشورها که پیام تبریک فرستادند، گفت که سیاست ایران تغییر نخواهد کرد و خواستار ادامهٔ فشارها برای توقف برنامهٔ هسته‌ای ایران شد.[۶۴]
  • افغانستان رئیس‌جمهور افغانستان حامد کرزی در پیامی به رهبری و روحانی تبریک گفت.[۶۵]
  • قطر پادشاه قطر حمد بن‌خلیفه آل‌ثانی در پیامی به روحانی تبریک گفت و بیان کرد مردم ایران خواهان تغییراند.[۶۶]
  • بحرین پادشاه بحرین حمد بن‌عیسی آل‌خلیفه به روحانی تبریک گفت.[۶۶]
  • کویت پادشاه کویت صباح احمد جابر الصباح در پیام تبریک درخواست افزایش روابط کرد.[۶۶]
  •  عربستان سعودی پس از پیروزی حسن روحانی در انتخابات، ملک عبدالله بن عبدالعزیز این پیروزی را به وی تبریک گفت.[۶۷]
  • ایالات متحده آمریکا کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت به رأی مردم ایران احترام می‌گذاریم و بابت مشارکت سیاسی آن‌ها در انتخابات تبریک می‌گوییم. آنان گفته‌اند آمادهٔ تعامل برای حل مسئلهٔ هسته‌ای‌اند.[۶۸]
  • ترکیه وزارت خارجهٔ ترکیه در پیام تبریک به روحانی امیدوار شد دولت بهتر بتواند به مردم خدمت کند.[۶۹]
  • بریتانیا وزارت خارجهٔ انگلستان از حسن روحانی خواستار روابط سازنده و رویکرد متفاوت کرده‌است.[۷۰]
  • فرانسه وزارت خارجهٔ فرانسه ضمن تبریک به ایرانیان برای همکاری با دولت آینده اعلام آمادگی کرد.[۷۱]
  • سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان در پیام تبریک به روحانی گفت ملت‌های عربی و اسلامی و ملت‌های مستضعف امروز شما را منبع امیدهای خود می‌دانند. انتخاب شما امیدها و آرمان‌های ملت ایران را زنده کرد.[۷۲]
  • محمود زهار عضو حماس با تبریک به روحانی بر گسترش روابط ایران و حماس تأکید کرد.[۷۳]
  • چین سخنگوی وزارت امور خارجه چین، پیروزی حسن روحانی در انتخابات ایران را تبریک گفت و ابراز امیدواری در جهت ارتقاء روابط دوجانبه کرد.[۷۴]
  • کانادا جان برد وزیر امور خارجه در بیانیه‌ای شجاعت مردم برای حضور در انتخابات را ستود و تأکید کرد «نتایج رای‌گیری ۱۴ ژوئن معنایی ندارد و کانادا کماکان دوشادوش مردم ایران از خواست آن‌ها برای اصلاحات معنادار و احترام به حقوق ابتدایی شان حمایت خواهد کرد. فردی که برای مقام جانشینی احمدی‌نژاد انتخاب می‌شود صرفاً دست نشانده دیگری برای پانتومیم خطرناک آیت الله خامنه‌ای است که هر روز زندگی مردم ایران را رقم می‌زند. او یادآوری کرده است «در حالی که رهبران مخالف دولت ایران زندانی هستند و حامیان آن‌ها از سال ۲۰۰۹ تاکنون از توانایی حضور در رقابت‌های انتخاباتی محروم بوده‌اند، هیچ‌یک از نامزدهای مورد حمایت حکومت، جایگزین و نماینده واقعی آرای مردم نیستند.»[۷۵]
  • اسکاتلند پروفسور پاملا گیلیس، مدیر و نائب‌رئیس دانشگاه دانشگاه کلدونیان گلاسگو پیروزی حسن روحانی را به عنوان یکی از دانش‌آموخته‌های این دانشگاه تبریک گفت و این موفقیت را انتخابی معنادار دانست.[۷۶]

رسانه‌ها

[ویرایش]

داخلی

[ویرایش]
  • هفته‌نامه امید جوان: «در قفل در، کلیدی چرخید»
  • ابرار: «ایران، سراسر روحانی شد.»
  • شرق: «بازآمد امید.»
  • قانون: «هوا، معتدل شد.»
  • تماشا: «جیغ بنفش»[۷۷]

خارجی

[ویرایش]

پیش از انتخابات

[ویرایش]
  • فایننشال تایمز در مطلبی در خصوص انتخابات ریاست جمهوری ایران نوشت: حتی اگر افراد بحث‌برانگیز نیز در این انتخابات تأیید صلاحیت شوند، کاری از پیش نخواهند برد و نمی‌توانند باعث تغییر حکومت ایران شوند و نظام سیاسی مستقر در ایران چیزی نیست که با یک یا دو کاندیدا بتوان آن را تغییر داد.[۷۸]
  • راشاتودی در گزارشی تحت عنوان «تغییر در مسیر اتم» اعلام نوشت: یکی از مهم‌ترین وقایع در سال ۲۰۱۳ انتخابات ریاست جمهوری در ایران است و دولت محمود احمدی‌نژاد کار خود را پس از دو دوره به پایان خواهد رساند و در کنار آن باید دید مسئله پرونده هسته‌ای ایران چه رویکردی را در پیش خواهد گرفت. رئیس‌جمهور جدیدی که در ایران سکان هدایت را در دست خواهد گرفت باید کشور را در حال فشارها و تحریم‌های سخت آمریکا به پیش برد.[۷۹]
  • گاردین در مورد انتخابات ایران نوشت: تمامی توجهات کشورهای جهان و بخصوص کشورهای غربی به انتخابات ایران دوخته شده‌است. برگزاری موفقیت‌آمیز انتخابات ریاست‌جمهوری ایران سبب می‌شود تا نمایندگان هسته‌ای ایران از موضعی قوی در مذاکرات هسته‌ای حضور یابند. حضور میلیونی ملت ایران پای صندوق‌های رأی به جهانیان نشان خواهد داد که برنامهٔ هسته‌ای ایران مسالمت‌آمیز بوده و از مشروعیت و محبوبیت عمومی برخوردار است.[۸۰]
  • هاارتص نوشت: دولت نتانیاهو باید نتایج انتخابات ایران را به خوبی رصد نماید چرا که بر چگونگی مواجهه اسرائیل با بحران سوریه تأثیرگذار خواهد بود."[۸۱]

پس از انتخابات

[ویرایش]
  • نیویورک تایمز «ایران معتدل برنده انتخابات ریاست جمهوری همراه با حاشیه بزرگ»
  • واشینگتن پست «آخوندی اعتدالگرا برنده انتخابات ریاست جمهوری ایران شد»
  • الاهرام «رویداد ناگهانی، روحانی در مرحله اول رئیس‌جمهور ایران شد.»
  • العرب «ایران، روحانی با رنگ بنفش و کلیدش اصولگرایان را گیچ کرد.»
  • الشرق الاوسط چاپ لندن: «روحانی کاندیدای اصلاح طلبان رئیس جمهور ایران شد.»
  • الحیات چاپ لندن: «پیروزی بزرگی در مرحله اول رقم زده شد. فضای شادی، یادآور موفقیت خاتمی در سال ۱۹۹۷ است. روحانی ریاست جمهوری را از دست اصولگرایان درآورد.»
  • هاآرتص «در پس انتخابات ریاست جمهوری ایران، هشدار نتانیاهو به غرب: گول نخورید و فشارها بر مسئله هسته‌ای ایران را کاهش ندهید.»
  • یدیعوت اخرونوت: «نتانیاهو دربارهٔ انتخابات ریاست جمهوری ایران: ما خودمان را گول‌نمی‌زنیم.»
  • کریستین ساینس مانیتور: «حسن روحانی رئیس جمهور بعدی ایران است. چه چیزی تغییر خواهد کرد؟»[۸۲]
  • رادیو بین‌المللی فرانسه: برخلاف وعده وزیر کشور ایران که اعلام نتایج فوری انتخابات را وعده داده بود و برخلاف تجربه انتخابات پیشین که نتایج انتخابات با شروع روز بعد در اختیار خبرگزاری‌ها قرار گرفت، در این نوبت با تأخیری چند ساعته از ساعات اولیه صبح، اخبار نتایج رای‌گیری منتشر شد که این مسئله موجبات شک پیرامون مهندسی انتخابات از جانب حکومت را تقویت می‌کرد که البته در این مورد با توجه به اختلاف آراء غیرقابل جبران بین حسن روحانی و سایر نامزدان، احتمال تصمیم حکومت در به نتیجه رسیده انتخابات در همان دور اول به نفع حسن روحانی، قویترین نظریه است.[۸۳]

منابع

[ویرایش]
  1. «بیانات در دیدار مردم قم». پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۱۹ دی ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  2. «پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۲». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۳۰ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  3. «بیانات در حرم مطهر رضوی». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۱ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  4. [farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۲۲۳۹۵ «بیانات در دیدار کارگران و فعالان بخش تولید کشور»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظما خامنه‌ای. ۷ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  5. «بیانات در دیدار دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  6. «تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی دربارهٔ انتخابات ریاست جمهوری ۲۴ خرداد». ایسنا. ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۳.
  7. «بیانات در دیدار قشرها مختلف مردم». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  8. «بیانات در دانشگاه امام حسین علیه‌السلام». دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۶ خرداد ۱۳۹۲.
  9. «http://khabaronline.ir/detail/296730». خبرآنلاین. ۱۴ خرداد ۱۳۹۲. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  10. «بیانات در مراسم بیست‌وچهارمین سالروز رحلت خمینی». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۱۴ خرداد ۱۳۹۲.
  11. «بیانات در دیدار قشرها مختلف مردم». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۲۲ خرداد ۱۳۹۲.
  12. «بیانات در گفت‌وگو با خبرنگاران صداوسیما پس از شرکت در انتخابات». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۲۴ خرداد ۱۳۹۲.
  13. Bozorgmehr, Shirzad (17 June 2013). "Iran's new president Rouhani draws congratulations, skepticism" (به انگلیسی). CNN. Retrieved 5 August 2013.
  14. «پیام به مناسبت حضور حماسی مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم». دفتر حفظ و نظر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۲۴ خرداد ۱۳۹۲.
  15. «دکتر احمدی‌نژاد در مراسم حماسه حضور و در دیدار جوانان و نخبگان استان مازندران: موج باورمندی ملت ایران قوی‌تر و گسترده‌تر از گذشته ادامه خواهد داشت». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  16. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع باشکوه مردم مازندران: منت هیچ گروه و دسته‌ای بر دوش دولت نبوده و جز به ملت و ارزشهای انقلاب تعهدی نداریم». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  17. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع مردم آذربایجان غربی: دولت مسیر خدمت و آبادانی را تا ریشه کنی فقر و تبعیض با سرعت ادامه خواهد داد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  18. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع پرشور مردم آذربایجان شرقی: تاریخ گواه و معترف به مجاهدت ملت ایران برای توحید، پاکی و عدالت است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران۲۰۱۳. ۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  19. «دکتر احمدی‌نژاد در اجتماع پرشور مردم اهواز: ملت ایران در انتخابات حماسه‌ای خلق خواهد کرد که در تاریخ بشریت خواهد درخشید». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  20. «رئیس جمهور در جمع مردم شهر تازه تأسیس اندیکا: امروز روز ساختن، پیشرفت و بازیابی عزت واقعی ملت ایران است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  21. «در مراسم افتتاح فاز اول بیمارستان محب کوثر تهران صورت گرفت؛ تأکید احمدی‌نژاد بر واگذاری کارها به مردم در عرصه بهداشت و درمان». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  22. «رئیس جمهور در اجلاس سراسری مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت: ملت از گردنه فشارهای دشمن با صلابت عبور خواهند کرد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۴ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  23. «دکتر احمدی‌نژاد در جمع با شکوه مردم شاهرود: ملت ایران باید با حرکت عظیم ملی و تلاش همگانی در راه خدا به جایگاه شایسته خود بازگردد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  24. «رئیس جمهور در اجتماع پرشور مردم سمنان: ملت ایران با خلق حماسه سیاسی و اقتصادی دشمنان را مأیوس خواهد کرد». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  25. «دکتر احمدی‌نژاد در مراسم بهره‌برداری و آغاز ساخت پروژه‌های عمرانی مازندران: باید در مسیر آبادانی کشور دشمنان را از اعمال فشار اقتصادی مأیوس کنیم». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۱ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  26. «رئیس جمهور تأکید کرد: تداوم خدمت رسانی به مردم تا آخرین ثانیه‌های فرصت خدمتگزاری». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۹ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  27. «رئیس جمهور در دیدار نوروزی نمایندگان مجلس شورای اسلامی: تعهد مشترک ما خدمت به ارزش‌های الهی و خط ولایت و امامت است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۱۸ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  28. «دکتر احمدی‌نژاد در حاشیه جلسه دولت در جمع خبرنگاران: همه تلاش دولت در جهت برگزاری انتخاباتی پرشکوه و حداکثری است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۷ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  29. «دکتر احمدی‌نژاد در نخستین جلسه هیئت دولت در سال ۹۲: دولت تا آخرین لحظه با همان شتاب اولیه و مردمی بودن کار خود را ادامه می‌دهد/تقدیر دکتر احمدی‌نژاد از بیانات نوروزی رهبر معظم انقلاب». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۷ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  30. «توصیه‌های دکتر احمدی‌نژاد به استانداران در آستانه سال نو: کار برای خدا پیروزی و غیر آن شکست و خسران دنیوی و اخروی است». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۸ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  31. «رئیس جمهور در دیدار مسئولان ستاد عالی و فعالان کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور: همه عظمت جمهوری اسلامی از آن امام و شهداست». پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری ایران. ۲۶ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  32. «اظهارات احمدی‌نژاد دربارهٔ انتخابات ریاست جمهوری/ 'زنده باد بهار'». جهان نیوز. ۳۰ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  33. «رئیس‌جمهور در مراسم افتتاح طرح‌های عمرانی خراسان شمالی: مطمئناً ملت ایران در انتخابات آینده بار دیگر با توکل بر خدا تصمیم شایسته را اتخاذ خواهد کرد». وبگاه ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۳.
  34. «دکتر احمدی‌نژاد: امیدوارم فردا پرچم سرافرازی ملت ایران بیش از پیش به اهتزاز درآید». وبگاه ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۳.
  35. «رئیس جمهور پس از انداختن آراء خود به صندوق: از خدا می‌خواهم بهترین سرنوشت را برای ملت ایران و جامعه بشری رقم بزند». وبگاه ریاست‌جمهوری ایران. ۲۲ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۳.
  36. «در پیامی از سوی دکتر احمدی‌نژاد صورت گرفت؛ تبریک رویداد مهم انتخابات 24 خرداد و انتخاب حسن روحانی». وبگاه ریاست‌جمهوری ایران. ۲۵ خرداد ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۳.
  37. «هاشمی رفسنجانی: تخریب‌ها و تهمت‌ها مانع حضور واجدان صلاحیت در انتخابات نشود». ایسنا. ۴ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۲۱.
  38. «هاشمی رفسنجانی: در شادمانی سیاسی مردم سهیم هستم/ روحانی به وعده‌هایش عمل کند». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  39. «علی لاریجانی در ساری: محدودیتی برای حضور سلایق مختلف در انتخابات وجود ندارد». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۲۹ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۲۱.
  40. «http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13920303000100». خبرگزاری فارس. ۳ خرداد ۱۳۹۲. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  41. «لاریجانی در پیام تبریک به حجت‌الاسلام روحانی: مجلس همکاری صمیمانه‌ای را با رئیس‌جمهور ملت به عمل می‌آورد». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  42. «آیت الله مهدوی کین:روش مورد نظر ما ائتلاف است». عبرت نیوز. ۲۲ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  43. «آیت‌الله مهدوی کنی در پیام تبریک به حسن روحانی: رهنمودهای رهبری و حل مشکلات مردم را سرلوحه برنامه‌های خود قرار دهید». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  44. «رئیس قوه قضاییه بر حضور پرشور مردم در انتخابات تأکید کرد». پرس تی وی. ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۱۳.
  45. «پیام تبریک رئیس قوه قضاییه به منتخب ملت؛ حضور حماسی و معنادار مردم در دفاع از ارزش‌های الهی انقلاب اسلامی مایه مباهات است». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  46. «سردار جعفری: تعدد کاندیداها شور و شوق مردم را برای انتخاب، بیشتر می‌کند». ایسنا. ۲۶ آوریل ۲۰۱۳. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  47. «در بیانیه سپاه تأکید شد؛ آمادگی همه‌جانبه سپاه برای همکاری با دولت آینده/ ملت ایران پیروز اصلی انتخابات». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  48. «آیت‌الله جنتی: رئیس جمهور منتخب نباید هوس مذاکره با دشمن را در سر داشته باشد». عصر ایران. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲–۱۵:۰۷. دریافت‌شده در ۹ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  49. «پیام تبریک آیت‌الله جنتی به روحانی؛ رئیس جمهور منتخب ملت به خط امام وفادار باشد». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  50. «تبریک رئیس رسانه ملی به رئیس‌جمهور برگزیده». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.[پیوند مرده]
  51. «پیام تقدیر جامعه مدرسین از خلق حماسه سیاسی ملت شریف ایران؛ ۲۴ خرداد مصداق مردم‌سالاری دینی بود / رئیس‌جمهور منتخب از حقوق هسته‌ای ایران دفاع کند». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  52. «هشدار آیت‌الله حائری در مورد رد صلاحیت نامزدهای «برجسته» انتخابات». رادیو فردا. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳.
  53. «اظهار نظر بشار اسد دربارهٔ انتخابات ایران». انتخاب. ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۱۳.
  54. «اسرائیل می‌گوید نباید هیچ سازشی با ایران صورت گیرد». پرس تی وی. ۲۹ اردبیهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  55. «اظهار نظر اردوغان دربارهٔ انتخابات ایران». تابناک. ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۲–۱۴:۵۰. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  56. «انتقاد وزیر خارجه آمریکا از شورای نگهبان ایران». عصر ایران. جمعه ۰۳ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  57. «کشور صنعتی دنیا چشم انتظار نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران». خبرآنلاین. ۲۵ فروردین ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  58. «هیگل: امیدواریم انتخابات ریاست‌جمهوری به تغییر مسیر هسته‌ای ایران بینجامد». خبرگزاری فارس. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۳.
  59. «اولین اظهارنظر رسمی آمریکا دربارهٔ انتخابات ابران». ندای انقلاب. ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳.
  60. «چشم ۱+۵ به انتخابات ریاست جمهوری ایران/ سولانا: تا زمانی که این انتخابات برگزار نشده کاری از پیش نمی‌توان برد». میهن. ۲۵ اسفند ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۹.
  61. «اظهار نظر آمریکا در مورد کاندیداهای زن ایران». ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲–۱۰:۲۰. دریافت‌شده در ۱۸ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  62. «پیام تبریک «بشار اسد» به روحانی/عزم سوریه برای همکاری همه‌جانبه با ایران». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  63. «پوتین خواستار روابط نزدیکتر روسیه با دولت جدید ایران شد». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  64. «در واکنش به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری؛ نتانیاهو: سیاست هسته‌ای تهران تغییری نمی‌کند/ تداوم فشارها بر ایران». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  65. «در نامه‌ای خطاب به رهبری، دولت و ملت ایران کرزی پیروزی حسن روحانی را تبریک گفت». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲. کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 44 (کمک)
  66. ۶۶٫۰ ۶۶٫۱ ۶۶٫۲ «پیام‌های تبریک رؤسای کشورهای قطر، بحرین و کویت به رئیس‌جمهور برگزیده». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  67. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۳.
  68. «کاخ سفید: به رای مردم ایران احترام می‌گذاریم/ برای حل مسئله هسته‌ای آماده‌ایم». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  69. «دولت ترکیه به رئیس جمهور منتخب ملت ایران تبریک گفت». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  70. «پس از اعلام پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران؛ انگلیس خواستار برقراری «روابط سازنده» ایران با جامعه بین‌الملل شد». خبرگزاری فارس. ۲۵ خرداد ۱۳۹۲.
  71. «اعلام آمادگی فرانسه برای همکاری با دولت جدید ایران». خبرگزاری فارس. ۲۵ خرداد ۱۳۹۲.
  72. «پیام تبریک سیدحسن نصرالله به رئیس‌جمهور برگزیده ایران». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  73. «در گفت‌وگو با فارس مطرح شد؛ پیام تبریک الزهار به حسن روحانی/روابط حماس و ایران گسترش می‌یابد». خبرگزاری فارس. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  74. "China congratulates Hassan Rouhani on Iranian presidency" (به انگلیسی). Xinhua. 17 June 2013. Retrieved 5 August 2013.
  75. http://ir.voanews.com/content/iranelection-canadabaird/1682499.html
  76. "GCU congratulates alumnus Hassan Rouhani on his election as the next President of Iran". Official Website (به انگلیسی). Glasgow Caledonian University. 19 June 2013. Archived from the original on 21 March 2015. Retrieved 26 June 2013.
  77. «زیباترین تیتر اعلام خبر پیروزی حسن روحانی».
  78. «تغییرحکومت ایران محال است». پایگاه خبری تحلیلی قم فردا. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳.
  79. [نگاه ویژه رسانه‌های خارجی به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم «نگاه ویژه رسانه‌های خارجی به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). خراسان. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳.
  80. «گاردین: انتخابات ریاست جمهوری مثل همیشه پرشور خواهد بود». طبری نومه. اردیبهشت ۲۵ ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  81. «توصیه"هاآرتص"به نتانیاهو در آستانه انتخابات ایران». ندای انقلاب. ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۳.[پیوند مرده]
  82. «پیروزی روحانی در مطبوعات جهان (+تصاویر)».
  83. تقی‌زاده، رضا (۱۵ ژوئن ۲۰۱۳). «حسن روحانی چگونه به پیروزی رسید؟». رادیو بین‌المللی فرانسه. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۳.