کنش‌پذیر (دستور زبان) - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کنش‌پذیر (به انگلیسی: Patient) در زبان‌شناسی، یک شرکت‌کننده در وضعیت است که بر اساس آن یک کنش (عمل) انجام می‌گیرد،[۱] یا یک رابطه (نقش) معنایی است که این شرکت‌کننده با یک عمل دارد. گاهی «نقش» و «کنش‌پذیر» هر دو به یک چیز اشاره دارند.[۲]

به کنش‌پذیر، هدف (به انگلیسی: target) یا تحت‌عمل (به انگلیسی: undergoer) هم می‌گویند.[۳]

تفاوت مفاهیم «کنش‌پذیر» و «نقش» در آن است که: «کنش‌پذیر» یک گیرنده را توصیف می‌کند که حالت را تغییر می‌دهد: مثلاً «من ماشین را خرد کردم». درحالیکه «نقش» چیزی را توصیف می‌کند که حالت را تغییر نمی‌دهد: مثلاً «من یک ماشین دارم».[۴] با تعریف بالا «فعل حالتی» روی نقش‌ها عمل می‌کند و «فعل پویا» روی کنش‌پذیر عمل می‌کند.[۳]

منابع

[ویرایش]
  1. Memidex.com[پیوند مرده] Retrieved 2012-07-24.
  2. William O' Grady, Michael Dobrovolsky, Mark Aronoff (1997). Contemporary Linguistics. ISBN 0-312-13749-4.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:استفاده از پارامتر نویسندگان (link) - uses "theme" to mean a recipient of an action that changes state, p. 265-66
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "Patient (grammar)". Wikipedia (به انگلیسی). 2020-04-19.
  4. A similar distinction is made here: 1.3.2 Predicates and arguments in Basic English Syntax with Exercises (شابک ‎۹۶۳۹۷۰۴۷۰۹), see also the pop-up glossary for the terms in question