1774
1774 | ||
Eeuwen: | 17e eeuw · 18e eeuw · 19e eeuw | |
Decennia: | 1760-1769 · 1770-1779 · 1780-1789 | |
Jaren: | << · < · 1773 · 1774 · 1775 · > · >> | |
Jaartelling in verschillende culturen | ||
Ab urbe condita: | 2527 MMDXXVII | |
Armeense jaartelling: | 1223 – 1224 ԹՎ ՌՄԻԳ – ՌՄԻԴ | |
Chinese jaartelling: | 4470 – 4471 庚巳 – 辛午 | |
Christelijke jaartelling: | 1774 MDCCLXXIV | |
Ethiopische jaartelling: | 1766 – 1767 | |
Hebreeuwse jaartelling: | 5534 – 5535 | |
Hindoekalenders: | ||
- Vikram Samvat | 1829 – 1830 | |
- Shaka Samvat | 1696 – 1697 | |
- Kali yuga | 4875 – 4876 | |
Iraanse jaartelling: | 1152 – 1153 ۱۱۵۲ – ۱۱۵۳ | |
Islamitische jaartelling: | 1187 – 1188 ١١٨٨ – ١١٨٧ | |
Maçonnieke jaartelling: | 5773 – 5774 | |
1774 naar onderwerp | ||
Lijst van landen | ||
Juliaanse kalender van 1774 | ||
Gregoriaanse kalender van 1774 |
Het jaar 1774 is het 74e jaar in de 18e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen
[bewerken | brontekst bewerken]- mei
- 8 - Samenstand van vier planeten en de maan aan de ochtendhemel, die voor de Friese wolkammer Eise Eisinga aanleiding vormt voor de bouw van zijn planetarium.
- 20 - Het Britse Lagerhuis neemt drie wetten aan om de kolonie Massachusetts te straffen voor de Boston Tea Party. De gekozen bestuursraad wordt vervangen door een benoemde, de Britse bestuursambtenaren worden onttrokken aan de justitie van Massachusetts en de haven van Boston wordt gesloten voor de koopvaardij.
- juli
- 3 - Een tornado richt in Frankfurt grote schade aan. In enkele minuten zijn 36 huizen ingestort, worden 100 jaar oude vruchtbomen uit de grond gerukt, en zijn er dodelijke slachtoffers. 'De oudste lieden kunnen zich een dergelyk weer niet herinneren'.[1]
- 7 - De bankier Abraham van Ketwich opent de inschrijving op 's werelds eerste beleggingsfonds: Eendragt maakt Magt.
- 20 - Het Russische opstandige boerenleger van Jemeljan Poegatsjov verwoest de stad Kazan en moordt er de adel uit.
- 21 - Het Verdrag van Küçük Kaynarca beëindigt de Russisch-Turkse Oorlog. Bepalingen: de onafhankelijkheid van het Krimkanaat (dat vervolgens in 1783 door Rusland wordt geannexeerd), Russische gebiedsuitbreiding, vrije doorvaart voor Russische koopvaardijschepen in de Zwarte Zee, de Bosporus en de Dardanellen. Rusland krijgt de status van "Beschermer van de Orthodoxie", dat wil zeggen dat het bescherming biedt aan de orthodoxe christenen die in het Ottomaanse Rijk wonen.
- augustus
- 10 - De eerste krant in Suriname verschijnt: De Weeklyksche Woensdaagsche Surinaamse Courant.
- september
- 5 - Begin van het eerste Continentale Congres in Philadelphia.
- 14 - De Russische opstandeling Jemeljan Poegatsjov wordt door de Kozakken verraden en gearresteerd. Einde van een tweejarige boerenopstand tegen Catharina de Grote.
- 14 - De nieuwe Stadsschouwburg van Amsterdam op het Leidseplein wordt feestelijk geopend met de première van het treurspel Jacob Simonszoon de Ryk van Lucretia van Merken.
- oktober
- 1 - Oprichting in Dordrecht van het Teekengenootschap Pictura, door Abraham van Strij en anderen.
- december
- 6 - De Groninger boer Geert Reinders schrijft een brief aan stadhouder Willem V over zijn bevindingen met de vaccinatie van kalveren tegen veepest.
- zonder datum
- Ossetië komt bij Rusland.
- Joseph Priestley zondert het gas zuurstof af door rood kwikoxide te verhitten.
- Ontdekking van stikstof in lucht door Henry Cavendish.
Muziek
[bewerken | brontekst bewerken]- Gaetano Brunetti componeert in Madrid zijn strijkkwartetten Opus 2.
- Joseph Haydn componeert o.a. zijn Symfonieën nr. 51, 52, 54, 55, 56, 57, 58 en 60.
- Carl Friedrich Abel componeert 6 fluitkwartetten, Opus 12
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Johann Wolfgang von Goethe schrijft de gedichten Prometheus en Geistesgruß en de briefroman Die Leiden des jungen Werthers
Beeldende kunst
[bewerken | brontekst bewerken]- Abigail Smith Babcock (ca. 1774), John Singleton Copley, National Gallery of Art, Washington
Bouwkunst
[bewerken | brontekst bewerken]- Woonhuis, Maastricht (1774)
Geboren
[bewerken | brontekst bewerken]- januari
- 24 - Paul Étienne de Villiers du Terrage, een hoge ambtenaar tijdens de Franse tijd in Nederland (overleden 1858)
- februari
- 15 - Frederik van Oranje-Nassau, zoon van stadhouder Willem V, Nederlands prins en militair (overleden 1799)
- maart
- 16 - Matthew Flinders, Brits ontdekkingsreiziger en cartograaf (overleden 1814)
- 30 - Claudine Thévenet, Frans geestelijke en ordestichtster (overleden 1837)
- mei
- 13 - Pierre-Narcisse Guérin, Frans kunstschilder (overleden 1833)
- augustus
- 12 - Robert Southey, Engels dichter (overleden 1843)
- 28 - Elizabeth Ann Seton, Amerikaanse heilige (overleden 1821)
- september
- 3 - Willem François Boreel, Nederlands militair (overleden 1851)
- november
- 14 - Gaspare Spontini, Italiaans operacomponist (overleden 1851)
- 18 - Koningin Wilhelmina, gemalin van koning Willem I van Nederland
Overleden
[bewerken | brontekst bewerken]- januari
- 20 - Leopold Gassmann (44), Boheems componist
- 21 - Mustafa III (56), 26e sultan van het Osmaanse Rijk
- februari
- 4 - Charles Marie de La Condamine (73), Frans wiskundige en geograaf
- maart
- 25 - Carolina van Nassau-Saarbrücken (69), regentes van Palts-Zweibrücken
- april
- 4 - Oliver Goldsmith (43) Brits roman- en toneelschrijver en dichter
- mei
- 10 - Lodewijk XV van Frankrijk (64), koning van Frankrijk (1715-1774)
- augustus
- 25 - Niccolò Jommelli (59), Italiaans componist
- september
- 22 - Paus Clemens XIV (68), paus van 1769 tot 1774
- november
- 22 - Robert Clive (Clive of India) (49), Brits generaal-majoor die Brits-Indië pacificeerde
- december
- 10 - Alexander Comrie (65), Schots-Nederlands predikant en theoloog
- 16 - François Quesnay (80), Franse arts en econoom
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ "Amsterdamse Courant", Delpher.nl, 3 juli 1774.
Zie de categorie 1774 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.