Aemilianus (keizer)

Aemilianus (253)
Portret van Aemilianus op een antoninianus.
Geboortedatum	ca. 207/208
Sterfdatum	253
Tijdvak	Crisis van de 3e eeuw
Periode	253
Voorganger	Trebonianus Gallus (251-253)
Opvolger	Valerianus I (253-260) Gallienus (253-268)
Staatsvorm	Principaat
Persoonlijke gegevens
Naam bij geboorte	Aemilianus
Naam als keizer	Marcus Aemilius Aemilianus
Gehuwd met	Cornelia Supera
Romeinse keizers
Portaal    Romeinse Rijk

Marcus Aemilius Aemilianus (207/8? — september? 253) was in de zomer van het jaar 253 ongeveer drie maanden lang keizer van Rome.

Hij was oorspronkelijk uit een onbekende Mauretaanse familie maar wist door zijn talenten consul te worden.

In 251 werd hij benoemd tot gouverneur van Neder-Moesia. Hij volgde hiermee Trebonianus Gallus op die tot keizer was uitgeroepen. Hij werd geacht vrede met de Goten te bewerkstelligen. Aemilianus verdeelde echter het geld, dat bedoeld was deze vrede te subsidiëren, onder zijn soldaten.

In 253 riepen zijn troepen hem uit tot keizer en rukten op naar Rome. Daarop verklaarde Rome Aemilianus tot staatsvijand en stelde Valerianus aan om Aemilianus te vervangen. Voordat Valerianus voldoende troepen had kunnen mobiliseren, waren Aemilianus' troepen al zover opgerukt dat het te laat was om ze tegen te houden. Het kleine leger van Gallus zag geen heil in de ongelijke strijd, kwam in opstand en vermoordde Gallus en medekeizer Volusianus. Twee dagen later bereikte Aemilianus Rome en werd onmiddellijk door de senaat - die hem nota bene twee weken eerder tot staatsvijand had verklaard - uitgeroepen tot keizer.

Spijtig voor Aemilianus was Valerianus echter doorgegaan met het mobiliseren van troepen en tegen het eind van de zomer van 253 rukte hij op zijn beurt op naar Rome. Aemilianus kwam hem met zijn eigen troepen tegemoet en beide legers ontmoetten elkaar bij Spoleto in Umbria. Tot een gevecht kwam het echter niet: de troepen van Aemilianus kwamen in opstand, vermoordden de keizer en liepen over naar Valerianus.

• Thomas Banchich, art. Marcus Aemilius Aemilianus (ca. July - ca. September, 253), in DIR (2002).

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Aemilianus op Wikimedia Commons.