An Rutgers van der Loeff
An Rutgers van der Loeff Anneke Basenau | ||||
---|---|---|---|---|
An Rutgers van der Loeff (1982) | ||||
Algemene informatie | ||||
Geboren | 15 maart 1910 | |||
Geboorteplaats | Amsterdam[1][2] | |||
Overleden | 19 augustus 1990 | |||
Overlijdensplaats | Laren[2] | |||
Land | Nederland | |||
Werk | ||||
Jaren actief | 1941-1985 | |||
Uitgeverij | Uitgeverij Ploegsma | |||
Dbnl-profiel | ||||
|
An Rutgers van der Loeff-Basenau (Amsterdam, 15 maart 1910 – Laren, 19 augustus 1990) was een Nederlands schrijfster. Ze publiceerde ook onder het pseudoniem Rutger Bas.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]Anneke Basenau groeide op in Amsterdam en in het Gooi, als oudste dochter van de bacterioloog Jacob Basenau en de schrijfster-vertaalster Nora Goemans. Haar ouders hadden een turbulent huwelijk. Ze volgde het Barlaeus Gymnasium en ging klassieke talen studeren aan de Gemeente Universiteit in Amsterdam (tegenwoordig Universiteit van Amsterdam). Na de zelfmoord van haar vader in 1929 gaf ze haar studie echter op om met haar moeder vertaalwerk te gaan doen en les te gaan geven. In 1934 trouwde ze met haar jeugdvriend en studiegenoot Michaël Rutgers van der Loeff, lid van de familie Van der Loeff. Uit dit huwelijk werden twee dochters en twee zonen geboren.
In 1941 debuteerde Rutgers van der Loeff tezamen met haar moeder met het boek Het oude huis en wij, een biografie van haar moeder. Haar doorbraak kwam met De kinderkaravaan, een jeugdboek uit 1949. Een groot succes werd ook Lawines razen (1954), waarvan door de NCRV een meerdelig hoorspel werd uitgezonden. Ze geniet vooral bekendheid als schrijfster van kinder- en jeugdboeken, maar ze heeft ook acht romans voor volwassenen geschreven. Ze schuwde in haar (kinder)boeken beladen onderwerpen niet en streefde er bewust naar haar lezers aan het denken te zetten. Dikwijls trachtte ze verschillen tussen mensen en culturen te overbruggen door misverstanden weg te nemen en begrip te kweken voor anderen.
Het werk van Rutgers van der Loeff kenmerkt zich ook door grondige voorbereiding (vaak ging ze op reis om onderzoek te doen), en ook realisme, betrokkenheid bij de personages, en veelzijdigheid. Ze beperkte zich niet tot één genre, maar schreef zowel historische verhalen, psychologische romans als thrillers. Haar werk werd vertaald in het Afrikaans, Deens, Duits, Engels, Fins, Frans, Indonesisch, Hebreeuws, Italiaans, Noors, Portugees, Servo-Kroatisch, Spaans, en Zweeds. Ook is haar werk vele malen bekroond, onder meer met de Nederlandse Staatsprijs voor kinder- en jeugdliteratuur, de Oostenrijkse Staatsprijs voor jeugdliteratuur en de Duitse Jeugdboekenprijs. In 1976 werd ze benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege haar bijdrage aan de Nederlandse jeugdliteratuur.
Op latere leeftijd begon Rutgers van der Loeff met schilderen en tuinieren. Drie jaar na het overlijden van haar man ging ze in 1985 in het Rosa Spier Huis in Laren wonen. Daar overleed ze in 1990, 80 jaar oud.[3]
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]- Het oude huis en wij. Door N. Basenau-Goemans en A. Rutgers v.d. Loeff-Basenau (1941)
- Van een dorp, een jongen en een orgel (1945)
- Zweden. Droom en werkelijkheid (1948)
- Mensen in wie wij belang stellen. Door N. Basenau-Goemans en A. Rutgers van der Loeff-Basenau
- De kinderkaravaan (1949)
- Wij Amsterdammers, wat doen we met onze kinderen in de vacanties? (1950)
- Mens of wolf? (1951)
- Anna Menander (1951)
- Amerika: pioniers en hun kleinzoons (1951)[4]
- Terugkeer (1952)
- Rossy, dat krantenkind (1952)
- Brieven aan een zieke jongen, of Het verhaal van de hond Max (1953)
- Vader de kinderen en ik (1953)
- Voor een kans op geluk: de vaart van de 'Miss Jane' (1953). In 1976 ook verschenen o.d.t. Een kans op geluk
- Brieven aan een zieke jongen, of Het verhaal van de hond Max (1953)
- Lawines razen (1954)
- Jimmy en Ricky (1955)
- Het licht in je ogen (1956)
- Je bent te goed, Giacomo (1957)
- Konijne-Japie (1957)
- Ze verdrinken ons dorp (1957)
- Morgen is de toekomst (1957)
- Het verloren koffertje (1958)
- Dát zijn M-brigadiers (1959)
- Gideons reizen (1960)
- Het wilde land (1961)
- Ieders lande (1961). Vervolg van: Het wilde land
- Alleen tegen alles: sluitstuk van een puberteit (1962)
- Steffos en zijn paaslam (1962)
- Vlucht Wassilis, vlucht! (1962)
- Het witte huis in het groen (1962)
- Bevrijdingsspel 1813 (1963)
- Kinderen van 1813 (1963)
- Een vlinder achterna (1964), illustraties Mance Post
- Vlucht uit de poolnacht (1964)
- Alles om een speelplaats (1965). 2 delen
- Als je zou durven (1965)
- Konijne-Japie (1965)
- De Elfstedentocht: grote dag in Holland (1965)
- August en Roosje (1966). 2 delen
- Lieverdjes en ijzervreters (1966). 2 delen
- Vriend of vijand (1966). 2 delen
- Waarom schrijf ik kinderboeken? (1967)
- De druiven zijn zoet. Zeventien stemmen over het kinderboek. Hoe het gemaakt, gelezen en beoordeeld wordt
- Vals spoor in Waterland. Een speurdersverhaal (1967)
- Het uur van de Scapinezen: een onwaar verhaal waar veel waars in zit (1968)
- Met open ogen (1969)
- Je bent te goed, Giacomo en Terugkeer (1969)
- Donald (1969)
- Wrak onder water (1970)
- Het wilde land; Iedersland (1970)
- Gewoon in het ongewone: een verhaal over jonge vrijwilligers in ontwikkelingswerk in Afrika (1971)
- Ik ben Fedde (1972)
- Het kerstverhaal (1975)
- Mijn tuin - klein erfgoed (1977)
- Morgen is de toekomst ISBN 90-216-0902-9 (1980). Bevat: Morgen is de toekomst; Iedereen heeft wat; Je bent te goed, Giacomo
- Die man daar is mijn vader ISBN 90-216-0803-0 (1981)
- Een leven lang : An Rutgers van der Loeff en Mance Post ontmoeten boeiende mensen ISBN 90-216-0993-2 (1981)
- Met mijn tuin in de wolken. Geschreven en in beeld gebracht door hen die veel plezier beleven aan grote en kleine tuinen op erf, balkon en schip, in bloempot, plantenbak of wat dan ook ISBN 90-216-0824-3 (1982)
- Verlangen naar vrijheid ISBN 90-216-0545-7 (1982). Eerder verschenen o.d.t.: Anna Menander
- Een rare zaak ISBN 90-216-0775-1 (1983)
- De lieverdjes Plok (1983). Eerder verschenen in 3 delen onder de titels: De reus van Pech-zonder-End; De dubbele bodem van Pech-zonder-End; Het goud van Pech-zonder-End
- Een snoer parels ISBN 90-216-0606-2 (1984)
- Je geld of je leven ISBN 90-216-0507-4 (1985)
- De seizoenen van mijn leven ISBN 90-216-0876-6 (1985). Dit boek is een met 2 nieuwe hoofdstukken gecompleteerde editie van Mijn tuin, klein erfgoed
- Ramp op zee. ISBN 90-6976-092-4 (1988). Gedeeltelijk eerder verschenen o.d.t.: Wrak onder water, 1970
Vertalingen
[bewerken | brontekst bewerken]- Elf jaar. Vert. van: Elleve aar van Sigrid Undset (1930)
- Ida Elisabeth. Roman van kracht en plicht. Vert. van: Sigrid Undset door A. en N. Basenau (1933)
- Vader en zoon. Vert. van: Bergakungen van Gertrud Lilja, 1930 (1933)
- Een die niet welkom was. Roman van wilskracht en levensmoed. Vert. van: Nanny Johansson door A. en N. Basenau (1933)
- Naar de groene weiden van het geluk. Vert. van: Lyckhaus gona Anger van Nanny Johansson door A. en N. Basenau (1935)
- Witte orchideeën. Roman. Vert. van: Gymnadenia van Sigrid Undset, 1929 (1935)
- Narren en apostelen. Europeesche beelden. Vert. van Hans Ruin door N. en A. Basenau (1936)
- Het brandend braambosch. Roman. Vert. van: Den brennende busk van Sigrid Undset (1938)
- De trouwe vrouw. Vert. van: Den trofaste hustru van Sigrid Undset, 1936 (1939)
- Madame Dorthea. Roman. Vert. van: Fru Dorthea van Sigrid Undset (1940)
- Het hart zoekt een noodhaven. Vert. van: Hjärtat söker Nödhamn van Dagmar Edqvist (1947)
- Het geval Ingegerd Bremssen. Vert. van: Fallet Ingegerd Bremssen van Dagmar Edqvist (1948)
- Bouquet in de herfst. Vert. van: Bukett i november van Jeanna Oterdahl (1950)
- Vrouw en kameraad. Vert. van: Kamrat Hustru van Dagmar Edqvist (1950)
- Papoea's waren mijn makkers. Vert. van: Kamrat med Kanibaler van Eric Lundquist (1952)
- Jerry en het zwarte schaap. Vert. van: Midnight and Jeremiah van Sterling North (1953)
- Personen van gewicht!. Vert. van Important people van Brenda E. Spender (1953)
- Wie het leeuwenmasker dragen. Vert. van: The mask of a lion van A.T.W. Simeons (1954)
- Een nieuwe morgen. Het kinderdorp Pestalozzi. Vert. van: Sie fanden eine Heimat van David Wechsler (1955)
- Goedemorgen juffrouw Duif. Vert. van: Good morning, miss Dove van Frances Gray Patton (1955)
- Bim het ezeltje. Vert. van: Bim, le petit âne van Jacques Prévert (1955)
- Ons huis in de prairie. Vert. van: Little britches. Father and I were ranchers van Ralph Moody (1956)
- Geen winter voor wolven. De geschiedenis van een avontuurlijk leven tussen Groenland en Alaska. Vert. van: Kein Winter für Wölfe van Kurt Lütgen, 1955 (1957)
- Palle's wonderbare reizen in het hemelruim. Vert. van: Palle Ravns rejse i himmelrummet van Thit Jensen, 1956 (1957)
- Ontwaken. Vert. van: Morning van Julian Fane, 1956 (1957)
- Ralph, de kostwinner. Vert. van: Man of the family van / Ralph Moody, 1951 (1958). Afzonderlijk te lezen vervolg op: Ons huis in de prairie
- De brik 'De drie lelies'. Vert. van: Briggen Tre liljor van Olle Mattson, 1955 (1959)
- Trouw wordt beloond. Een verhaal over een jongen, een meisje, een ezel, een kleine en een grote bruine beer. Vert. van: Treue findet ihren Lohn van F. Hutterer (1959)
- Begin maar opnieuw. Vert. van: By marvelous agreement van Dola de Jong (1961)
- Expeditie 'de verdwenen koe'. Vert. van: Devils' hill van Nan Chauncy, 1958 (1961). In 1969 ook verschenen o.d.t.: De Wolfsberg
- Vakantie en alleen thuis. Vert. van: While mrs. Coverlet was away van Mary Nash (1962)
- Sadako wil leven!. Vert. van: Sadoko will leben van Karl Bruckner, 1961 (1963). in 1968 ook verschenen o.d.t.: Die ene seconde
- Avonturen van een zwerversjongen. Vert. van: Die Stimme des Jogi van Gustav Urban (1966)
- Jeroen de scheepsjongen. Bew. voor de jeugd van: La vie quotidienne des maris au temps du Roi Soleil van Jean Merrien, 1964 (1967)
- Met de dolfijn mee. Vert. van: Delphinen sommer, eine Insel-Legende van Katherine Allfrey (1967)
- Thuiskomst. Vert. van: Homecoming van Elsa Posell, 1984 ISBN 90-216-0796-4 (1985)
- Helemaal alleen. Vert. van: Dan Alone van John Rowe Townsend, 1983 ISBN 90-216-0737-9 (1986)
- Laat je horen, Jimmy Boy. Vert. van: Come sing, Jimmy Jo van Katherine Paterson, 1985 (1987)
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Joke Linders. An Rutgers van der Loeff. Een biografie ISBN 90-6801-225-8 (1990)
Trivia
[bewerken | brontekst bewerken]- Op de Bert en Ernie-cd Kompe Dompe Doeli zit tussen alle boeken die oom Rudolf voor Bert en Ernie meegenomen heeft ook het boek Lawines Razen. Als Bert het vindt zegt hij dolenthousiast: "Oh! Lawines Razen van An Rutgers van der Loeff-Basenau!", maar oom Rudolf zegt: "Nou, misschien zijn jullie daar nog wat te jong voor."
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- An Rutgers van der Loeff, op ploegsma.nl
- Profiel bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
- An Rutgers van der Loeff op literatuurgeschiedenis.org
- An Rutgers-van der Loeff; een biografie, op jokelinders.nl
- Annie Maria Margaretha Basenau (1910-1990), Huygens ING, op huygens.knaw.nl.
- ↑ Gemeinsame Normdatei; geraadpleegd op: 15 december 2014.
- ↑ a b https://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=rutg005; Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren; DBNL-identificatiecode voor auteur: rutg005; geraadpleegd op: 17 september 2024.
- ↑ Geen helden, maar echte mensen, op nrc.nl.
- ↑ Ook bekend onder de naam Amerikaans avontuur met als ondertitel 'Amerika, pioniers en hun kleinzoons'.