Andrej Gromyko

Andrej Gromyko
Gromyko vertrekt van Schiphol, 7 juli 1972
Geboren	18 juli 1909 Starje Gromyki, Keizerrijk Rusland
Overleden	2 juli 1989 Moskou, Russische SFSR, Sovjet-Unie
Politieke partij	Communistische Partij van de Sovjet-Unie
Partner	Lidija Dmitrijevna Grinevitsj (1911-2004)
Voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet
Aangetreden	27 juli 1985
Einde termijn	1 oktober 1988
Voorganger	Konstantin Tsjernenko Vasili Koeznetsov (waarnemend)
Opvolger	Michail Gorbatsjov
Eerste Vicevoorzitter van de Ministerraad van de Sovjet-Unie
Aangetreden	24 maart 1983
Einde termijn	2 juli 1985
Voorganger	Heydər Əliyev
Opvolger	Nikolaj Talyzin
Minister van Buitenlandse Zaken
Aangetreden	14 februari 1957
Einde termijn	2 juli 1985
Voorganger	Dmitri Sjepilov
Opvolger	Edoeard Sjevardnadze
Permanent Vertegenwoordiger van de Sovjet-Unie bij de Verenigde Naties
Aangetreden	april 1946
Einde termijn	1948
Voorganger	Geen (positie gecreëerd)
Opvolger	Jakov Malik
Volwaardig lid van het Politbureau
Aangetreden	27 april 1973
Einde termijn	30 september 1988
Portaal    Politiek

Andrej Andrejevitsj Gromyko (Russisch: Андрей Андреевич Громыко) (Starje Gromyki, 18 juli (5 juli oude stijl) 1909 - Moskou, 2 juli 1989) was minister van Buitenlandse Zaken (1957-1985) en van 1985 tot 1988 voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet van de USSR.

Andrej Gromyko werd geboren als Andrej Andrejevitsj Boermakov^[1] (Бурмаков) in een boerenfamilie in het Wit-Russische dorp Starje Gromyki (oude donderslagen), nabij Gomel. Voor zijn publieke leven heeft hij een schuilnaam aangenomen die van de naam van zijn geboortedorp is afgeleid. Hij studeerde aan de landbouwhogeschool van Minsk en studeerde af in 1936. Later werkte hij als econoom aan het Economisch Instituut van Moskou.

Gromyko kwam in 1939, na Stalins zuiveringen, bij het departement voor buitenlandse zaken, in de afdeling die voor de Verenigde Staten verantwoordelijk was. Hij werd al snel naar de Verenigde Staten gestuurd, en werkte daar als Sovjet-ambassadeur tot 1943. Hij speelde een belangrijke rol in de coördinatie van de anti-Hitlercoalitie tussen de twee landen, en was prominent aanwezig bij gebeurtenissen zoals de conferentie van Jalta. Hij stond bekend als een uitstekend onderhandelaar met een ijzeren geheugen en een enorme ervaring. In het Westen kreeg hij de bijnaam 'Mr. Nyet' ('Meneer Nee'), voor zijn koppige manier van onderhandelen en de vele veto's die onder zijn bewind in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties door de Sovjetregering werden uitgesproken.

In 1946 werd hij afgevaardigde van de USSR in de Veiligheidsraad. Hij diende kort als ambassadeur in het Verenigd Koninkrijk in 1952-1953 en keerde daarna terug naar de Sovjet-Unie, waar hij minister van buitenlandse zaken werd. Deze functie vervulde hij 28 jaar lang. Hij was intensief betrokken bij de Cubacrisis en ontmoette in dit verband de Amerikaanse president John F. Kennedy. Gromyko hielp ook bij verscheidene andere afspraken en overleggingen. Gedurende de jaren onder Brezjnev hielp hij met construeren van het beleid van ontspanning tussen de grootmachten en droeg hij bij aan het opstellen van het non-agressiepact met West-Duitsland.

Gromyko werd gekozen in het Politbureau op 23 april 1973 en werd president van de Sovjet-Unie in 1985, als opvolger van de voortijdig overleden Konstantin Tsjernenko. Zijn functie als president was echter voornamelijk ceremonieel. Hij werd drie jaar later gedwongen af te treden vanwege zijn verzet tegen de hervormingen van Michail Gorbatsjov. Een jaar later overleed Gromyko in Moskou.

De memoires van Gromyko werden in Nederland in 1989 gepubliceerd onder de titel 50 Jaar wereldpolitiek.

Zie de categorie Andrei Gromyko van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.