French
DeutschBramus lutescens
| Bramus lutescens IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2016) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Bramus lutescens (Thomas, 1897) Originele combinatie Ellobius lutescens | |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons | |||||||||||||
Bramus lutescens op  Wikispecies | |||||||||||||
| |||||||||||||
Bramus lutescens is een zoogdier uit de familie van de Cricetidae. De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst geldig gepubliceerd door Thomas in 1897. Het mannetje staat in sterke belangstelling van genetici en biologen sinds Robert Matthey in 1953 ontdekte dat deze net als het vrouwtje geen Y-chromosoom bezit.[2] Ook het SRY-gen ontbreekt.[3]
Karyotype en geslachtsbepaling
[bewerken | brontekst bewerken]Zowel mannetjes als vrouwtjes hebben een opmerkelijk oneven karyotype, 2n = 17,XO. Van de andere soorten uit het geslacht Ellobius heeft alleen zuidelijke aardlemming een typisch XY-geslachtsbepaling, terwijl de Ellobius tancrei een variabel karyotype heeft van 2n = 32,XX tot 2n = 54,XX.[3][4]
Bij de zoektocht naar welk gen de geslachtsbepaling dan wel in gang zet, worden genen onderzocht die daarbij bij veel zoogdieren een rol spelen naast het SRY-gen. Bij onder meer mens en muis codeert het NR5A1-gen steroïdogene factor 1 (SF1). Dit bindt zich met SRY tot een complex dat zich weer bindt aan de enhancer van SOX9 (testis-specific enhancer of Sox9 core, TESCO) dat uiteindelijk de ontwikkeling van de testis in gang zet. Ook dit gen blijkt bij deze soort echter niet het regulatorgen te zijn dat het geslacht bepaalt.[5]
Ook SOX9 zelf bleek niet het gezochte regulatorgen.[6]
- ↑ (en) Bramus lutescens op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ Matthey, R. (1953): 'La formule chromosomique et le probleme de la determination sexuelle chez Ellobius lutescens Thomas (Rodentia – Muridae – Microtinae)' in Archiv der Julius-Klaus-Stiftung für Vererbungsforschung, Sozialanthropologie und Rassenhygiene, Volume 28, p. 65-73
- ↑ a b Just, W.; Rau, W.; Vogel, W.; Hakhverdyan, M.; Fredga, K.; Graves, J.A.; Lyapunova, E. (1995): 'Absence of Sry in species of the vole Ellobius' in Nature Genetics, Volume 11, Issue 2, p. 117-118
- ↑ Vogel, W.; Jainta, S.; Rau, W.; Geerkens, C.; Baumstark, A.; Correa-Cerro, L.; Ebenhoch, C.; Just, W. (1998): 'Sex determination in Ellobius lutescens: The story of an enigma' in Cytogenetics and Cell Genetics, Volume 80, No. 1-4, p. 214-221
- ↑ Just, W.; Baumstark, A.; Hameister, H.; Schreiner, B.; Reisert, I.; Hakhverdyan, M.; Vogel, W. (2002): 'The sex determination in Ellobius lutescens remains bizarre' in Cytogenetics and Cell Genetics, Volume 96, Issue 1-4, p. 146-153
- ↑ Baumstark, A.; Hakhverdyan, M.; Schulze, A.; Reisert, I.; Vogel, W.; Just, W. (2001): 'Exclusion of SOX9 as the Testis Determining Factor in Ellobius lutescens: Evidence for Another Testis Determining Gene Besides SRY and SOX9 in Molecular Genetics and Metabolism;;, Volume 72, Issue 1, p. 61-66