Keizer Frans II

Frans I/II
Portret van keizer Frans I door Friedrich von Amerling, 1832.
Rooms-Duits koning en keizer
Regeerperiode	1792 - 1806
Verkiezing Kroning	5 juli 1792 in Frankfurt 14 juli 1792 in de Dom van Frankfurt
Voorganger	Leopold II
Opvolger	Geen
Koning van Hongarije
Regeerperiode	1792 - 1835
Kroning	6 juni 1792 in de Matthiaskerk, Boedapest
Voorganger	Leopold II
Opvolger	Ferdinand V
Koning van Bohemen
Regeerperiode	1792 - 1835
Kroning	9 augustus 1792 in de Sint-Vituskathedraal, Praag
Voorganger	Leopold II
Opvolger	Ferdinand V
Regerend aartshertog van Oostenrijk
Regeerperiode	1792 - 1835
Voorganger	Leopold II
Opvolger	Ferdinand V
Keizer van Oostenrijk
Regeerperiode	1804 - 1835
Opvolger	Ferdinand I
Huis	Habsburg-Lotharingen
Vader	Leopold II
Moeder	Marie Louise van Bourbon
Geboren	12 februari 1768 Florence, Toscane
Gestorven	2 maart 1835 Wenen, Oostenrijk
Begraven	Kapuzinergruft, Wenen
Echtgenotes	1. Elisabeth van Württemberg 2. Maria Theresia van Bourbon-Sicilië 3. Maria Louise van Oostenrijk-Este 4. Caroline Augusta van Beieren
Religie	Rooms-katholiek
Wapen van Frans als keizer van Oostenrijk

Frans Jozef Karel van Habsburg-Lotharingen (Florence, 12 februari 1768 – Wenen, 2 maart 1835), zoon van keizer Leopold II, was als Frans II de laatste gekozen keizer van het Heilige Roomse Rijk en als Frans I de eerste erfelijke keizer van Oostenrijk.

Frans II was een zoon van Leopold II (1747–1792) en Marie Louise van Bourbon (1745–1792), dochter van Karel III van Spanje. Hij werd geboren in Firenze (Florence), de hoofdstad van het groothertogdom Toscane en beleefde er een gelukkige kindertijd te midden van vele familieleden. Vermits zijn oom Jozef II geen zonen had, werd hij als kind reeds beschouwd als de vermoedelijke toekomstige keizer.

Het eerste deel van zijn regeerperiode stond in het teken van de Coalitieoorlogen tegen Napoleon Bonaparte. Na het verlies in de Vijfde Coalitieoorlog (1809), stelde hij Klemens von Metternich aan, als minister van Buitenlandse Zaken en begon het tij te keren.

Hij verhief in 1804 de gebieden van de Habsburgse monarchie tot keizerrijk en nam zelf als Frans I de titel van keizer van Oostenrijk aan. Na de door Napoleon afgedwongen ontbinding van het Heilige Roomse Rijk in 1806 legde hij de keizerstitel keizer van het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie neer. Hij bleef echter keizer van Oostenrijk, koning van Bohemen en koning van Hongarije.

Zijn grootste politieke nederlaag was het huwelijk van zijn dochter Marie Louise met Napoleon, 11 maart 1810.

Hij stierf op 2 maart 1835 in Wenen en werd opgevolgd door zijn zoon Ferdinand I.

Frans II huwde vier keer. Hij trouwde in 1788 voor de eerste keer met Elisabeth (1767-1790), dochter van Frederik Eugenius van Württemberg, die al in 1790 stierf in het kraambed van hun enige kind, Ludovica, die gehandicapt was en die zelf na een jaar stierf.
Vervolgens trouwde hij met prinses Maria Theresia van Bourbon-Sicilië, dochter van koning Ferdinand I der Beide Siciliën. Uit hun huwelijk werden twaalf kinderen geboren:

• Marie Louise (12 december 1791 - 17 december 1847), gehuwd met keizer Napoleon Bonaparte
• Ferdinand (19 april 1793 - 29 juni 1875), keizer van Oostenrijk en koning van Hongarije
• Marie Caroline (8 juni 1794 - 17 maart 1795)
• Caroline Ludovika (4 december 1795 - 30 juni 1799)
• Leopoldine (22 januari 1797 - 11 december 1826), gehuwd met keizer Peter I van Brazilië
• Marie Clementine (1 maart 1798 - 3 september 1881), gehuwd met haar oom Leopold van Bourbon-Sicilië (zoon van koning Ferdinand I der Beide Siciliën)
• Josef Frans (9 april 1799 - 30 juni 1807)
• Marie Caroline (8 april 1801 - 22 mei 1832), gehuwd met kroonprins Frederik August van Saksen
• Frans Karel (7 december 1802 - 8 maart 1878), vader van keizer Frans Jozef I van Oostenrijk en keizer Maximiliaan van Mexico
• Maria Anna (8 juni 1804 - 28 december 1858), was zwakzinnig
• Johan Nepomuk (30 augustus 1805 - 19 februari 1809)
• Amalie Theresia (6 april - 7 april 1807).

Op 6 januari 1808 huwde hij met Maria Louise van Oostenrijk-Este (1787-1816), dit huwelijk bleef kinderloos. Op 10 november 1816 huwde hij nog met Caroline Augusta van Beieren (1792-1873), dit huwelijk bleef ook kinderloos.

Leopold I van Lotharingen (1679-1729)

Elisabeth Charlotte van Orléans (1676-1744)

Karel VI van Oostenrijk (1685-1740)

Elisabeth Christine van Brunswijk-Wolfenbüttel (1691-1750)

Filips V van Spanje (1683–1746)

Elisabetta Farnese (1692-1766)

August III van Polen (1696-1763)

Maria Josepha van Oostenrijk (1699-1757)

Frans I Stefan van Lotharingen (1708–1765)

Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780)

Karel III van Spanje (1716-1788)

Maria Amalia van Saksen (1724-1760)

Keizer Leopold II (1747-1792)

Marie Louise van Bourbon (1745-1792)

Frans II van Oostenrijk (1768-1835)

Ferdinand III van Toscane (1769-1824)

Karel van Oostenrijk-Teschen (1771-1847)

Jozef Anton Johan van Oostenrijk (1776-1847)

Clementine van Oostenrijk (1777-1801)

Reinier van Oostenrijk (1783-1853)

... + 3 zusters en 7 broers

• Frans II kreeg in 1827 als verzoening een giraffe van Mohammed Ali, de gouverneur van Egypte. Het dier stierf echter binnen twee jaar, net als de giraffe die de Engelse koning George IV ontving. De giraffe die aan koning Karel X van Frankrijk werd geschonken, Zarafa, leefde daarentegen achttien jaar.
• In 1797 wijdde Joseph Haydn een Kaiserhymne aan de Oostenrijkse keizer Frans II. De eerste regel luidt "Gott erhalte Franz, den Kaiser". Dezelfde melodie gebruikte Haydn ook voor het tweede deel (poco adagio, cantabile), van zijn strijkkwartet Opus 76 Nr. 3 in C groot, het zogenaamde Kaiserquartett. In 1922 werd de Kaiserhymne met een andere liedtekst gebruikt als volkslied van het Duitse Rijk, Das Lied der Deutschen.

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Kaiser Franz I. von Österreich op Wikimedia Commons.