Franse presidentsverkiezingen 2022

Franse presidentsverkiezingen 2022
Datum eerste ronde 10 april 2022
Datum tweede ronde 24 april 2022
Land Vlag van Frankrijk Frankrijk
Opkomst eerste ronde 73,69%
Opkomst tweede ronde 71,99%
Stemmen
Genomineerde Emmanuel Macron
Partij La République en marche !
Percentage 58,55%
Genomineerde Marine Le Pen
Partij Rassemblement national
Percentage 41,45%
Resultaat
Nieuwe president Emmanuel Macron
Vorige president Emmanuel Macron
Opvolging verkiezingen
2017     2027
Portaal  Portaalicoon   Politiek

De Franse presidentsverkiezingen 2022 vonden plaats op 10 april (eerste stemronde) en 24 april 2022 (tweede stemronde). Aangezien geen kandidaat de helft van de stemmen in de eerste stemronde haalde, vond een tweede ronde plaats tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen in de eerste ronde, Emmanuel Macron, de zittende president van Frankrijk van La République en marche ! (LREM), en Marine Le Pen van het Rassemblement national (RN). Macron behaalde in de tweede ronde met 58,55% van de stemmen de eindoverwinning.

De verkiezingen vonden plaats vlak voor de parlementsverkiezingen 2022 in juni.

In de eerste rond werden een kleine 36 miljoen stemmen uitgebracht.[1] Macron kreeg 27,85% van de stemmen, Le Pen 23,15%; de twee werden daarmee de uitdagers voor de tweede ronde. Jean-Luc Mélenchon van La France insoumise (FI) viel met 21,95% van de stemmen buiten de tweede ronde. Macron werd de eerste Franse president sinds Jacques Chirac in 2002 om voor een tweede ambtstermijn te worden herkozen.

Stembureau in Saint-Lô
Jean-Luc Mélenchon tijdens een toespraak in Straatsburg (januari)
Marine Le Pen, samen met Santiago Abascal van de Spaanse Vox (januari)
Bijeenkomst van Éric Zemmour naast het Palais de Chaillot in Parijs (maart)

Wettelijke basis

[bewerken | brontekst bewerken]

Overeenkomstig artikel 7 van de Franse grondwet wordt de president van de republiek gekozen voor een termijn van vijf jaar in een verkiezing van twee rondes. Als geen enkele kandidaat in de eerste ronde een absolute meerderheid van stemmen behaalt, wordt twee weken later een tweede ronde gehouden tussen de twee kandidaten die de meeste stemmen hebben gekregen.[2] Volgens de Franse grondwet moet de eerste ronde van de presidentsverkiezingen worden gehouden tussen 20 en 35 dagen voor de machtsovergang aan het einde van de vijfjarige termijn van de zittende ambtsdrager.

Toen Emmanuel Macron op 14 mei 2017 aantrad, zal de machtsoverdracht naar verwachting plaatsvinden op 13 mei 2022. Dienovereenkomstig zou de eerste ronde van de presidentsverkiezingen worden gehouden tussen 8 en 23 april 2022 en de tweede ronde twee weken na de eerste.[3] Op 13 juli 2021 maakte regeringswoordvoerder Gabriel Attal de data voor de verkiezingen bekend, respectievelijk 10 april 2022 voor de eerste ronde en 24 april 2022 voor de uiteindelijke tweede ronde.[4]

Om op de stemming in de eerste ronde te worden vermeld, moeten kandidaten 500 handtekeningen (vaak parrainages in het Frans genoemd) verkrijgen van nationale of lokale gekozen functionarissen van ten minste 30 verschillende departementen of overzeese gebieden, met niet meer dan een tiende van deze ondertekenaars van een enkele afdeling.[5] Deze handtekeningen worden gecontroleerd door de Grondwettelijke Raad.

Opvallend aan de parrainages was de grote steun voor Pécresse en Hidalgo, twee kandidaten die in de opiniepeilingen achterop liepen.

Kandidaten met meer dan 500 handtekeningen Aantal "parrainages" (7 maart 2022)[6]
Valérie Pécresse 2.636
Emmanuel Macron 2.098
Anne Hidalgo 1.440
Jean-Luc Mélenchon 906
Éric Zemmour 741
Yannick Jadot 712
Jean Lassalle 642
Fabien Roussel 626
Marine Le Pen 622
Nicolas Dupont-Aignan 600
Philippe Poutou 596
Nathalie Arthaud 576

Dominante thema's

[bewerken | brontekst bewerken]

Uit een analyse van VRT Nieuws bleek dat de volgende punten de aanloop naar de presidentsverkiezingen hebben overheerst:[7][8]

  • internationale politiek, met de Russische invasie van Oekraïne in 2022 en de actieve rol die Macron speelde als onderhandelaar met Poetin;
  • de Corsicaanse afscheidingsbeweging na de dood van boegbeeld Yvan Colonna in een Franse gevangenis;
  • economie, met onder meer de hoge inflatie. Een thema dat door de gele hesjes in de aandacht bleef;
  • gezondheidszorg, met het ontstaan van "medische woestijnen", regio's zonder voldoende gezondheidszorg, onder meer in de diagonaal van de leegte;
  • immigratie en islamisering, onder meer gethematiseerd door Zemmour;
  • criminaliteit en veiligheid.

Macron weigerde in debat te gaan met de andere kandidaten voor de eerste ronde.[9]

Opvallend aan de peilingen is het terugvallen van de populariteit van Zemmour en Pécresse na het Russische inval in Oekraïne, en de inhaalbeweging van Le Pen ten opzichte van Macron.[8] Macron en Le Pen waren bij het ingaan van de verkiezingen de grote favorieten om door te stoten naar de tweede ronde.[8]

Kandidaatstellingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Op 7 maart 2022 maakte de Grondwettelijke Raad de namen bekend van de twaalf kandidaten die (minstens) 500 geldige handtekeningen ontvingen, waarbij de volgorde van de lijst door loting werd bepaald.[10]

Resultaten in de eerste ronde. Blauw duidt op een voorkeur voor Le Pen, geel voor Macron, rood voor Mélenchon.
Resultaten in de tweede ronde. Blauw duidt op een voorkeur voor Le Pen, geel voor Macron.

Overgenomen op 15 april 2022:[1]

Kandidatenlijst Aantal stemmen % ingeschreven % stemmen
M. Emmanuel MACRON 9 783 058 20,07 27,85
Mme Marine LE PEN 8 133 828 16,69 23,15
M. Jean-Luc MÉLENCHON 7 712 520 15,82 21,95
M. Éric ZEMMOUR 2 485 226 5,10 7,07
Mme Valérie PÉCRESSE 1 679 001 3,44 4,78
M. Yannick JADOT 1 627 853 3,34 4,63
M. Jean LASSALLE 1 101 387 2,26 3,13
M. Fabien ROUSSEL 802 422 1,65 2,28
M. Nicolas DUPONT-AIGNAN 725 176 1,49 2,06
Mme Anne HIDALGO 616 478 1,26 1,75
M. Philippe POUTOU 268 904 0,55 0,77
Mme Nathalie ARTHAUD 197 094 0,40 0,56

Overgenomen op 25 april 2022:[1]

Kandidatenlijst Aantal stemmen % ingeschreven % stemmen
M. Emmanuel MACRON 18 779 641 38,52 58,55
Mme Marine LE PEN 13 297 760 27,28 41,45