French
DeutschGortzius Geldorp
| Gortzius Geldorp | ||||
|---|---|---|---|---|
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Gortzius Geldorp (Leuven, 1553 – Keulen, 1618) was een Vlaamse renaissancekunstenaar die actief was in Duitsland waar hij zich onderscheidde door zijn portretschilderijen.[a]
Leven
[bewerken | brontekst bewerken]Gortzius Geldorp werd geboren in Leuven. De vroege Vlaamse biograaf Karel van Mander meldde dat Geldorp eerst leerde schilderen van Frans Francken I en later van Frans Pourbus de Oude. Frans Pourbus de Oude was een vooraanstaand portretschilder in Vlaanderen. Frans Francken I en Frans Pourbus de Oude waren beiden leerlingen van Frans Floris, de belangrijkste renaissanceschilder in Antwerpen.[1]
Geldorp werd hofschilder van de hertog van Terra Nova, Carlo d'Aragona Tagliavia, die hij vergezelde op zijn reizen. Hij reisde naar Keulen met de hertog die deelnam aan vredesonderhandelingen met de Nederlandse Republiek. In 1610 nam Geldorp de zetel over van Barthel Bruyn de Jonge in het stadsbestuur van Keulen.[2] Geldorp was een succesvol portretschilder en werkte voor de aristocratie en andere vooraanstaande opdrachtgevers.[3]
Geldorp stierf in Keulen, ongeveer 65 jaar oud. De schilder Georg Geldorp, die vooral in Engeland actief was, was zijn zoon.[4] De schilder Melchior Geldorp die in Keulen werkte, was waarschijnlijk zijn zoon of neef.[2][5]
Werken
[bewerken | brontekst bewerken]Geldorp schilderde voornamelijk individuele en groepsportretten. Van Mander vermeldt ook enkele historiestukken zoals een Diana, een Susanna, een Evangelist, de Geschiedenis van Esther en Ahasverus en twee bustes van Christus en Maria. Deze historiestukken hebben meestal de vorm van een portretachtige voorstelling van een heilige of een bijbelse of mythologische figuur. Een voorbeeld is de Venus, of een jonge vrouw en deshabillé (Sotheby's London sale van 2 mei 2018 lot 27), die Venus toont in de vorm van een portret van een halfnaakte vrouw.[6]
Er zijn 70 werken van hem bekend die meestal op paneel zijn geschilderd. Een serie van negen familieportretten maakt deel uit van de collectie van het Rijksmuseum, Amsterdam.[3]
Hij had een briljant en krachtig palet waarin de bruintinten domineren. Zijn latere werken worden gekenmerkt door zachte overgangen en een blauwachtige toon in de polsen en nek van zijn onderwerpen.[7]
Sommige van zijn schilderijen werden gegraveerd door Crispijn van de Passe.[1]
-
Portret van Hortensia del Prado -
Venus -
Portret van Retrato de Homem
_Rijksmuseum_SK-A-2081.jpeg)
- ↑ a b DBNL, Het leven van Gualdrop Gortzius, gheseyt Geldrop, Schilder van Loven., Het schilder-boeck, Karel van Mander. DBNL. Geraadpleegd op 14 november 2023.
- ↑ a b Historische Commission bei der königl. Akademie der Wissenschaften (1878). Geldorp Gortzius. Duncker & Humblot, München/Leipzig, p. 531.
- ↑ a b CIRCLE OF GORTZIUS GELDORP (Leuven 1553 - 1618 Cologne) Portrait of a Child Aged Four - Isherwood Fine Art. web.archive.org (26 juni 2018). Gearchiveerd op 26 juni 2018. Geraadpleegd op 14 november 2023.
- ↑ Ontdek schilder Geldorp Gortzius. rkd.nl. Geraadpleegd op 14 november 2023.
- ↑ Ontdek schilder Melchior Geldorp. rkd.nl. Geraadpleegd op 14 november 2023.
- ↑ Gortzius Geldorp, Venus, or a young woman en deshabillé.
- ↑ Théophile Thoré, Études sur les peintres hollandais et flamands. Galerie d’Arenberg à Bruxelles : avec le catalogue complet de la collection par W. Bürger, Paris, J. Renouard, 1859, in-8°, 185-V p., pp. 88–89.
Voetnoten
- ↑ Andere namen: Geldrop Gortzius, Gualdorp Gortzius, Geldrop Gurtzius, Gelsdorp Gortzius, Geldorf Gurtzius
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Gortzius Geldorp op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.