Heusden (kasteel)

Het kasteel of versterkte huis Heusden stond in het Nederlandse dorp Opheusden, provincie Gelderland.

Het huis is in de eerste helft van de 15e eeuw gebouwd door het geslacht Van Randwijck.

In 1480 werd Wageningen belegerd door Adolf van Nassau. Gijsbert van Randwijck en zijn echtgenote Johanna Vonck waren op dat moment eigenaren van het kasteel in Heusden en stelden hun huis open voor een ontzettingsleger uit Nijmegen. Bij de veldslag die volgde met troepen uit Kleef werd het kasteel echter verwoest.

Gijsbert en Johanna stichtten op 25 mei 1482 op de plek van het verwoeste kasteel het nonnenklooster Mariëngaarde. Het klooster kreeg tevens 16 morgen land geschonken door het echtpaar. Het omgrachte klooster werd in 1595 opgeheven maar bleef nog in gebruik tot in de jaren 20 van de 17e eeuw.

In 1832 was er op de kloosterlocatie nog sprake van een rechthoekig gebouw. Dit gebouw is kort na 1870 verdwenen ten gunste van de bouw van een molen. In 1944 werd de molen verwoest.

Van het klooster en het kasteel zijn tijdens werkzaamheden in 1988 en 2008 diverse restanten aangetroffen.^[1] Het gaat hierbij om een rechthoekig, zaalvormig gebouw van 8 bij 8,25 meter met aan de noordwestzijde een ronde toren. De muurdiktes variëren: sommige muren zijn 60 tot 80 centimeter breed, terwijl andere muren een dikte van 1,5 tot 2,0 meter hebben. De restanten behoren toe aan zowel het kasteel als het klooster. De oudste muurdelen zijn gedateerd op de periode 1400-1450.