Jan Adriaensz. van Staveren

Jan Adriaensz van Staveren
Tronie van een man met een tulband
Persoonsgegevens
Volledige naam	Jan Adriaenszoon van Staveren
Geboren	Leiden, ca. 1614
Overleden	Leiden, 1669
Oriënterende gegevens
Periode	Nederlandse schilderkunst in de Gouden Eeuw
Stijl(en)	Fijnschilder
Beïnvloed door	Gerrit Dou
RKD-profiel
Portaal    Kunst & Cultuur

Jan Adriaensz. van Staveren (Leiden, ca. 1614 - aldaar, 1669) was een Nederlands kunstschilder en tekenaar uit de periode van de Gouden Eeuw. Hij gaf in 1628 bij zijn inschrijving aan de Leidse universiteit aan veertien jaar oud te zijn, wat betekent dat hij in 1613 of 1614 moet zijn geboren. In die periode was zijn vader Adriaen Jansz van Staveren burgemeester van Leiden, zijn moeder was Machteld Symons van Borssen.

Van Staveren vervaardigde onder meer portretten, religieuze taferelen en genrestukken. Hij maakte deel uit van de groep Leidse fijnschilders rond Gerrit Dou, door wiens stijl hij ook werd beïnvloed en van wie hij enig werk kopieerde.

In 1644 werd hij ingeschreven in het Schilder-Schultboeck, een document dat in dat jaar ontstond en waarin de aan- en verkooptransacties van de aangesloten schilders werden vastgelegd in de periode tot augustus 1645.^[1] In 1648 werd hij lid van het plaatselijke Sint-Lucasgilde.

De schilder werd op 29 april 1669 in Leiden begraven.

In maart 2023 kwam Van Staveren in het nieuws doordat het op te richten Rotterdamse migratiemuseum Fenix, dat eind 2024 zou moeten opengaan, twee portretten van hem uit 1640 aankocht, omschreven als "Een set tronies van een jonge man van Afrikaanse herkomst in oriëntaals kostuum en een jonge man van Afrikaanse herkomst met een gele gevederde baret". Bijzonder voor de tijd van ontstaan was dat Van Staveren zwarte vreemdelingen had uitgebeeld, niet als slaven, bedienden of figuranten, maar als vrije mensen.^[2]

• 
  Biddende kluizenaar in grot
• 
  De lezer
• 
  Keukentafereel
• 
  Jongen met vogelkooi

• Biografische gegevens bij het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
• Vermelding in Geschiedenis der Vaderlandsche Schilderkunst
• Vermelding in het Biografisch woordenboek van A.J. van der Aa
• Afbeeldingen in de Wikigallery
• Drie werken op de site van de BBC
• De dokter, kopie van een werk van Gerrit Dou, Rijksmuseum Amsterdam
• De schoolmeester, Rijksmuseum Amsterdam^{[dode link]}