Jillis Bruggeman

Jillis Bruggeman (Waddinxveen, gedoopt 20 april 1755 – Schiedam, 9 maart 1803) was de laatste om zijn seksuele geaardheid in Nederland ter dood veroordeelde en ter dood gebrachte homoseksueel^[1][2][3].

Jillis Bruggeman werd geboren in Waddinxveen als zoon van Maarten Bruggeman en Claartje Meijbos. Hij trouwde tweemaal. Met beide echtgenotes kreeg hij kinderen.

Bruggeman werd gedurende langere periode afgeperst door een van zijn partners.^[4] Hij ontvluchtte Schiedam, maar bleef contact houden met zijn vrouw. Na verloop van jaren wilde ze van hem scheiden.^[5] Bruggeman moest naar Schiedam komen voor de scheidingsakte. Bij aankomst werd hij gearresteerd. De officiële aanklacht luidde "vuyle ontugt". Hij werd veroordeeld tot ophanging aan de stadsgalg op de Grote Markt voor het stadhuis van Schiedam. Op 9 maart 1803 werd het vonnis voltrokken.^[6][7]

In 2015 werd een herdenkingsteken op de Grote Markt voor het oude stadhuis in Schiedam geplaatst.

Schiedam kent sinds 2015 een Jillis Bruggeman Penning, die jaarlijks wordt uitgereikt op 9 maart. Het is een onderscheiding die door de Gemeente Schiedam samen met de Stichting Jillis Bruggeman wordt uitgereikt aan een organisatie of persoon die strijdt tegen discriminatie en vervolging op basis van seksuele identiteit, in Nederland of daarbuiten.

In 2016 is er naast de penning ook een Jillis-Opsteker gekomen, een prijs voor regionale helden in Zuid-Holland-Zuid die een belangrijke bijdrage leveren aan het tegengaan van lhbti-discriminatie.