Kreis Herzogtum Lauenburg

Herzogtum Lauenburg

Kreis in Duitsland
Situering
Deelstaat	Sleeswijk-Holstein
Coördinaten	53°35'NB, 10°40'OL
Algemeen
Oppervlakte	1.263,06 km²
Inwoners (31-12-2020[1])	199.152 (158 inw./km²)
Gemeenten	132
Bestuurs­centrum	Ratzeburg
Politiek
Landraad	Christoph Mager (CDU)
Overig
Gemeentenr.	01 0 53
Nummerplaat	RZ
NUTS-code	DEF06
Website	www.herzogtum-lauenburg.de
Detailkaart
Locatie van de Kreis in de deelstaat
Portaal    Duitsland

De Kreis Herzogtum Lauenburg is een Kreis in de Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein. De Kreis telt 199.152 inwoners (31 december 2020)^[1] op een oppervlakte van 1.263,01 km². Kreisstadt is Ratzeburg.

Kreis Herzogtum Lauenburg ligt in het zuidoosten van de deelstaat. In het noorden grenst het aan de stad Lübeck, in het oosten aan de Landkreisen Nordwestmecklenburg en Ludwigslust-Parchim in Mecklenburg-Voor-Pommeren, in het zuiden aan de Landkreisen Lüneburg en Harburg in Nedersaksen, in het zuidwesten aan de stadstaat Hamburg, en in het westen aan de Kreis Stormarn. Het huidige Kreis komt grotendeels overeen met het ten noorden van de Elbe gelegen deel van het historische hertogdom Saksen-Lauenburg.

De Kreis is zeer bosrijk. Het Sachsenwald, een niet gemeentelijk ingedeeld deel van het Amt Hohe Elbgeest is het grootste aaneengesloten bosgebied van Sleeswijk-Holstein. In het oosten van de Kreis ligt een van de oudste natuurparken van de deelstaat, Natuurpark Lauenburgische Seen, dat over de grens overgaat in het Biosfeerreservaat Schaalsee.

De grootste stad van de Kreis is Geesthacht.

Zie Hertogdom Saksen-Lauenburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De geschiedenis van Lauenburg is de geschiedenis van het voormalige hertogdom. Het hertogdom, gesticht als graafschap in het oorspronkelijke Saksen, wisselde meermaals van heerser. Een zelfstandig hertogdom werd het in 1296 na een van de Saksische verdelingen.

Na de Franse tijd kwam het aan Denemarken dat het uiteindelijk, na de Tweede Duits-Deense Oorlog, moest afstaan aan Pruisen. De kreis ontstond in 1876 toen het hertogdom Lauenburg werd opgeheven en aan de Pruisische provincie Sleeswijk-Holstein werd toegevoegd.

Met de Groot-Hamburgwet van 1937 werden talrijke exclaves van Mecklenburg, van Lübeck en van Hamburg, bij de kreis ingedeeld. De belangrijkste hiervan waren Geesthacht, dat Hamburgs gebied was, en het Domhof in Ratzeburg, dat bij Mecklenburg hoorde.

In 1945 vond in het kader van het Barber-Liasjtsjenko-verdrag een gebiedsuitruil plaats tussen de Britse en de Russische bezettingszones. Hierbij werd de historische grens tussen het Hertogdom Lauenburg en Mecklenburg vervangen door de huidige, meer natuurlijke grens die door de Mechower See en de Schaalsee loopt.

Herzogtum Lauenburg wordt bestuurlijk ingedeeld in zes zelfstandige gemeenten en acht Ämter die samen 126 gemeenten omvatten, alsmede een niet-gemeentelijk ingedeeld gebied.

1. Geesthacht
2. Lauenburg/Elbe
3. Mölln
4. Ratzeburg
5. Schwarzenbek
6. Wentorf bij Hamburg

(* = bestuurszetel)

• 1. Amt Berkenthin

• 2. Amt Breitenfelde
  (bestuur in Mölln)

• 3. Amt Büchen

• 4. Amt Hohe Elbgeest

• 5. Amt Lauenburgische Seen
  (bestuur in: Ratzeburg)

• 6. Amt Lütau
  (bestuur in Lauenburg/Elbe)

• 7. Amt Sandesneben-Nusse

• 8. Amt Schwarzenbek-Land
  (bestuur in Schwarzenbek)