Lee Van Cleef

Lee Van Cleef
Lee Van Cleef in de tv-serie Stories of the Century, 1954
Lee Van Cleef in de tv-serie Stories of the Century, 1954
Algemene informatie
Volledige naam Clarence Leroy Van Cleef jr.
Geboren Somerville, 9 januari 1925
Overleden Oxnard, 16 december 1989
Land Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Werk
Pseudoniem Lee Van Cleff, Lee VanCleef
Jaren actief 1952–1989
Beroep Acteur
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Clarence Leroy (Lee) Van Cleef jr. (Somerville (New Jersey), 9 januari 1925 - Oxnard (Californië), 16 december 1989) was een Amerikaans acteur van Nederlandse afstamming[1] die vooral in westerns te zien was. Door zijn lange, magere postuur en zijn karakteristieke gezicht speelde hij vaak duistere, mysterieuze personages. Vaak werd hij gecast als slechterik of antiheld.

Van Cleef werd het beroemdst door zijn rollen in spaghettiwesterns. Zo speelde hij met Clint Eastwood in For a Few Dollars More (1965) en The Good, the Bad and the Ugly (1966). Ook was hij te zien in The Big Gundown (1967), Death Rides a Horse (1968) en Sabata (1970).

Lee Van Cleef werd in 1925 geboren in Somerville (New Jersey). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte hij als dienstplichtig matroos op een oorlogsschip van de US Navy, waarmee hij diende in de Middellandse Zee. Na de oorlog was hij een aantal jaren actief als boekhouder en accountant.

Lee van Cleef kreeg interesse in het acteerwerk en verhuisde naar Hollywood om daar in films te gaan spelen. In 1953 had hij zijn eerste rol als een van de drie bandieten die Gary Cooper staan op te wachten in de westernklassieker High Noon. Deze film was meteen een enorm succes en wordt nu beschouwd als een van de beste westerns ooit gemaakt. Helaas voor Van Cleef zorgde de film niet voor zijn grote doorbraak. De daarop volgende jaren verliepen zeer moeizaam: hij sleepte zich voort van auditie naar auditie, werd telkens weer afgewezen en moest genoegen nemen met bijrolletjes in B-films. Alleen in 1963 had hij een noemenswaardige bijrol in de westernklassieker The Man Who Shot Liberty Valance. Deze film van John Ford, met sterren als John Wayne, James Stewart en Lee Marvin in de hoofdrollen, was een groot succes maar zorgde niet voor een grote doorbraak.

Midden jaren 60 had hij bijna zijn acteercarrière opgegeven totdat hem gevraagd werd of hij auditie wilde doen voor For a Few Dollars More van Sergio Leone. Leone had in de jaren 50 meegeholpen met de opnames van High Noon en was Lee van Cleef altijd blijven onthouden. Aanvankelijk had Leone filmster Lee Marvin voor de hoofdrol in gedachten, maar toen deze te veel geld vroeg moest Leone op zoek gaan naar een goedkopere en dus onbekendere acteur. For A Few Dollars More werd een wereldwijd succes en maakte Van Cleef in een klap wereldberoemd.

In de daaropvolgende jaren speelde Van Cleef in de ene spaghettiwestern na de andere. Hij maakte soms wel vier films per jaar. Van Cleef speelde eigenlijk altijd dezelfde soort rol: een sluwe, mysterieuze, koele en berekenende revolverheld. Vaak was zijn personage door de wol geverfd en werd dit personage gekoppeld aan een minder ervaren personage. Dat de spaghettiwestern in de jaren 70 uit de gratie raakte was voor Van Cleef geen probleem: hij verlegde zijn werkveld naar actie-, oorlogs- en gangsterfilms. Sporadisch dook hij ook in horror- en sciencefictionfilms op. Vrijwel altijd waren deze films van Europese en dan vaak Italiaanse makelij.

In 1982 speelde hij zijn laatste grote rol in de sciencefictioncultfilm Escape from New York. De regisseur van deze film, John Carpenter, had hem speciaal gevraagd omdat hij een fan van spaghettiwesterns was. De laatste jaren van zijn carrière acteerde Van Cleef in de tv-serie The Master, waarin hij een ninjameester speelde. In 1989 speelde hij zijn laatste rol in Speed Zone.

Van Cleef speelde voornamelijk in B-films en is nooit doorgebroken als superster in Hollywood. Desondanks zijn veel van zijn films uitgegroeid tot cultklassiekers en Van Cleefs memorabele rollen zijn legendarisch geworden. Van Cleef heeft de status van cult-acteur en heeft nog steeds een grote schare cult-fans. Hij stierf op 64-jarige leeftijd aan een hartaanval en ligt begraven op Forest Lawn in de Hollywood Hills. Ten tijde van zijn dood was hij getrouwd met Barbara Havelone, met wie hij in 1976 trouwde. Van Cleef was twee keer eerder getrouwd geweest en had drie kinderen uit zijn eerste huwelijk.

In Lucky Luke en de Premiejager, een strip van Morris, gebruikte de toenmalige scenarioschrijver René Goscinny de figuur van Lee Van Cleef als model voor de premiejager Elliot Belt.

Filmografie (selectie)

[bewerken | brontekst bewerken]
Lee Van Cleef in de film Kansas City Confidential (1952)