Koninkrijk Lombardije-Venetië

Regno Lombardo-Veneto
Königreich Lombardo-Venetien
In personele unie met Oostenrijk
 Koninkrijk Italië (1805-1814) 1815 – 1866 Koninkrijk Italië (1861-1946) 
Kaart
1815 - 1859
1815 - 1859
Algemene gegevens
Hoofdstad Milaan
Oppervlakte 46.991 km²
Bevolking ± 5.100.000 (1850)
Talen Italiaans
Religie(s) Rooms-katholiek
Munteenheid Lira Austriaca, florijn (1858), lire (1859)
Regering
Regeringsvorm Monarchie
Dynastie Habsburg
Staatshoofd Koning
Oostelijk Lombardije-Venetië dat van 1859 tot 1866 Oostenrijks bleef

Het koninkrijk Lombardije-Venetië, ook wel het koninkrijk Lombardo-Venetië of het Lombardisch-Venetiaans Koninkrijk genoemd, was een bij het Congres van Wenen (1815) geschapen koninkrijk dat door personele unie verbonden was met het keizerrijk Oostenrijk. Het omvatte, zoals de naam al zegt, Lombardije (Oostenrijks gebied 1713-1796) en het gebied Venetië (Oostenrijks sinds 1797) inclusief de steden Venetië en Milaan.

De Oostenrijkse keizer Frans II liet zich in de Dom van Monza met de IJzeren Kroon der Longobarden tot koning kronen en stichtte de Orde van de IJzeren Kroon als Orde van Verdienste.

De Oostenrijkse Habsburgers regeerden het nieuwe koninkrijk op harde en absolutistische wijze. Ze brachten echter wel vrede, welvaart en stabiliteit en Italiaans nationalisme werd niet onderdrukt zodat Milaan centrum van de activiteiten van Giuseppe Mazzini en zijn Jong Italië werd.

De bevolking van Lombardije-Venetië groeide tussen 1817 en 1848 van 4 tot 5 miljoen. Men trachtte de stoomscheepvaart in te voeren en in 1840 werd begonnen met de aanleg van de eerste spoorlijn.

In het revolutiejaar 1848 brak er opstand uit. Veldmaarschalk Josef Radetzky wist echter de controle te behouden en versloeg tevens de troepen van het koninkrijk Sardinië die waren binnengevallen. Na deze opstand werden de met Sardinië collaborerende Italiaanse nationalisten vervolgd, opgesloten in het fort Spielberg in Brünn, alwaar enkele aanhangers van Mazzini werden geëxecuteerd.

Na de oorlog tegen Frankrijk en Sardinië in 1859 verloor Oostenrijk de westelijke helft met Lombardije en delen van Mantua aan Sardinië. Bij het Verdrag van Wenen van 1866 viel ook de oostelijke helft met Venetië toe aan het nieuwe koninkrijk Italië.

Administratieve indeling

[bewerken | brontekst bewerken]

Het koninkrijk bestond uit de twee gouvernementen Lombardije en Venetië. Omstreeks 1840 werden de gouvernementen omgedoopt in kroonlanden. Deze waren weer onderverdeeld in provincies. De provincies in het kroonland Venetië waren vrijwel gelijk aan die in de republiek Venetië.

  • kroonland Lombardije
provincie voor 1797 deel van
Milaan hertogdom Milaan
Pavia hertogdom Milaan
Lodi en Crema hertogdom Milaan
Cremona hertogdom Milaan
Como hertogdom Milaan
Mantua hertogdom Mantua, vorstendom Castiglione en deel hertogdom Guastalla
Sondrio Graubünden (Veltlin, Bormio en Chiavenna)
Brescia Republiek Venetië
Bergamo Republiek Venetië
  • kroonland Venetië
provincie voor 1797 deel van
Venetië Republiek Venetië
Padua Republiek Venetië
Rovigo Republiek Venetië
Verona Republiek Venetië
Vicenza Republiek Venetië
Treviso Republiek Venetië
Belluno Republiek Venetië
Udine Republiek Venetië