M. Stanley Whittingham

Stanley Whittingham
22 december 1941
M. Stanley Whittingham (2020)
Geboorteland	Verenigd Koninkrijk
Geboorteplaats	Nottingham
Nationaliteit	Brits
Nobelprijs	Nobelprijs voor Scheikunde
Jaar	2019
Reden	"Voor de ontwikkeling van lithium-ionbatterijen."
Samen met	John B. Goodenough Akira Yoshino
Voorganger(s)	Frances Arnold George P. Smith Gregory Winter
Opvolger(s)	Emmanuelle Charpentier Jennifer Doudna
Portaal    Scheikunde

Michael Stanley Whittingham (Nottingham, 22 december 1941) is een Brits scheikundige en materiaalkundige. Hij is als hoogleraar verbonden aan de Binghamton-universiteit en de State University of New York. Hij is bekend van zijn werk aan moderne Lithium-ion-accus en met name de ontdekking van het concept van intercalatie-elektroden. Voor zijn werk hierin kreeg hij in 2019 samen met John B. Goodenough en Akira Yoshino de Nobelprijs voor Scheikunde.

Whittingham werd geboren in de Engelse stad Nottingham. Hij genoot zijn opleiding aan Stamford School in Lincolnshire (1951-1960) en studeerde scheikunde aan New College in Oxford. Aan de Universiteit van Oxford behaalde hij zowel zijn Bachelor (1964), zijn Master of Arts (1967) als zijn Doctor of Philosophy (1968).

Na zijn promotie was Whittingham post-doc student aan de Stanford-universiteit in de Verenigde Staten. Vervolgens was hij zestien jaar lang werkzaam voor Exxon Research & Engineering Company. Na vier jaar lang gewerkt te hebben voor Schlumberger werd hij hoogleraar aan de Binghamton-Universiteit.

Nottingham speelde een sleutelrol in de ontwikkeling van lithiumbatterijen, en dan met name de ontdekking van intercalatie-elektrodes. In de jaren zeventig bouwde Whittinghams bij Exxon de eerste oplaadbare lithiumbatterij ter wereld.^[1] Deze bestond uit kathode van titanium-disulfide (TiS₂) en een anode van lithium-aluminium. TiS₂ heeft een gelaagde kristalstructuur waarbij de lagen door vanderwaalskrachten bijeengehouden worden. Hierdoor leent het zich goed voor intercalatie van lithium omdat tijdens het redoxproces de Li⁺-ionen tussen de TiS₂-lagen gaan zitten.^[2]

Whittinghams experimentele batterij kon twee volt leveren. Echter door de reactieve aard van het toegepaste lithium-elektrolyt (LiClO₄) waren zijn batterijen uiterst instabiel bleek en te explosief voor praktisch gebruik.^[3] Enige tijd later is Exxon daarom ook gestopt met de commerciële ontwikkeling van deze batterijen.

Voor zijn werk ontving hij in 1971 de Young Author Award van The Electrochemical Society, de Battery Research Award (2003) en werd hij gekozen tot lid in 2004. In 2012 werd Whittingham onderscheiden met de IBA Yeager Award for Lifetime Contribution en werd hij in 2013 lid van de Materials Research Society.

• The Nobel Prize in Chemistry 2019, nobelprize.org
• Whittingham op de Binghamton-universiteit