Marion Bloem

Marion Bloem
Marion Bloem op de Tong Tong Fair (23 mei 2012)
Algemene informatie
Volledige naam	Marion Bloem
Geboren	24 augustus 1952
Geboorte­plaats	Arnhem
Land	Nederland
Beroep	schrijfster, dichter, filmregisseur, documentairemaakster
Werk
Jaren actief	1976-heden
Bekende werken	Geen gewoon Indisch meisje' (1983)
Dbnl-profiel
(en) IMDb-profiel
Website
Portaal    Literatuur

Marion Bloem (Arnhem, 24 augustus 1952) is een Nederlandse schrijfster, dichter, filmregisseur en documentairemaakster.

Bloem werd geboren als tweede dochter van Alexander en Jacqueline Bloem in een gezin van vier kinderen. Haar Nederlands-Indische ouders waren in 1950 uit Indonesië (voormalig Nederlands-Indië) gevlucht. Haar vader was een van de overlevenden van de scheepsramp van Junyo Maru op 18 september 1944: een schip dat onderweg was van Java naar Sumatra met krijgsgevangenen die aan de Pakanbaroe-spoorweg tewerkgesteld zouden worden. Zijn ooms en neef overleefden de ramp niet.^[1] Ze is een jongere zus van de kunstenares Joyce Bloem. Bloem volgde de HBS te Amersfoort en ging in 1971 in Utrecht psychologie studeren. In 1977 studeerde zij af in de klinische psychologie.

Op 30 januari 1971 ontmoette ze Ivan Wolffers, met wie ze later trouwde. Ze reisden en schreven samen en kregen in 1973 een zoon, Kaja Wolffers.

Sinds 1972 publiceerde Bloem kinderboeken, waaronder Matabia, over een Indisch meisje in Nederland in de jaren vijftig. Matabia werd bekroond werd met de Jenny Smelik-IBBY-prijs en de Tiger Award. Het werd vertaald in het Japans en in het Duits.

Haar eerste boek dat niet was geschreven voor kinderen is Overgang - een feministische visie op het gevaar van etikettering, gepubliceerd door Bert Bakker in 1976. Haar literaire debuut was de roman Geen gewoon Indisch meisje, uitgegeven in door Trouw. Met dit boek brak zij door bij het grote publiek. Daarna volgden vele romans, die vaak met de Nederlands-Indische geschiedenis te maken hebben of met het migrantenbestaan in Nederland. Samen met Paul Kil schreef Bloem een non-fictieboek over prostaatkanker Als je man verandert (2010). In 2012 vierde zij haar 40-jarig jubileum als auteur met de verschijning van haar grote familieroman Een meisje van honderd.

Bloem regisseerde twee korte speelfilms. Haar eerste film was Feest in 1977. Haar tweede film, De Tovenaarsleerling (1986) ontving in 1987 tijdens de Cinekid de VPRO de Kid Screen Award^[2] en daarnaast diverse nominaties.^[3][4] Ook maakte ze twee lange documentaires. Haar documentaire Het land van mijn ouders draaide met zeven kopieën zeven weken in de bioscoop en stond maandenlang op de toptienlijst van bioscoopfilms. Haar documentaire Wij komen als vrienden heeft deserteurs in Indië als thema.

Sinds 1999 maakt Bloem ook video's die zij visuverzen (videogedichten) noemt, waarvan er rond 50 stuks op haar YouTube-kanaal zijn verschenen. Voorbeelden zijn: Uit hetzelfde hout, Dochter, De K van Koningin, Papa, Geen requiem en Reconnected.

Bloem maakte televisieprogramma's waaronder voor IKON-televisie het satirische multiculturele programma Screentest (1985) en samen met haar man Ivan Wolffers (scenario) regisseerde ze voor de VPRO de televisieserie Cursus voor beginners in de liefde (1988).

In 2006 maakte ze samen met haar zus Joyce het landartproject Sawah Belanda in het park Sacre Coeur in Arnhem, ter herinnering aan de vertelcultuur van de Indische Nederlanders.^[5]

In 2007 begon Bloem met de productie van haar eerste bioscoopfilm. De film was getiteld Ver van familie en was gebaseerd op haar gelijknamige roman. Ver van familie speelt zich af in Nederland en in Amerika omstreeks 1986. Hoofdrolspeelsters zijn Terence Schreurs en Anneke Grönloh. Bloem schreef het scenario en regisseerde de film. De filmmuziek werd geschreven door o.a. de Italiaanse singer-songwriter en gitarist Alex Britti. De film ging op 14 september 2008 in première op het Internationaal filmfestival Film by the Sea te Vlissingen en draaide in de winter van 2008 en 2009 in de Nederlandse bioscoop. Ten tijde van de première verscheen er een filmeditie van de roman. De film werd in drie delen uitgezonden op televisie in augustus 2010. Bloem maakte een korte bioscoopversie die in première ging op het festival CinemAsia, op 30 mei 2010.

Ook is Bloem actief als beeldend kunstenaar. Ze exposeert haar schilderijen regelmatig in Nederland en in België. Voor MatchBoox illustreerde zij een tiental boekjes die in september 2010 op de markt verschenen.

In 2004 maakte zij zich sterk voor het lot van de asielzoeker in Nederland en begon ze met onder anderen Ivan Wolffers en Katrien de Klein de Stichting Een Royaal Gebaar. Deze internetactie had veel succes en zorgde (mede dankzij het boek Een Royaal Gebaar) voor meer aandacht voor de problematiek van de 26.000 asielzoekers die 4 jaar of langer in Nederland woonden zonder verblijfsstatus. Bloem hield zich hier tot halverwege 2006 fulltime mee bezig.

In 2010 publiceerde de Stichting Herdenking 15 augustus 1945 samen met het Indisch Herinneringscentrum ter gelegenheid van 65 jaar bevrijding haar gedicht Geen Requiem over de Indische Nederlander tijdens de Tweede Wereldoorlog. Over de Indische gemeenschap hield Bloem in 2018 onder de titel Diversiteit de Anton de Kom-lezing. Met de lezing vroeg ze aandacht voor deze gemengde Indische gemeenschap die werd gevormd door een koloniale cultuur met fijnmazige rangen en standen, waar kleur een bepalende factor speelde.^[6][7]

• Overgang - een feministische visie op het gevaar van etikettering (1976, ISBN 9789060195673)
• Hyperventilatie (1976), samen met Ivan Wolffers
• Geen gewoon Indisch meisje (1983, ISBN 9789046420126)^[8]
• Klein maar sterk (1985), met illustraties van Magda van Tilburg
• Lange reizen korte liefdes (1986)
• Rio (1986)
• Meisjes vechten niet (1988), novelle.
• Vaders van betekenis (1989)
• Vliegers onder het matras (1990)
• De honden van Slipi (1998)
• De leugen van de Kaketoe (1993)
• Muggen mensen olifanten (1995)
• Mooie meisjesmond (1997)
• Ver van familie (1998)
• Games4Girls (2001), multimedia.
• Voor altijd moeder (2001), verhalen, gedichten en tekeningen over haar zoon, bekroond tot een van de best verzorgde boeken 2001.
• Liefde is soms lastig, liefste (2002), gedichtenbundel inclusief een multimedia-cd-rom met visuele poëzie.
• Thuis (2003), een persoonlijke boek met verhalen, gedichten, dagboekfragmenten, tekeningen en schilderijen.
• Zo groot als Hugo (2004), prentenboek voor alle leeftijden over Hugo de Groot, een geleerde, maar ook een politiek vluchteling.
• De V van Venus (2004)
• Een royaal gebaar (2005)
• In de kamer van mijn vroeger (2007), bundeling van persoonlijke gedichten en schilderijen n.a.v. Bloems 55ste verjaardag.
• Vervlochten grenzen (2009), roman over de driehoeksrelatie Nederlands-Indië, Indonesië, Nederland. Genomineerd voor de Du Perron Prijs 2009.
• Geen Requiem (2009), gedicht over de lotgevallen van Indische Nederlanders tijdens de Tweede Wereldoorlog.
• Als je man verandert (2010), non-fictie, boek samen met arts uroloog Paul Kil over prostaatkanker.
• Een lege tas (2010), Matchboox-uitgave.
• Meer dan Mannelijk (2011)^[9]
• Het Bali van Bloem (2012), over Bali met foto's van Ivan Wolffers
• Een meisje van honderd (2012), grote familieroman met als hoofdpersoon de helderziende Moemie
• Lust en liefde (2014), roman over duurzame liefde
• Het Java van Bloem (2014), over Java met Ivan Wolffers
• Haar goede hand (2016), autobiografische roman over haar moeder, moeder-dochter relatie
• Het Sumatra van Bloem (2016), over Sumatra, samen met Ivan Wolffers
• De tong van mijn hart (2017), over de herinnering aan de Indische smaken
• Wiwi Wit (2017), over het leven van een kindertand
• Een teken van leven (2018), over rouw en alles wat de dood behelst
• Indo. Een persoonlijke geschiedenis over identiteit (2020), over de Indische geschiedenis en het Indische identiteitsdenken

Bloem sprak voorts twee luisterboeken in: Voor altijd moeder en Matabia.

• 1993 de E. du Perronprijs voor haar gehele oeuvre.
• 2009 Nominatie voor de E. du Perronprijs voor haar roman Vervlochten grenzen (2009).
• 2022 de Constantijn Huygens-prijs voor haar gehele oeuvre.^[10] De uitreiking vond plaats in Den Haag in het theater aan het Spui op 12 februari 2023 tijdens het internationaal literatuurfestival Winternachten.^[10]

• Officiële website
• Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)

Zie de categorie Marion Bloem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.