OSS 117

OSS 117
Originele titel	OSS 117
Land van oorsprong	Frankrijk
Originele taal	Frans
Genre	Spionage
Aantal delen in reeks	265
Totale oplage	75 miljoen
Creatieteam
Auteur(s)	Jean Bruce (1 - 88) Josette Bruce (89 - 232) François Bruce (233 - 265)
Publicatie
Uitgever	A.W. Bruna Uitgevers
Medium	Pocket
Huidige status	Beëindigd
Eerste publicatie	1949
Laatste publicatie	1992
Website
Portaal    Literatuur

OSS 117 is een boekenreeks van spionageromans van de Franse auteur Jean Bruce met in de hoofdrol Hubert Bonisseur de la Bath alias OSS 117. Het eerste deel in de reeks verscheen in 1949. In Nederland werd de serie OSS 117 uitgebracht in de Zwarte Beertjes Reeks van A.W. Bruna Uitgevers in Utrecht.

Jean Bruce heeft de eerste 88 delen geschreven. Na zijn dood bij een auto-ongeval in 1963 heeft zijn vrouw Josette dit overgenomen en nog 143 nieuwe boeken geschreven, na haar dood hebben zijn zoon en dochter nog eens 33 boeken toegevoegd

In de periode 1957-1971 werden in Frankrijk elf films over OSS 117 gemaakt. Later volgden enkele films die in feite parodieën waren; in OSS 117 : Le Caire, nid d'espions (2006) en OSS 117 : Rio ne répond plus (2009) werd de draak gestoken met OSS 117 en met spionagefilms uit de jaren zestig in het algemeen. In 2021 verscheen het derde deel van de parodie-saga: OSS 117 : Alerte rouge en Afrique noire.

De protagonist van de reeks is de geheim agent Hubert Bonisseur de la Bath met de codenaam OSS 117. Zijn missie is het strijden voor de goede zaak in een omgeving vol spionnen, nazi's, Russen, Chinezen, georganiseerde misdaadsyndicaten en criminelen van velerlei aard maar ook door jonge en aantrekkelijke vrouwen, waarvan sommigen door hem eindigen als romantische veroveringen, ongeacht of zij bondgenoten of vijanden zijn.

De reeks kent een aantal terugkerende personages:

• Enrique Sagarra is een collega van OSS 117. Hij is van Spaanse afkomst en is naar Toulouse verbannen omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog gevochten heeft aan de zijde van de republikeinen in Spanje. Voordat hij toetrad tot de OSS had hij een verzetsbeweging opgezet tijdens de Spaanse bezetting.
• Meneer Smith is de chef van Hubert Bonisseur de la Bath en Enrique Sagarra. Hij stuurt hen voor de goede zaak op missies over de hele wereld.
• Howard is de assistent van Smith.

Ten onrechte wordt vaak verondersteld dat OSS 117 een kopie van Ian Flemings James Bond zou zijn, in het bijzonder sinds het uitkomen van de twee films uit 2006 en 2009.^[1] Het eerste deel van de reeks OSS 117 werd echter in 1949 gepubliceerd, vier jaar vóór de publicatie van de eerste James Bond, Casino Royale.

De reeks beslaat in totaal 265 delen met in totaal 75 miljoen verkochte exemplaren. De reeks is in 21 landen gepubliceerd en vertaald in 17 talen.^[2]

Het succes van de boekenreeks kan op verschillende manieren worden verklaard:

• de spionagereeks was een van de eerste in zijn soort die in Frankrijk werd gepubliceerd;
• de reeks kon meeliften op het ongekende succes van James Bond, een reeks met een reputatie die ongeëvenaard is en de spionageroman nieuw leven in blies. En door verfilmingen van de reeks de weg naar het publiek vond;
• de verhalen zijn zeer gedocumenteerd en dus vrij realistisch en daarnaast vaak gebaseerd op werkelijke gebeurtenissen (dit geldt met name voor de verhalen geschreven door Jean Bruce);
• de boektitels zijn zowel evocatief als aantrekkelijk en amusant;
• de kwaliteit van de boekomslagen, deze zijn suggestief en soms zelfs grappig.^[3]

Tot de verklaarde liefhebbers van de reeks bevonden zich ook enkele vooraanstaande personen, waaronder:

• Pierre Salinger^[4]
• John F. Kennedy^[5]
• Jean Cocteau^[5]
• Gérard de Villiers^[6]

Hieronder volgen de titels van 77 van de 265 delen van deze reeks. Het betreft hier de titels die ook in het Nederlands (als Zwarte Beertjes, bij Bruna) zijn verschenen.
Zie het overeenkomstige artikel in de fr.wikipedia voor de complete reeks, inclusief de bijbehorende auteurs.

1. Dodendans voor OSS 117 (Romance de la mort), 1950
2. Speel nooit met vrouwen (Ne jouez pas avec les filles), 1950
3. OSS 117 doet een oogje dicht (Cadavre au détail), 1950
4. OSS 117 maakt een ommetje (OSS 117 appelle), 1950 (ook als Geen mosterd na de maaltijd voor OSS 117)
5. OSS 117 in New York (Contact impossible), 1951
6. Pingpong in HongKong (Piège dans la nuit), 1951
7. De Panter (Une vraie panthère), 1951
8. OSS 117 luistert af (Cessez d’émettre), 1951
9. Met dank aan de dood (Une poule et des poulets), 1951
10. OSS 117: Geheime stad (Cité secrète), 1951
11. OSS 117 pleegt verraad (Vous-avez trahi), 1951
12. OSS 117: De spionne neemt de benen (L’espionne s’évade), 1952
13. OSS 117 contra X (OSS 117 contre X), 1952
14. OSS 117 Dromen van atomen (Chasse aux atomes), 1952
15. Kwelgeesten (Tortures), 1952
16. OSS 117 in Zweden (Pays neutre), 1952
17. OSS 117 te wapen (Alerte), 1952
18. OSS 117 in het nauw (Angoisse), 1952
19. OSS 117 in de val (Sous peine de mort), 1952
20. Geheimagent OSS 117 (OSS 117 n’est pas mort), 1953
21. OSS 117 in Groenland (OSS 117 répond toujours), 1953
22. Carte blanche voor OSS 117 (Carte blanche pour OSS 117), 1953
23. Topgeheim voor OSS 117 (OSS 117 top secret), 1954
24. OSS 117: Schaduwen over de Bosporus (Ombres sur le Bosphore), 1954
25. OSS 117 op hete kolen in Polen (Affaire no. 1), 1954
26. OSS 117 op onbekend terrein (Cache-cache au Cachemir), 1955
27. OSS 117: Harakiri (Hara-kiri), 1955
28. OSS 117 ziet spoken (Les marrons du feu), 1955
29. OSS 117: Venten met documenten (Documents à vendre), 1955
30. OSS 117 op de Noordpool (Travail sans filet), 1955
31. OSS 117 houdt vol (OSS 117 rentre dans la danse), 1956
32. Rode raketten voor OSS 117 (OSS 117 s’en occupe), 1956
33. OSS 117 loopt rood aan (OSS 117 voit rouge), 1956
34. OSS 117 is niet blind (OSS 117 n’est pas aveugle), 1957
35. OSS 117 in Antwerpen (OSS 117 tue le taon), 1957
36. OSS 117 voelt nattigheid (OSS 117 franchit le canal), 1957
37. OSS 117: Filmfestijn vol venijn (Festival pour OSS 117), 1957
38. OSS 117 en de Chinezen (Chinoiseries pour OSS 117), 1957
39. Alles naar wens voor OSS 117 (Plan de bataille pour OSS 117), 1957
40. OSS 117 speelt hoog spel (OSS 117 joue le jeu), 1957
41. Korte metten in Manilla (Partie de manille pour OSS 117), 1958
42. OSS 117 in Las Vegas (Un as de plus à Las Vegas), 1958
43. Avontuur in Birma (Le sbire de Birmanie), 1958 (ook als OSS 117 in Birma)
44. OSS 117 in Tokio (A tout coeur à Tokio), 1958
45. OSS 117 Herrie in Karatsji (Gâchis à Karachi), 1958
46. Paniek op Wake (Panique à Wake), 1958
47. Topconferentie: een avontuur van OSS 117 (Les secrets font la valise), 1959
48. Schot op de maan (Pan dans la lune), 1959
49. Vijf jongens voor Singapore (Cinq gars pour Singapour), 1959
50. OSS 117 in Bangkok (Double bang à Bangkok), 1959 (ook als OSS 117: Schoten vallen in Bangkok)
51. OSS 117 in Perzië (Délire en Iran), 1959
52. OSS 117 op Formosa (Métamorphose à Formose), 1959
53. OSS 117: Onheil uit Calcutta (Lila de Calcutta), 1960
54. OSS 117 volbrengt een missie (Arizona Zone A), 1960
55. OSS 117 in de kou (Tactique Arctique), 1960
56. OSS 117 duikt onder (Agonie en Patagonie), 1960
57. OSS 117 viert 1 april (Poisson d’avril), 1960
58. Een man moet sterven (A tuer), 1960
59. OSS 117 op school (OSS 117 à l’école), 1961
60. Vol gas voor OSS 117 (Plein gaz pour OSS 117), 1961
61. OSS 117 grijpt in (OSS 117 préfère les rousses), 1961
62. OSS 117 in de ondergrondse (OSS 117 prend le maquis), 1961
63. Bericht uit Parijs (OSS 117? Ici Paris), 1962
64. Met de groeten van OSS 117 (Fidèlement votre OSS 117), 1962
65. OSS 117 in Amsterdam (Strip-tease pour OSS 117), 1962
66. OSS 117 in gevecht met de tijd (OSS 117 au Liban), 1962
67. OSS 117 in Athene (Les espions du Pirée), 1962
68. OSS 117 en de monsters van Holy Loch (Les monstres du Holy Loch), 1962
69. Weense wals voor OSS 117 (Valse Viennoise pour OSS 117), 1963
70. OSS 117 in Mexico (OSS 117 à Mexico), 1963
71. OSS 117: Geheime stad (Cité Secrète)), 1963
72. OSS 117 in Los Angeles (Les anges de Los Angeles), 1966
73. OSS 117 in vliegende vaart (Halte à Malte), 1966
74. OSS 117 contra OSS (OSS 117 contre OSS), 1966
75. Hittegolven voor OSS 117 (Réseau zéro), 1966
76. Chinees schimmenspel voor OSS 117 (Ombres chinoises sur la Tanger), 1967
77. OSS 117 in Hamburg (Détour à Hambourg), 1967