Oma Duck

Dora Duck-Prul
Strippersonage
(afbeelding op en.wikipedia.org)
Introductie	11 augustus 1940
Antropomorf dier	eend
Beroep	boerin
Familie	Theodoor Prul, Koenraad Prul, Gijs Gans, Driekus Duck, Trijntje Duck, Woerd Snater Duck, Dumbella Duck, Donald Duck, Kwik, Kwek en Kwak, Guus Geluk, Dagobert Duck
Familie Duck
Portaal    Strip

Dora Duck-Prul (Engels: Grandma Duck ofwel Elvira Coot, haar eigenlijke naam^[1]), door iedereen meestal Oma Duck of kortweg Oma (wel met hoofdletter) genoemd, is een antropomorfe eend uit de fictieve wereld waar onder andere Duckstad en Gansdorp in liggen.

Oma Duck is bedacht door Disney-tekenaar Al Taliaferro. Hij introduceerde haar op 11 augustus 1940, toen alleen nog als een foto.^[2] Op 27 september 1943 verscheen ze voor het eerst als echt personage in een krantenstrip.^[3] Taliaferro liet zich voor het personage inspireren door zijn eigen schoonmoeder, Donnie M. Wheaton, die hetzelfde kapsel had als Oma Duck en ook een boerderij had, wat te lezen was in de vierde krantenstrip met Oma Duck erin. Ze werd bij hen vaak afgeschilderd als ouderwets en autoritair.

Oma Ducks eerste optreden in een verhaal van Carl Barks was in 1945, in Best Christmas.^[4] In dit verhaal is ook voor het eerst de boerderij waar ze woont te zien. Hier heeft ze nog een ander kapsel, daarom is er wel gesuggereerd dat de Oma Duck in dat verhaal niet dezelfde is als in andere verhalen. Het eerste verhaal van Barks waarin ze haar gewoon geworden kapsel heeft is The Master of Melody, maar in dit verhaal heeft ze nog wel dezelfde bril als in Best Christmas. In de jaren '50 en '60 is ze nog regelmatig gebruikt door Barks.

In 1948 is ze voor het eerst met geel haar te zien, wat tot op de dag vandaag nog steeds voorkomt in verhalen uit Italië. In 1950 werd ze voor het eerst gekoppeld met Gijs Gans. In Nederland was ze voor het eerst te zien in 1953. In Nederland hebben vooral Carol Voges en Bas Heymans veel stripverhalen gemaakt met Oma Duck erin.

Oma Duck leidt een ijverig bestaan als boerin op het platteland van Calisota, op een vrij grote boerderij een eindje buiten Duckstad. Ze woonde hier eerst samen met haar drie kinderen en haar man Willem, en later samen met Gijs Gans.^{[noten 1]}

Niet alleen zorgt Oma Duck voor alle dieren op de boerderij, ze werkt ook op het land. Ze is verder erg ouderwets en heeft een hekel aan zo'n beetje alle moderne technologische hulpmiddelen zoals landbouwwerktuigen. Daarom doet ze bijvoorbeeld nog vrijwel al het werk met paard en wagen. Ze heeft een oude auto (een Detroit Electric) waarmee ze af en toe naar de stad reist. Ook andere moderne uitvindingen zoals televisie vindt ze maar niets.

Er komen vaak gasten op Oma Ducks boerderij. Knabbel en Babbel zijn er veel, omdat er vaak eten voor ze te vinden is. Zij zijn doorgaans niet uitgenodigde en onopvallende gasten, maar Oma Duck vindt het slechts zelden een probleem als zij er zijn. Ook de muizen Tom en Pieter zijn in sommige verhalen op de boerderij van Oma Duck te zien. Regelmatig komen Kwik, Kwek en Kwak bij Oma Duck op de boerderij logeren. Ook anderen komen graag bij Oma Duck langs, zoals Katrien Duck en Lizzy, Juultje en Babetje.

Oma Ducks buurman, die een boerderij een eindje verderop bewoont, is de uiterst chagrijnige boer Bietstra.

Oma Ducks knecht Gijs Gans, is ontzettend lui en doet het liefst niets anders dan slapen en eten. Gijs is zelf een achterneef van Oma Duck^{[noten 2]}, en daarom houdt ze hem voornamelijk uit loyaliteit toch in dienst.

Over Oma Ducks familiebanden met de andere Ducks bestaan verschillende versies.

Volgens de officiële Duck-stamboom bedacht door Carl Barks is Oma Duck de kleindochter van Cornelis Prul en de dochter van Theodoor Prul. Ze heeft met haar man drie kinderen gekregen, Driekus Duck (de vader van Diederik Duck), Trijntje Duck (de moeder van Guus Geluk), en Woerd Snater Duck (de vader van Donald en Dumbella; in dit geval is Oma Duck dus de overgrootmoeder van Kwik, Kwek en Kwak.)

De serie De jonge jaren van Oom Dagobert van Keno Don Rosa borduurt voort op de stamboom zoals die was ontworpen door Barks; hierin zijn Dagobert Ducks zussen Doortje en Hortensia (Donalds moeder) en wordt Hortensia Duck later de schoondochter van Oma Duck. Dagobert en zijn twee zussen ontmoeten Oma Duck en haar gezin hier in De miljardair van Somber Moeras (1993). Woerd Snater en Hortensia Duck worden hier verliefd op elkaar en trouwen later.

Volgens sommige tekenaars is Oma Duck de grootmoeder van Kwik, Kwek en Kwak en dus de moeder van Donald Duck. Ze zou dan tevens de zus zijn van Dagobert. Marco Rota schreef in 1984 op basis van dit scenario het verhaal Van ei tot eend, waarin wordt verteld dat Donald als kuiken uit zijn nest is gevallen waarna Oma Duck en Oom Dagobert hem op straat vonden en adopteerden. Volgens sommigen zou de Oma Duck in de stamboom van Barks en Rosa helemaal niet dezelfde zijn als in de strips.^[5].

De volgende dieren komen met enige regelmaat terug in de verhalen die zich op de boerderij van Oma Duck afspelen:

• Billie (bok)
• Beer (varken)
• Bessie (koe)
• Bles (paard)
• Henneke (kip)
• Flipje (kuiken)
• Angus (stier)

• Deens: Andrea And en Bedstemor And
• Duits: Dorette Duck en Oma Duck
• Engels: Elvira Coot en Grandma Duck
• Noors: Anna Duck en Bestemor Duck
• Portugees: Vovó Donalda
• Spaans: La Abuela Pato
• Zweeds: Elvira Augusta Anka en Farmor Anka

Oma Ducks eerste optreden in een tekenfilm was in This is Your Life, Donald Duck (1960), waar haar stem werd ingesproken door de Amerikaanse stemactrice June Foray. Ze zegt daar dat dat het heel moeilijk was om Donald op te voeden.

In Sportgoofy in Soccermania is ze te zien in een schommelstoel. Hier heeft ze een andere lichaamsvorm.

In de Ducktales-aflevering Get a Horse is ze te zien in het publiek, met een andere bril.

In Mickey's Christmas Carol (1983) is te zien als bijfiguur.

• Duckipedia
• COA Inducks-database