Politiek in Limburg (Nederland)
De Nederlandse provincie Limburg wordt bestuurd vanuit het provinciehuis in de hoofdstad Maastricht.
Provinciale Staten
[bewerken | brontekst bewerken]Uitslagen van de verkiezingen voor de Provinciale Staten vanaf 2007 | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | 2007 | 2011 | 2015 | 2019 | 2023 | |||||||
% | Zetels | % | Zetels | % | Zetels | % | Zetels | % | Zetels | |||
BoerBurgerBeweging | - | - | - | - | - | - | - | - | 18,47 | 10 | ||
Partij voor de Vrijheid | - | - | 20,58 | 10 | 17,81 | 9 | 13,55 | 7 | 12,68 | 6 | ||
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie | 14,45 | 7 | 15,99 | 8 | 11,54 | 5 | 10,16 | 5 | 9,56 | 5 | ||
Christen-Democratisch Appèl | 35,35 | 18 | 19,41 | 10 | 22,94 | 11 | 18,65 | 9 | 9,26 | 5 | ||
GroenLinks | 4,24 | 2 | 5,36 | 3 | 3,87 | 2 | 8,41 | 4 | 8,73 | 4 | ||
Partij van de Arbeid | 15,89 | 8 | 13,50 | 6 | 7,27 | 4 | 6,53 | 3 | 6,98 | 3 | ||
Socialistische Partij | 18,58 | 9 | 11,95 | 6 | 15,53 | 8 | 8,68 | 4 | 6,67 | 3 | ||
Democraten 66 | 2,27 | 1 | 5,23 | 2 | 9,42 | 4 | 5,80 | 3 | 6,07 | 3 | ||
Lokaal-Limburg | - | - | - | - | 2,24 | 1 | 4,06 | 2 | 4,30 | 2 | ||
JA21 | - | - | - | - | - | - | - | - | 4,10 | 2 | ||
Partij voor de Dieren | 2,57 | 1 | 1,69 | 0 | 2,95 | 1 | 3,84 | 2 | 3,76 | 2 | ||
Forum voor Democratie | - | - | - | - | - | - | 14,57 | 7 | 3,39 | 1 | ||
50PLUS | - | - | 3,89 | 2 | 3,74 | 1 | 3,76 | 1 | 2,52 | 1 | ||
Volkspartij Limburg | - | - | - | - | 2,38 | 1 | - | - | - | - | ||
Partij Nieuw Limburg | 3,76 | 1 | 1,72 | 0 | - | - | - | - | - | - | ||
overige partijen[1] | 2,89 | 0 | 0,69 | 0 | 0,31 | 0 | 2,01 | 0 | 3,50 | 0 | ||
totaal | 100,00 | 47 | 100,00 | 47 | 100,00 | 47 | 100,00 | 47 | 100,00 | 47 | ||
opkomstpercentage | 43,92 | 51,70 | 45,03 | 52,57 | 53,93 |
In mei 2008 besloten de Limburgse Provinciale Staten de benaming Limburgs Parlement te voeren.[2]
Gedeputeerde Staten
[bewerken | brontekst bewerken]Commissaris van de Koning
[bewerken | brontekst bewerken]Theo Bovens (CDA) was van oktober 2011 tot april 2021 commissaris van de Koning. Bovens heeft op 9 april 2021 zijn aftreden aangekondigd als gevolg van een bestuurscrisis.[3]
Per 19 april 2021 was Johan Remkes benoemd tot waarnemend commissaris van de Koning in Limburg.[4] In Limburg wordt de commissaris doorgaans gouverneur genoemd.
Op 1 oktober 2021 maakten Provinciale Staten bekend dat zij Emile Roemer hebben voorgedragen als nieuwe commissaris van de Koning in deze provincie.[5] Zijn benoeming ging in op 1 december 2021.[6][7]
Provinciesecretaris is P.M. (Peter) Díez.[8]
2007-2011
[bewerken | brontekst bewerken]Het college van Gedeputeerde Staten berustte voor de periode 2007-2011 op een coalitie van CDA en PvdA. Gedeputeerden waren in deze periode:
- G.H.M. (Ger) Driessen - CDA
- J.W.M.M.J. (Jos) Hessels - CDA (opvolger in 2009 van Herman Vrehen)
- H.M. (Bert) Kersten - PvdA
- N.M.J.G. (Noel) Lebens - CDA
- H.T.J. (Herman) Vrehen - CDA (opgestapt in 2009[9])
- O.M.T. (Odile) Wolfs - PvdA
2011-2015
[bewerken | brontekst bewerken]Het college van Gedeputeerde Staten zou voor de periode 2011-2015 op een coalitie van PVV, CDA en VVD rusten, maar viel op 20 april 2012 toen een motie van wantrouwen tegen de PVV-gedeputeerden werd aangenomen. De gedeputeerden van de PVV hadden het vertrouwen verloren na hun optreden tijdens het staatsbezoek van de Turkse president Gül[10].
Op 4 juni 2012 werd een nieuw coalitieakkoord gepresenteerd. Het college bestond sedertdien uit de volgende leden:
- Twan Beurskens - VVD
- Patrick van der Broeck - CDA
- Peter van Dijk - PvdA
- Bert Kersten - PvdA
- Erik Koppe - VVD
- Noël Lebens - CDA
2015-2019
[bewerken | brontekst bewerken]In 2015 komt de SP voor het eerst in het provinciaal bestuur. De socialisten starten met twee gedeputeerden in een coalitie van CDA, VVD, D66 en PvdA en SP. Marleen van Rijnsbergen en Daan Prevoo worden de eerste SP-gedeputeerden in Limburg. Het nemen van bestuurlijke verantwoordelijkheid leidt in 2018 tot een crisis binnen de partij. Vijf van de acht leden in Provinciale Staten stappen op, wat uitendelijk ook leidt tot het aftreden van Prevoo en Van Rijnsbergen. De portefeuilles van de SP-gedeputeerden worden verdeeld onder de zittende bestuurders.
Het college bestaat uit vijf leden:
- J.P. (Joost) van den Akker (opvolger van Twan Beurskens) - VVD
- E. (Eric) Geurts - PvdA
- G.P.J. (Ger) Koopmans (opvolger van Noël Lebens) - CDA
- H.J.H. (Hubert) Mackus (opvolger van Patrick van der Broeck) - CDA
- H. (Hans) Teunissen - D66
2019-2023
[bewerken | brontekst bewerken]Bij de formatie van het college van Gedeputeerde Staten voor de periode 2019-2023 werd besloten tot een extraparlementair college; een college dat niet wordt samengesteld op basis van partijlidmaatschap, maar op basis van deskundigheid. De leden werden op persoonlijke titel benoemd en niet namens een partij. De informateurs Ger Koopmans (CDA) en Geert Gabriëls (Weert Lokaal) kwamen hiertoe omdat de vorming van een coalitie met zes partijen onmogelijk bleek en de formatie lang duurde. Het college werd samengesteld door formateurs Koopmans en Karin Straus (VVD).[11]
Het college functioneerde tot 6 april 2021 en bestond uit zeven leden (vermelde partijnaam is hier alleen van welke partij de leden oorspronkelijk afkomstig zijn, ze zaten niet namens de partij in dit college):
- Joost van den Akker - VVD (opgestapt op 9 april 2021)[12]
- Carla Brugman-Rustenburg - partijloos, voormalig GroenLinks[13][14] (opgestapt op 9 april 2021)
- Ruud Burlet - voormalig FVD[15] (opgestapt op 9 april 2021)
- Andy Dritty - Lokaal-Limburg[16] (opgestapt op 9 april 2021)
- Robert Housmans - PVV (opgestapt op 9 april 2021)
- Ger Koopmans - CDA (opgestapt als gedeputeerde op 26 maart 2021)[17]
- Hubert Mackus - CDA (opgestapt als gedeputeerde op 26 maart 2021)
Nadat eerder beide CDA-gedeputeerden waren opgestapt, trad op 9 april 2021 het gehele college van Gedeputeerde Staten terug in verband met een integriteitsschandaal rondom de Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg (IKL) en oud-gedeputeerde Herman Vrehen. Ook commissaris van de Koning Theo Bovens vertrok. Johan Remkes werd aangesteld als waarnemend commissaris en stelde Onno Hoes aan als verkenner. Hoes werd vervolgens aangesteld als formateur maar zag een poging om een nieuw extraparlementair college te vormen in juni mislukken. Hierop ging Remkes zelf kandidaten voor een nieuw college werven. Op 2 juli 2021 werd een nieuw extraparlementair college benoemd en geïnstalleerd dat bestond uit zes leden (vermelde partijnaam is hier alleen van welke partij de leden oorspronkelijk afkomstig zijn, ze zitten niet namens de partij in dit college):[18]
- Lia Roefs - (PvdA)
- Madeleine van Toorenburg - (CDA)
- Geert Gabriëls - (GroenLinks)
- Ad Roest - (Lokaal-Limburg)
- Stephan Satijn - (VVD)
- Maarten van Gaans - (D66)
2023-2027
[bewerken | brontekst bewerken]Op 23 juni 2023 werd een nieuw college van gedeputeerden geïnstalleerd.[19]
- Léon Faassen (BBB) - portefeuille landelijk gebied, grond- en vastgoed, IPO-bestuur
- Stephan Satijn (VVD) - portefeuille economie, financiën en bedrijfsvoering, public affairs;
- Michael Theuns (CDA) - portefeuille ruimte, wonen, bodem en water;
- Jasper Kuntzelaers (PvdA) - portefeuille cultuur en erfgoed, mobiliteit, landbouw;
- Marc van Caldenberg (SP) - portefeuille sociale agenda, energie en toezicht en handhaving;
- Elianne Demollin-Schneiders (BBB) - portefeuille bestuur, onderwijs en arbeidsmarkt, regio deals en Europese fondsen.
Landelijke verkiezingen in de provincie Limburg
[bewerken | brontekst bewerken]Uitslagen van de verkiezingen vanaf 2006 (in percentages) | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | TK2006 | EP2009 | TK2010 | TK2012 | EP2014 | TK2017 | EP2019 | TK2021 | TK2023 | EP2024 |
Partij voor de Vrijheid | 11,53 | 24,29 | 26,79 | 17,72 | 20,77 | 19,58 | 6,46 | 17,15 | 33,26 | 24,40 |
GroenLinks | 3,40 | 6,34 | 5,25 | 1,83 | 5,02 | 6,81 | 7,15 | 4,08 | 13,49 | 17,14 |
Partij van de Arbeid | 20,29 | 9,74 | 15,60 | 21,83 | 7,70 | 4,04 | 29,74 | 6,97 | ||
Christen-Democratisch Appèl | 28,58 | 31,19 | 15,98 | 9,67 | 20,40 | 14,94 | 16,14 | 11,08 | 3,41 | 15,98 |
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie | 10,80 | 7,78 | 15,49 | 22,66 | 9,41 | 17,91 | 9,40 | 20,91 | 13,82 | 10,60 |
Democraten 66 | 1,12 | 7,16 | 4,66 | 6,32 | 12,15 | 10,56 | 4,43 | 12,58 | 4,83 | 6,75 |
BoerBurgerBeweging | - | - | - | - | - | - | - | 0,84 | 4,42 | 5,09 |
Nieuw Sociaal Contract | - | - | - | - | - | - | - | - | 14,12 | 3,80 |
Volt | - | - | - | - | - | - | 1,25 | 1,55 | 1,00 | 3,67 |
Partij voor de Dieren | 1,51 | 3,08 | 1,33 | 1,80 | 3,76 | 2,92 | 3,72 | 3,48 | 1,72 | 3,62 |
Forum voor Democratie | - | - | - | - | - | 2,02 | 12,13 | 6,46 | 2,31 | 2,92 |
Socialistische Partij | 20,56 | 7,79 | 12,92 | 14,36 | 12,72 | 13,65 | 4,05 | 7,65 | 3,76 | 2,48 |
50Plus | - | - | - | 2,16 | 5,13 | 4,56 | 3,8 | 1,40 | 0,56 | 1,65 |
JA21 | - | - | - | - | - | - | - | 1,97 | 0,60 | 0,56 |
ChristenUnie | 1,15 | 0,88[20] | 0,63 | 0,53 | 0,89[20] | 0,65 | 0,76[20] | 0,71 | 0,33 | 0,52 |
Staatkundig Gereformeerde Partij | 0,07 | [20] | 0,06 | 0,10 | [20] | 0,13 | [20] | 0,12 | 0,10 | 0,23 |
DENK | - | - | - | - | - | 1,09 | 0,58 | 1,01 | 1,23 | - |
BIJ1 | - | - | - | - | - | - | - | 0,26 | 0,17 | - |
Overige partijen[21] | 0,99 | 1,75 | 1,29 | 1,02 | 2,05 | 1,14 | 0,39 | 1,79 | 0,40 | 1,14 |
Opkomstpercentage | 77,90 | 33,37 | 72,92 | 70,68 | 33,62 | 78,35 | 37,26 | 75,84 | 75,10 | 40,43 |
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Limburg
- Lijst van geregistreerde aanduidingen voor Provinciale Statenverkiezingen in Limburg
Bronnen
- Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten op www.verkiezingsuitslagen.nl
Noten
- ↑
2007: ChristenUnie 1,83%
Limburgs Belang 1,06%
2011: ChristenUnie 0,69%
2015: Partij voor Leefbaarheid en Democratie 0,31%
2019: ChristenUnie 1,07%
DENK 0,95%
2023: Limburgse Senioren Partij 0,88%
Belang van Nederland 0,86%
ChristenUnie 0,74%
Algemene Waterschapspartij 0,56%
Omzien! 0,28%
Jezus Leeft 0,13%
Hart voor Vrijheid 0,05% - ↑ Limburg heeft eigen 'parlement'
- ↑ Statement Gouverneur Bovens. Gearchiveerd op 9 april 2021. Geraadpleegd op 9 april 2021.
- ↑ Benoeming waarnemend commissaris van de Koning in Limburg nieuwsbericht Rijksoverheid d.d. 16 april 2021
- ↑ Voordracht Emile Roemer (SP) als Commissaris van de Koning in Limburg door Provinciale Staten. Gearchiveerd op 1 oktober 2021. Geraadpleegd op 1 oktober 2021.
- ↑ Benoeming commissaris van de Koning in Limburg Nieuwsbericht Rijksoverheid d.d. 29 oktober 2021
- ↑ Koning ontvangt commissaris van de Koning Limburg ter beëdiging Nieuwsbericht RVD, nr. 332, Koninklijkhuis.nl, Rijksvoorlichtingsdienst d.d. 18 november 2021
- ↑ Peter Díez provinciesecretaris/algemeen directeur provincie Limburg, Algemene Bestuursdienst, 22 december 2022.
- ↑ 'Oud-CDA-bestuurder in Limburg sluisde tonnen subsidiegeld naar eigen bv's'. nos.nl. Geraadpleegd op 26 maart 2021.
- ↑ 'Coalitie in Limburg gevallen', NOS 20 april 2012, geraadpleegd op 20 april 2012.
- ↑ Een extraparlementair college voor Limburg? Zeer ongebruikelijk maar misschien de enige optie, volkskrant.nl, 24 mei 2019
- ↑ Limburgse bestuurscrisis compleet: gedeputeerden én gouverneur weg om integriteitsschandaal, nos.nl, 9 april 2021
- ↑ Brugman-Rustenburg, tevens lid van Venray Lokaal, was buiten de GroenLinks afdeling Limburg gekandideerd. Deze wilde, ondanks het extraparlementaire karakter van het college, niet in één college zitten met FvD en PVV en verzocht hierop het landelijke partijbestuur om Brugman-Rustenburg te royeren als lid. Hierover was bij installatie van het college op 28 juni 2019 nog geen uitsluitsel. Begin februari 2020 maakte GroenLinks het royement bekend.
- ↑ Carla Brugman geroyeerd als lid van GroenLinks. GroenLinks (4 februari 2020). Geraadpleegd op 9 mei 2020.
- ↑ Burlet verliet Forum voor Democratie in november 2020 en sloot zich hierna aan bij JA21.
- ↑ Dritty, lid van GBBL dat aangesloten is bij Lokaal-Limburg, was buiten Lokaal-Limburg gekandideerd. Deze partij trok zich terug uit de onderhandelingen en had een andere kandidaat-gedeputeerde.
- ↑ CDA-gedeputeerden in Limburg treden per direct af om subsidieaffaire. NU (26 maart 2021). Geraadpleegd op 26 maart 2021.
- ↑ Installatie nieuw college van Gedeputeerde Staten, Provincie Limburg d.d. 2 juli 2021.
- ↑ Nieuw college van Gedeputeerde Staten geïnstalleerd, provincie Limburg, 23 juni 2023.
- ↑ a b c d e f Gecombineerde lijst CU/SGP.
- ↑ Partijen die landelijk de kiesdeler niet haalden.