Primatologie

Primatologie is de wetenschap die de primaten bestudeert. Het is een onderdeel van de mammalogie. Het betreft onderzoek naar halfapen, apen en mensapen, met focus op hun natuurlijke leefomgeving, habitatgebruik, eetgewoonten, sociaal gedrag en groepsstructuren.^[1]

Primatenonderzoek gebeurt regelmatig in het wild, maar de meeste studies worden uitgevoerd in dierentuinen of in omgevingen die hun natuurlijke leefgebied deels nabootsen, zoals opvangcentra. Om ethische redenen worden primaten nauwelijks als testdieren gebruikt, met uitzondering van de rhesusmakaak, die een belangrijke rol speelt in medisch onderzoek. Vooral het bestuderen van apengedrag levert waardevolle inzichten op voor de evolutiebiologie, aangezien primatologie zich voornamelijk richt op gedragswetenschap.^[1]

Apen vertonen de grootste genetische overeenkomst met mensen; bijvoorbeeld, resusapen en mensen delen ongeveer 93% van hun genetisch materiaal. Net als mensen kunnen bepaalde apensoorten besmet raken met dezelfde ziekteverwekkers. Bovendien zijn veel moderne geneesmiddelen en therapieën zo specifiek ontwikkeld dat ze alleen effectief zijn bij mensen of apen. Hierdoor worden apen bij uitstek gebruikt om de veiligheid en werkzaamheid van nieuwe vaccins, medicijnen en behandelingen te testen. De beslissing om een aap in te zetten voor onderzoek wordt altijd zorgvuldig overwogen.^[2]

Een primatoloog is een wetenschapper die zich bezighoudt met de studie van niet-menselijke primaten. De academische achtergrond van primatologen varieert en kan onder andere liggen in de antropologie, biologie, psychologie of zoölogie. Deze verschillen in opleiding beïnvloeden de onderzoeksvragen, werkomgeving en carrièrepaden binnen het vakgebied.

Primatologen werken in diverse settings, zoals universiteiten, onderzoekscentra, laboratoria, heiligdommen en dierentuinen. Hun werk richt zich op verschillende aspecten van primaten, waaronder gedrag, evolutie en ecologie. De moderne primatologie kende een sterke ontwikkeling na de Tweede Wereldoorlog, vooral in de Verenigde Staten, Canada, West-Europa en Japan.^[3]

• Frans de Waal
• Birute Galdikas
• Jane Goodall
• Dian Fossey
• Great Ape Project