Reuzenrad

Zie Reuzenrad (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Reuzenrad.

Reuzenrad
Het reuzenrad van Wenen
Algemene informatie
Ontwerper	George Ferris
Bouw	1893 - heden
Portaal    Attractieparken

Een reuzenrad is een (kermis)attractie. Het is een door een (elektro)motor aangedreven as waaraan meerdere gondels of stoeltjes zijn bevestigd waarin mensen kunnen zitten. Het allereerste reuzenrad ter wereld, het Ferris Wheel, werd door George Ferris gebouwd voor de wereldtentoonstelling van 1893. In het Engels wordt Ferris Wheel gebruikt als algemene term voor een reuzenrad. Het geplande Beijing Great Wheel-project dat een hoogte van 208 meter had moeten bereiken werd in 2010 definitief afgeblazen.

De buitenste ring van het reuzenrad wordt de rim genoemd en de verbindingsstangen van de rim naar de centrale as de spaken. Daarmee lijkt het reuzenrad uiterlijk sterk op een groot fietswiel. Maar hier houdt de gelijkenis nog niet op. Bij de meeste reuzenraden worden de spaken ook op een zodanige trekspanning gebracht dat bij belasting de spaken altijd op trek belast blijven. Dat heeft als voordeel dat de spaken niet op knik berekend hoeven te worden en slanker kunnen worden uitgevoerd. Deze slanke vorm van de spaken heeft weer gunstige effecten op de windbelasting van het reuzenrad. De trekspanning in de spaken wordt verkregen door de lengte van de spaken iets korter te maken dan de radius van het reuzenrad. Bij de montage van het reuzenrad past dan het laatste stuk van de rim niet en moeten met een vijzel of hydraulische cilinder de twee uiteinden van de rim uit elkaar geperst worden tot het laatste stuk rim past. Na het monteren van het laatste stuk rim en verwijdering van de hydraulische cilinder of vijzel staan alle spaken op voorspanning.

Naast de standaardvariant van het reuzenrad zijn er enkele andere varianten op deze standaardconstructie, namelijk:

• Het dubbele reuzenrad: een verticale kolom waaraan een horizontale arm is bevestigd, met aan elk uiteinde van deze arm een reuzenrad.
• Het driedubbele reuzenrad: een verticale kolom waaraan een constructie is bevestigd met drie armen, met aan elk einde van deze armen een reuzenrad.
• Het excentriekreuzenrad (Engels: eccentric wheel, sliding wheel of coaster wheel): een reuzenrad waarbij sommige zitjes niet op één punt vast bevestigd zijn, maar zich kunnen verplaatsen op een rail die van de as naar de rand van het rad loopt.
• Een bijzondere variant is het Dinner Wheel. Dit is een reuzenrad waarin tijdens de rit in de gondel kan worden gegeten. Dit eten dient vooraf te worden besteld via de site van het betreffende reuzenrad. Eigen eten mag niet worden meegenomen.

Er zijn enkele permanente reuzenraderen:

• Het reuzenrad van Wenen geldt als 'het symbool' van die stad. Het is 64,8 meter hoog en staat in het Prater, een groot park aan de rand van het stadscentrum. In het rad heeft men zicht over de historische stad. Men kan erin trouwen.
• Het reuzenrad van Londen heet London Eye en wordt ook Millennium Wheel genoemd. Het heeft een hoogte van 135 meter. Het is in 1999 in opdracht van British Airways in Nederland gebouwd en in Engeland in elkaar gezet.
• Het reuzenrad van Nanchang staat in het Riverside Park. De hoogte is 160,90 meter, de diameter is 153,90 meter.
• In Nederland staat sinds 2016 een permanent reuzenrad op de Pier van Scheveningen. Dit rad heeft een hoogte van 50 meter.

Naam	Afbeelding	Diameter	Bouwjaar	Land	Stad	Opmerkingen
Ain Dubai		250 m	2020	Verenigde Arabische Emiraten	Dubai
High Roller		167,6 m	2014	Verenigde Staten	Las Vegas (Nevada)
Singapore Flyer		165 m	2008	Singapore	Singapore
Star of Nanchang		160 m	2006	China	Nanchang
London Eye		135 m	1999	Verenigd Koninkrijk	Londen
Changsha Ferris Wheel		120 m	2004	China	Changsha
Zhengzhou Ferris Wheel		120 m	1999	China	Zengzhou
Sky Dream Fukuoka		120 m	?	Japan	Fukuoka
Diamond and Flower Ferris Wheel		117 m	?	Japan	Tokio
Palette Town Ferris Wheel		115 m	?	Japan	Tokio
Harbin Ferris Wheel		110 m	2003	China	Harbin
HEP Five		106 m	?	Japan	Osaka
Tempozan Harbor Village Ferris wheel		100 m	?	Japan	Osaka
Space Eye		100 m	?	Japan	Kita-Kyushu
Ferris Wheel of Paris		100 m	1900	Frankrijk	Parijs	Gebouwd in 1900 voor de wereldtentoonstelling, gesloopt in 1937
Eurowheel		90 m	1999	Italië	Mirabilandia
Ferris Wheel		81 m	1893	Verenigde Staten	Chicago	Eerste reuzenrad ooit, gesloopt in 1906
Moscow-850		75 m	?	Rusland	Moskou
Texas Star		65 m	?	Verenigde Staten	Dallas/Fair Park
Wiener Riesenrad		64,8 m	1897	Oostenrijk	Wenen
Steiger-Riesenrad		60 m	1980	Duitsland	verschillende locaties	Transporteerbaar reuzenrad
Hablützel Ferris Wheel		60 m	2003	Zwitserland	verschillende locaties	Transporteerbaar reuzenrad
The View		55 m	2015	Verschillende landen	Verschillende locaties	Transporteerbaar reuzenrad
Eye on Malaysia		53 m	?	Maleisië	Kuala Lumpur
Wheel of Birmingham		53 m	?	Verenigd Koninkrijk	Birmingham	Gedeassembleerd en naar Australië verplaatst
Roue de Paris		51 m	1999	België	Reist rond	Was eerst een vast rad, is nu een transporteerbaar rad in bezit van de familie Bufkens
SkyView de Pier		50m	2016	Nederland	Scheveningen

• Beelden uit 1968 van de bouw van een reuzenrad van 40 meter hoog op het terrein van de fabriek van Vekoma in Vlodrop ter controle van de constructie
• 
  Reuzenrad in Haarlem tijdens de jaarlijkse kermis op de Grote Markt
• 
  De Cosmo Clock 21 in Yokohama was acht jaar lang het grootste reuzenrad ter wereld
• 
  Het inmiddels gesloten dubbele reuzenrad Giant Wheel in Hersheypark
• 
  Het inmiddels gesloten Sky Wheel in California's Great America
• 
  Het excentriekreuzenrad Mickey's Fun Wheel in Disney California Adventure Park
• 
  Reuzenrad in het centrum van Rijsel, 2023

Zie de categorie Ferris wheels van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.