Rika Ghijsen
Hendrika Catharina Maria Ghijsen (Middelburg, 22 november 1884 - 25 maart 1976) was een Nederlands literatuurhistorica en lexicografe. Ze promoveerde cum laude aan de Universiteit Leiden in 1919 met een proefschrift over Betje Wolff. Mevrouw dr. H.C.M. Ghijsen was secretaris van de Zeeuwse Vereniging voor Dialectonderzoek en is vooral bekend als de samensteller van het Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Ghijsen ontving de Zeeuwse Prijs voor Kunsten en Wetenschappen in 1956 en werd in 1964 erelid van het Koninklijk Zeeuws Genootschap der Wetenschappen.
Biografie
[bewerken | brontekst bewerken]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Promotie_HCM_Ghijsen.jpg/260px-Promotie_HCM_Ghijsen.jpg)
Ghijsen werd geboren als derde kind van houtkoopman Carolus Matheus Ghijsen en Petronella Jeannette Susanna Proos. Ze doorliep de Middelbare Meisjesschool en het Gymnasium in Middelburg. Van 1905 tot 1913 studeerde Ghijsen Nederlands en Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Na de Eerste Wereldoorlog promoveerde ze cum laude bij Gerrit Kalff met haar proefschrift Betje Wolff in verband met het geestelijk leven in haar tijd.[1]
Ghijsen vestigde zich na de Eerste Wereldoorlog met haar ouders in het buitenverblijf De Lijsterhof in Domburg. Ze zou er blijven wonen tot haar dood.[2]
Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
[bewerken | brontekst bewerken]De Nijmeegse hoogleraar Jacobus van Ginneken vroeg in de jaren '20 de hulp van Ghijsen bij zijn dialectonderzoek van de Nederlandse taal. In 1929 werd de Zeeuwse Vereniging voor Dialectonderzoek opgericht en Ghijsen werd secretaris.[3] De eerste resultaten van het onderzoek werden gepresenteerd in 1932 op het eerste Vlaamse filologencongres. Het onderzoek ging gestaag verder maar werd zeer bemoeilijkt door de omstandigheden van de Tweede Wereldoorlog. Het Woordenboek der Zeeuwse Dialecten werd voor het eerst in delen gepubliceerd tussen 1959 en 1964.[4]
Publicaties
[bewerken | brontekst bewerken]Boeken
[bewerken | brontekst bewerken]- Betje Wolff in verband met het geestelijk leven van haar tijd. Dissertatie, Universiteit Leiden. W. L. & J. Brusse, 1919.
- Dapper vrouwenleven: karakter- en levensbeeld van Betje Wolff en Aagje Deken. Van Gorcum, 1954
- Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Goor, 1959 (eerste deel)
- Herinneringen, autobiografische aantekeningen. Met een inleiding van M.P. de Bruin. Fanoy, Middelburg, 1978
Artikelen
[bewerken | brontekst bewerken]- Anna Maria van Schurman 1607-1678. De Gids, jaargang 90, 1928
- Zeeuwse woorden en wendingen bij Elisabeth Wolff-Bekker, Taal en Tongval, jaargang 11, 1959
Prijzen
[bewerken | brontekst bewerken]- 1954: Ridder in de Orde van Oranje Nassau[5]
- 1957: Zeeuwse prijs voor Kunsten en Wetenschappen[6]
- 1964: Erelid Zeeuws Genootschap der Wetenschappen[7]
Varia
[bewerken | brontekst bewerken]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Dr._Hendrika_Ghijsen_%282015%29.jpg/260px-Dr._Hendrika_Ghijsen_%282015%29.jpg)
- In Domburg is de Dr. H.C.M. Ghijsenstraat vernoemd naar Rika Ghijsen
- In Domburg is een standbeeld geplaatst van Rika Ghijsen, vervaardigd door Leendert Houtekamer[8]
- ↑ Kuiken, Kees, Ghijsen, Hendrika Catharina Maria (1884-1976). Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis. Geraadpleegd op 24 oktober 2024.
- ↑ Van den Broeke - de Man, E. J., Hendrika Catharina Maria Ghijsen. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde pp. 67-74 (1982). Geraadpleegd op 25 oktober 2024.
- ↑ "Zeeuwsche Vereeniging voor dialect-onderzoek", De standaard, 19 april 1929. Geraadpleegd op 24 oktober 2024.
- ↑ Zeeuws woordenboek der dialecten gaat binnenkort verschijnen: Resultaat van dertigjarige arbeid. Zierikzeesche Nieuwsbode (24 maart 1959). Geraadpleegd op 24 oktober 2024 – via Krantenbank Zeeland.
- ↑ Koninklijke onderscheiding voor Mej. Dr. Ghijsen te Domburg. PZC (31 december 1954). Geraadpleegd op 25 oktober 2024 – via Krantenbank Zeeland en Delpher.
- ↑ "Zeeuwse culturele prijs voor dr. H.C.M. Ghijsen", Het Parool, 18 juni 1956. Geraadpleegd op 25 oktober 2024.
- ↑ Schrijfster Zeeuws Woordenboek gehuldigd bij 80e verjaardag. PZC (23 november 1964). Geraadpleegd op 25 oktober 2024 – via Krantenbank Zeeland en Delpher.
- ↑ Standbeeld Ghijsen. Zeeuws woordenboek. Geraadpleegd op 25 oktober 2024.