Roerdepartement

Roer Département de la Roër Roerdepartement
Departement van de Nederlanden
←  ←  ←  ←  ←  1798 – 1814  →  →
Kaart
Departement van de Roer
Algemene gegevens
Hoofdstad	Aken
Talen	Nederlands (Nederfrankisch), Ripuarisch, Frans (officieel)
Religie(s)	Rooms-katholicisme
Regering
Regeringsvorm	Departement
Staatshoofd	Prefect

Het Roerdepartement (Frans: Departement de la Roër, Duits: Rurdepartement) was een departement in de Franse tijd (1798-1814) aan de benedenloop van de Rijn, nu grotendeels in Duitsland en voor een klein deel in Nederland. Het was genoemd naar de Roer (in het Duits Rur, niet te verwarren met de Ruhr).

In 1798 lijfden de Fransen de Cisrheniaanse Republiek bij de Eerste Franse Republiek in. Het gebied was ingedeeld in departementen, waarvan het Roerdepartement het meest noordelijke was. Het bestond uit gebieden die tijdens het ancien régime onder andere bij het hertogdom Gulik, het hertogdom Kleef, de rijksstad Aken, het prinsbisdom Keulen en Pruisisch Opper-Gelre gehoord hadden. Enkele landjes werden later als Gecedeerde Landen aan de Bataafse Republiek verkocht (1800). Wesel werd dan weer aan het departement toegevoegd (1805).

De hoofdstad was Aken. Het departement was ingedeeld in de volgende arrondissementen en kantons (situatie van 1812):

• Aken, kantons: Aken, Burtscheid, Düren, Eschweiler, Froitzheim, Geilenkirchen, Gemünd, Heinsberg, Linnich, Monschau en Sittard.
• Kleef, kantons: Kleef, Gelderen (Geldern), Goch, Horst, Kalkar, Kranenburg, Wankum, Wesel en Xanten.
• Krefeld, kantons: Krefeld, Bracht, Erkelenz, Kempen, Moers, Neersen, Neuss, Odenkirchen, Rijnberk (Rheinberg), Uerdingen, Viersen
• Keulen, kantons: Keulen, Bergheim, Brühl, Dormagen, Elsen, Gulik, Kerpen, Lechenich, Weiden (Keulen) en Zülpich.

1801-1802: Nicolas Sébastien Simon

1802-1804: Alexandre Méchin

1804-1806: Jean Charles Joseph Laumond

1806-1809: Alexandre de Lameth

1809-1814: Charles-François de Ladoucette

Na de nederlaag van Napoleon bij Leipzig werd het departement in 1814 voorlopig bij het generaal-gouvernement Neder-Rijn ingedeeld. Bij het Weense Congres werd het in 1815 verdeeld tussen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en Pruisen. Gemeentes aan de Maas of ten westen ervan werden afgestaan aan de nieuwe provincie Limburg, het Pruisisch deel werd verdeeld over de nieuwe provincies Gulik-Kleef-Berg en Beneden-Rijn.

• Archieven van het departement 1804-1813