Samtredia (gemeente)

Samtredia
სამტრედიის მუნიციპალიტეტი
Gemeente in Georgië Vlag van Georgië
Vlag van Samtredia
Wapen van Samtredia
Locatie in Georgië
Kaart van Samtredia
Geografie
Regio Imereti
Hoofdplaats Samtredia
Oppervlakte 364.1 km² [1]
Coördinaten 42° 10' NB, 42° 21' OL
Bevolking
Inwoners (2024) 39.336 [2]
(108 inw./km²)
Etniciteit (2014) Georgisch (98,4%)
Religie (2014) Georgisch-Orthodox (98,4%)
Bestuur
Burgemeester Davit Bachtadze (2021-)
Overige informatie
Tijdzone UTC+4
Website samtredia.gov.ge
Samtredia in Imereti
Samtredia (Imereti)
Samtredia
Foto's
Samtredia ligt in het Colchis laagland aan de Rioni
Samtredia ligt in het Colchis laagland aan de Rioni
Portaal  Portaalicoon   Georgië

Samtredia (Georgisch: სამტრედიის მუნიციპალიტეტი, Samtrediis munitsipaliteti) is een gemeente in het westen van Georgië met ruim 39.000 inwoners (2024), gelegen in de regio (mchare) Imereti. De gelijknamige stad is het bestuurlijke centrum van de gemeente, die een oppervlakte heeft van 364,1 km². De gemeente ligt in het Colchis laagland.

Na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië in de 15e eeuw lag het gebied van Samtredia in het Koninkrijk Imeretië. Het werd eeuwenlang feitelijk gedomineerd door het Ottomaanse Rijk, maar vanaf de 18e eeuw verloren de Ottomanen het gezag.

Russisch gezag

[bewerken | brontekst bewerken]
Oejezd Koetais in 1886 met oetsjastok Samtredia (linksmidden, IV))

In 1810 werd Imeretië door het Russisch Rijk geannexeerd en werd de Russische bestuurlijke indeling geadopteerd, die de basis legde voor de hedendaagse indeling. Het vorstendom Imeretië werd omgevormd in het oblast Imeretië, dat in 1840 opgenomen werd in het gouvernement Georgië-Imeretië dat geheel Georgië besloeg.[3] In 1846 werden oost- en west-Georgië weer gescheiden en werd het gebied van Samtredia bestuurlijk ingedeeld bij het okroeg (later oejezd) Koetais van het gouvernement Koetais.[4] Hierbinnen was Samtredia een van de vijf gemeentelijk districten, zogeheten oetsjastok (Russisch: участокъ).

Onder het Russisch keizerlijke regime werd de spoorweginfrastructuur van Transkaukasië in hoog tempo ontwikkeld. De eerste spoorlijn ten zuiden van de Kaukasus werd in 1872 geopend, de Tbilisi - Poti lijn, en deze kwam door Samtredia. Dit betekende een groeimpuls voor het gebied. In 1883 volgde de aftakking vanaf Samtredia naar Batoemi, wat de stad tot een belangrijke halte maakte voor de trans-Kaukasische transporten van de Kaspische Zee naar de Zwarte Zee havens.

Moderne indeling

[bewerken | brontekst bewerken]
Samtredia werd een belangrijk spoorwegstation.

Er volgden bestuurlijke herindelingen in de periode 1917-1930 door de tussenkomst van de Democratische Republiek Georgië en de vorming van de Sovjet-Unie. De huidige bestuurlijke eenheid werd uiteindelijk gevormd met de grote Sovjet districtshervorming in 1929-1930 toen het als rajon Samtredia werd opgericht, waarna het in 1930 een zelfstandige bestuurseenheid werd binnen de Georgische sovjetrepubliek.[5] In 1995 werd het district onderdeel van de nieuw opgerichte regio (mchare) Kacheti en in 2006 werd het district omgevormd naar een gemeente (municipaliteit).

De Rioni door het Colchis-laagland.

De gemeente Samtredia grenst in het noorden aan Choni, in het westen aan Abasja (regio Samegrelo-Zemo Svaneti), in het zuidwestelijke puntje aan Lantsjchoeti en in het zuiden aan Tsjochataoeri (beiden regio Goeria). In het zuidoosten ligt Vani en langs de oostgrens ligt Tskaltoebo, beiden in de regio Imereti.

Colchis-laagland

[bewerken | brontekst bewerken]

Samtredia ligt in het Colchis-laagland, langs beide oevers van de Rioni, maar vooral ten noorden ervan. De rivier Tschenistskali, die uit het Egrisigebergte komt, stroomt van noord naar zuid langs de gemeente, en vormt de westelijke grens met de gemeente Abasja en de regio Samegrelo-Zemo Svaneti. De rivier komt in de zuidwesthoek van de gemeente samen met de Rioni.

Het merendeel van de gemeente Samtredia ligt op ongeveer 20-90 meter boven zeeniveau , met een licht hellend vlak van zuidwest naar het noordoosten. In het zuiden van de gemeente ligt een klein gedeelte op de noordelijke hellingen van het Goeriagebergte en het Meschetigebergte waar een maximale hoogte van 1100 meter boven zeeniveau bereikt wordt.

Begin 2024 telde de gemeente Samtredia 39.336 inwoners,[2] een daling van 19% ten opzichte van de volkstelling van 2014.[1] Het aantal inwoners in de hoofdplaats Samtredia daalde met 17%.

Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Samtredia
1922 1939 1959 1970 1979 1989 2002[6] 2014 2020 2024
Gemeente Samtredia - 58.200 Gestegen 62.556 Gestegen 67.141 Gedaald 65.400 Gedaald 64.504 Gedaald 60.456 Gedaald 48.562 Gedaald 44.048 Gedaald 39.336
Samtredia (stad) 6.423 Gestegen 19.803 Gedaald 19.580 Gestegen 21.974 Gestegen 33.999 Gestegen 34.468 Gedaald 29,761 Gedaald 25.318 Gedaald 23.316 Gedaald 21.063
Koelasji (daba) 4.251 - Gedaald 5,216 Gestegen 6.147 Gedaald 2.913 Gestegen 2.961 Gedaald 1.962 Gedaald 1.702 Gedaald 1.267 Gedaald 993
Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.[7][8][9][10] Noot:[6]

Etniciteit en religie

[bewerken | brontekst bewerken]

De bevolking van Samtredia is praktisch mono-etnisch Georgisch (98,4%). De grootste etnische minderheden zijn bijna 400 Armeniërs (0,7%) die bijna allen in de stad Samtredia wonen, gevolgd door ruim 200 Russen (0,4%). Verder wonen er enkele tientallen Oekraïners, Bosja, Azerbeidzjanen, Assyriërs en Osseten. De religieuze samenstelling volgt de etnische: 98,4% is volger van de Georgisch-Orthodoxe Kerk, gevolgd door ruim 200 moslims (0,4%) en bijna 150 jehova's (0,3%).

Administratieve onderverdeling

[bewerken | brontekst bewerken]
Samtredia is centrum van de gemeente

De gemeente Samtredia is administratief onderverdeeld in 13 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 49 dorpen (სოფელი, sopeli), één 'nederzettingen met stedelijk karakter' (დაბა, daba) en één stad (ქალაქი, kalaki).[1]

De gemeenteraad (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) van Samtredia is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 33 leden: 22 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 11 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.[12] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 18 districtszetels.

Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Davit Bachtadze van Georgische Droom met 59,9% van de stemmen gekozen tot burgemeester. Alle elf districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom gegaan. De Georgische Droom behaalde de meeste proportionele stemmen (52,2%), gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (30,5%), Voor Georgië (4,0%) en Lelo (3,5%). Zeven andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.[13][14]

Samenstelling Sakreboelo (zetels per partij)
Partij 2017 [15] 2021 [16]
  Georgische Droom (GD) 26 24
  Verenigde Nationale Beweging (UNM) 4 7
  Voor Georgië 1
  Lelo voor Georgië 1
  Europees Georgië (EG) 2
  Alliantie van Patriotten (AP) 1
Totaal 33 33

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]
Huismuseum Niko Nikoladze
  • Huismuseum in Didi Jichaisji van de Georgische schrijver, publicist, pro-westerse verlichter en publiek figuur Niko Nikoladze (1843 – 1928), opgericht in 1951.[17] Nikoladze stond vooral om zijn bijdragen aan de ontwikkeling van de Georgische liberale journalistiek en zijn betrokkenheid bij verschillende economische en sociale projecten van die tijd, en was een van de naaste kameraden van Ilia Tsjavtsjavadze. In de tuin van het in 1886 gebouwde huis staan planten die wetenschappers uit de wereld meebrachten.
  • Synagoge in Koelasji. De houten synagoge dateert uit de 18e eeuw en is de laatste overgebleven van diverse synagogen in het stadje dat tot 1990 een meerderheid aan Joodse inwoners had.[18]
De S12 / E692 naar Batoemi.

De belangrijkste hoofdweg in Georgië, de S1 / E60 (Tbilisi - Zoegdidi - Abchazië), passeert door de gemeente en doet de hoofdplaats Samtredia aan, waar de S12 / E692 naar Batoemi begint. Tevens passeren enkele belangrijke nationaal-regionale hoofdwegen de gemeente, zoals de nationale route Sh12 naar Koelasji en Choni en de Sh13 naar Baghdati. De Tbilisi - Poti / Zoegdidi spoorlijn komt sinds 1872 door Samtredia en heeft een belangrijke aftakking naar Batoemi. De internationale Luchthaven Koetaisi ligt deels in de gemeente Samtredia.

[bewerken | brontekst bewerken]
  • (ka) Website gemeente Samtredia
Zie de categorie Samtredia Municipality van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.