Sint-Lucasschool (Gent)

Sint-Lucas, ook wel Sint-Lucasschool, -academie of -instituut, is een school voor kunstambachtelijk onderwijs in de Belgische stad Gent.

Met de oprichting in 1866 in Gent van de eerste Sint-Lucasschool legden de bestuurders van het lokale Vincentiusgenootschap de basis van een christelijk kunstambachtelijk onderwijs in België.

Het was Jean-Baptiste Bethune, die samen met Joseph de Hemptinne de eerste Sint-Lucasschool oprichtte in Gent. Naar dit model volgden nog andere gelijknamige scholen in Doornik (1877), Rijsel (1874), Luik (1880), Brussel-Schaarbeek (1882), Brussel-Sint-Gillis (1887), Bergen (1908) en Namen (1913).

Deze scholen waren bedoeld als alternatief voor de officiële kunstacademies. De Sint-Lucasschool van Gent gaf zo de aanzet tot een net van katholieke kunstscholen in het Belgische onderwijs.

De school is door de veranderde wetgeving binnen het secundair onderwijs in Vlaanderen verplicht geweest zich op te splitsen in afzonderlijke afdelingen:

• Kunsthumaniora Sint-Lucas, onderdeel van de scholengemeenschap Edith Stein^[1]
• Deeltijds kunstonderwijs, als vrijetijdsaanbod voor jongeren en volwassenenonderwijs
• Sint-Lucas Beeldende Kunst, departement van LUCA School of Arts
• faculteit Architectuur van de Katholieke Universiteit Leuven

Sint-Lucas is het geheel van deze scholen, alle gevestigd op dezelfde campus aan de Oude Houtlei / Zwarte Zusterstraat / Ingelandgat in het centrum van Gent.

De hogeschool voor kunstonderwijs in Gent is gelegen in de Zwartezustersstraat. De school is anno 2019 onderdeel van de Associatie KU Leuven en is een campus van LUCA School of Arts. De hogeschool biedt de professionele bacheloropleidingen interieurvormgeving en beeldende vormgeving aan. Ze biedt ook de volgende academische bacheloropleidingen in beeldende kunsten aan: grafisch ontwerp, vrije kunsten en textiel.

Bekende artiesten en kunstenaars die een opleiding hebben gevolgd op Sint-Lucas:

SInt-Lucas is gelegen op een organisch gegroeide campus. De eerste schoolgebouwen werden gebouwd naast de Sint-Amandusschool tussen het Alexianenplein, het Ingelandgat en de Oude Houtlei. Het grootste deel van de site bestaat uit een neogotische baksteenconstructie met een kapel, een woonhuis, twee lapidaria, een bibliotheek, drie museale ruimtes en verschillende lesruimtes ^[2]. Verschillende bouwplannen gaven de site zijn huidige vorm. Opvallend hierbij is ook het paviljoen gebouwd door XDGA in 2013^[3]. In 1956 verwierven de broeders de Jezuïetenresidentie gelegen tussen het Alexianenplein, de Oude Houtlei en de Struifstraat. Tussen 1585 en 1796 was de site een klooster van de zusters Cisterciënzers van Oost-Eecloo ^[2].

De site is erkend als beschermd monument.

• Broeders van de Christelijke Scholen
• Campus Sint-Lukas Brussel
• LUCA School of Arts

• Website van het deeltijdskunstonderwijs Sint-Lucas
• Website van het kunsthumaniora Sint-Lucas

• Coomans, Thomas, “The St Luke Schools and Henry van de Velde: Two Concomitant Theories on the Decorative Arts in Late Nineteenth-Century Belgium”, Belgisch Tijdschrift voor Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis / Revue Belge d’Archéologie et d’Histoire de l’Art, 85, 2016, p. 123-148 [ISSN: 0035-077X].
• De Maeyer, Jan (ed.), De Sint-Lucasscholen en de neogotiek 1862-1914, (Kadoc-Studies, 5), Leuven, 1988, 447 p.
• Helbig, Jules, Le Baron Bethune, fondateur des Écoles Saint-Luc. Étude biographique, Rijsel-Brugge, 1906, 400 p.
• Van Cleven, Jean, Van Tyghem, Frieda, et al. (ed.), Neogotiek in België, Tielt, 1994, 221 p.
• Van de Perre, Dirk, Op de grens van twee werelden. Beeld van het architectuuronderwijs aan het Sint-Lucasinstituut te Gent in de periode 1919-1965/1974, Gent, 2003, 190 p.
• Wouters, Wilfried, Van tekenklas tot kunstacademie. De Sint-Lucasscholen in België 1866-1966 (UGA), Kortrijk-Heule, 2011.