Slavisch Epos

Het Slavisch Epos (Tsjechisch: Slovanská epopej) is een cyclus van 20 grote doeken geschilderd door de Tsjechische art-nouveau-schilder Alfons Mucha tussen 1910 en 1928. De cyclus toont de mythologie en geschiedenis van de Tsjechen en andere Slavische volkeren. In 1928, na het voltooien van zijn monumentale werk, schonk Mucha de cyclus aan de stad Praag op voorwaarde dat de stad er een speciaal paviljoen voor zou bouwen.^[1][2]

Alfons Mucha werkte vele jaren aan Het Slavisch Epos, dat hij beschouwde als zijn meesterwerk. Hij droomde van het voltooien van zo'n serie, een viering van de Slavische geschiedenis, sinds het begin van de 20e eeuw; zijn plannen werden echter beperkt door financiële redenen. In 1909 slaagde hij erin subsidies te krijgen van een Amerikaanse filantroop en een groot bewonderaar van de Slavische cultuur, Charles Richard Crane.^[3] Hij begon met een bezoek aan de plaatsen die hij in de cyclus wilde afbeelden: Rusland, Polen en de Balkan, inclusief de orthodoxe kloosters van de berg Athos. Bovendien raadpleegde hij historici met betrekking tot details van historische gebeurtenissen om een nauwkeurige weergave te garanderen. In 1910 huurde hij een deel van het kasteel in Zbiroh en begon hij aan de serie te werken.^[4]

Mucha bleef 18 jaar aan de cyclus werken en leverde geleidelijk schilderijen in aan de stad Praag terwijl hij ze voltooide. In 1919 werd het eerste deel van de serie met elf doeken tentoongesteld in het Clementinum in Praag. In zijn openingstoespraak verklaarde Mucha:

"de missie van het epos is niet voltooid. Laat het aan buitenlandse vrienden - en zelfs aan vijanden - bekendmaken wie we waren, wie we zijn en waar we op hopen. Moge de kracht van de Slavische geest hun respect afdwingen, want uit respect wordt liefde geboren."^[5]

In 1921 werden vijf van de schilderijen in New York en Chicago met grote publieke bijval getoond.^[6]

In 1928 werd de complete cyclus voor het eerst getoond in het Veletržní-paleis in Praag.

In de jaren 30 werden de doeken niet tentoongesteld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het Slavische Epos ingepakt en verborgen om inbeslagname door de nazi's te voorkomen.^[2]

Na de Tsjechoslowaakse staatsgreep van 1948 en de daaropvolgende communistische overname van het land, werd Mucha beschouwd als een decadente en bourgeois kunstenaar, vervreemd van de idealen van het socialistisch realisme.^[7] De bouw van een speciaal paviljoen voor de expositie van het Slavische Epos werd irrelevant en onbelangrijk voor het nieuwe communistische regime. De schilderijen werden door een groep lokale patriotten naar het kasteel in Moravský Krumlov verplaatst en in 1963 werd de cyclus daar tentoongesteld.^[2] De doeken zouden tot 2012 in dit kasteel blijven hangen.

In 2012 werden alle 20 werken naar Praag verplaatst, waar ze aanvankelijk in het Veletržní-paleis en later in de Nationale Galerie in Praag kwamen te hangen. In 2017 ging de cyclus voor het eerst drie maanden naar het buitenland in het kader van een tentoonstelling in het Nationaal Kunstcentrum in Tokio.^[8] In 2018 hing een deel van de doeken op een tentoonstelling in Brno en een ander deel in het Praagse Obecní dům. In 2020 keerden de doeken voor vijf jaar terug naar Moravský Krumlov.

Aangezien de Praagse belofte om voor een eigen paviljoen te zorgen nooit werd nagekomen, besloot de rechter eind 2020 dat de doeken geen eigendom zijn van de stad Praag, maar van de nazaten van Mucha. Hun Mucha Foundation, die zich steeds had verzet tegen de verplaatsing van de doeken naar provisorische locaties in de hoofdstad, en ook tegen de uitleen aan Japan, maakte in januari 2021 bekend dat de cyclus in 2026 definitief naar een nieuw te bouwen locatie in de buurt van het Praagse Wenceslausplein zal verhuizen.^[9]

Het werk bestaat uit 20 schilderijen, tot wel zes meter hoog en acht meter breed.^[2]

#	Afbeelding	Titel	Subtitel	Afgebeelde locatie (huidig) en periode	Jaar	Afmetingen
1		De Slaven in hun oorspronkelijke thuisland	Tussen de Turaanse zweep en het zwaard van de Goten	Onbepaald	1912	8.10 × 6.10 m
2		De viering van Svantovit op Rügen eiland	Wanneer goden oorlog voeren, is er redding in de kunsten	Rügen, Duitsland	1912	8.10 × 6.10 m
3		De Introductie van de Slavische liturgie	Looft de Heer in jullie eigen taal	Tsjechië, 9e eeuw	1912	8.10 × 6.10 m
4		Tsaar Simeon I van Bulgarije	De Morgenster van de Slavische letterkunde	Bulgarije, 10e eeuw	1923	4.80 × 4.05 m
5		Koning Ottokar II van Bohemen	De Unie van Slavische dynastieën	Tsjechië, 13e eeuw	1924	4.80 × 4.05 m
6		De kroning van de Servische tsaar Stefan Uroš Dušan tot Oost-Romeinse keizer	Het Slavische Wetboek	Balkan, 14e eeuw	1926	4.05 × 4.80 m
7		Jan Milíč van Kroměříž	Een bordeel verandert in een klooster	Tsjechië, 14e eeuw	1916	4.05 × 6.20 m
8		Meester Jan Hus predikt in de Bethlehemkapel	Waarheid zegeviert	Tsjechië, 15e eeuw	1916	8.10 × 6.10 m
9		De bijeenkomst bij Křížky	Sub Utraque	Tsjechië, 15e eeuw	1916	4.05 × 6.20 m
10		Na de Slag van Grunwald	De solidariteit van de noordelijke Slaven	Polen, 15e eeuw	1924	6.10 × 4.05 m
11		Na de Slag op de berg Vítkov	God vertegenwoordigt waarheid, niet macht	Tsjechië, 15e eeuw	1923	4.80 × 4.05 m
12		Petr Chelčický in Vodňany	Zet kwaad niet betaald met kwaad	Tsjechië, 15e eeuw	1918	6.20 × 4.05 m
13		De Hussietenkoning George van Podiebrad	Verdragen moeten worden nageleefd	Tsjechië, 15e eeuw	1923	4.80 × 4.05 m
14		Beleg van Szigetvár door Nikola Zrinski	Het schild van het christendom	Hongarije, 16e eeuw	1914	8.10 × 6.10 m
15		De druk van de Bijbel van Kralice in Ivančice	God gaf ons een geschenk van Taal	Tsjechië, 16e eeuw	1914	8.10 × 6.10 m
16		Laatste dagen van Jan Amos Comenius in Naarden	Een sprankje hoop	Nederland en Tsjechië, 17e eeuw	1918	6.20 × 4.05 m
17		Berg Athos	Schuilplaats van de oudste orthodoxe literaire schatten	Griekenland	1926	4.80 × 4.05 m
18		De eed van de jeugd onder de Slavische linde	De Slavische wederopleving	Tsjechië, 19e eeuw	1926	4.80 × 4.05 m
19		De afschaffing van de lijfeigenschap in Rusland	Werk in vrijheid is het fundament van een Staat	Rusland, 19e eeuw	1914	8.10 × 6.10 m
20		Apotheose van de Slaven	Slaven voor de mensheid	Onbepaald	1926	4.05 × 4.80 m

• Panslavisme

• Dusza, Erin M. (2012). Epic Significance: Placing Alphonse Mucha's Czech Art in the Context of Pan-Slavism and Czech Nationalism^{[dode link]}. Georgia State University.

• Alfons Mucha 1860 - 1939: Slavisch Epos (door Franz Kalab)
• The Slav Epic - Themes and gallery (The Mucha Foundation)
• The Slav Epic: The Magnum Opus of Alphonse Mucha (door John Price)
• Website gewijd aan Slav Epic en de digitalisering ervan^{[dode link]}
• Community-website met nieuws, artikelen en meningen van individuen over Mucha en zijn kunst

Zie de categorie The Slav Epic van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.