Varkens in Nood

Varkens in Nood is een Nederlandse dierenwelzijnsorganisatie die zich inzet voor het welzijn van varkens in de vee-industrie.

De stichting Varkens in Nood is ten tijde van de varkenspest in 1997 opgericht door de schrijver J.J. Voskuil en fiscaal jurist Hans Baaij. De heer Voskuil besloot zijn bekendheid in te zetten voor de dieren die hij een warm hart toedroeg. Samen met zijn echtgenote deed hij een oproep aan mensen om gezamenlijk grote advertenties tegen de vee-industrie in landelijke dagbladen te plaatsen. Hieraan werd massaal gehoor gegeven. Wat bedoeld was als een eenmalige actie werd het begin van Varkens in Nood.

Varkens in Nood startte in 2008 een campagne tegen biggencastratie. In de vee-industrie was het in die tijd gebruikelijk om biggen te castreren, omdat een klein deel van hen bij de slacht een Berengeur verspreidt. Waar andere dierenwelzijnsorganisaties zich hebben ingezet voor verdoofd castreren, zette Varkens in Nood supermarkten via rechtszaken onder druk om helemaal geen gecastreerd varkensvlees meer te verkopen.^[1] Hierdoor en door de alternatieven voor castreren wordt in Nederland geen gecastreerd varkensvlees meer verkocht. Varkens in Nood verloor echter een rechtszaak tegen snackfabrikant Mora om te stoppen met de verkoop van varkensvlees, afkomstig van gecastreerde varkens (beren).^[2]

Eind 2009 trok de stichting veel aandacht met haar VleesWijzer, die zij samen met Milieudefensie lanceerde. De wijzer, enigszins te vergelijken met de Viswijzer, informeert consumenten over de verschillen in milieu-impact en dierenwelzijn tussen verschillende soorten vlees en vleesvervanger.

In het jaar 2012 publiceerde Varkens in Nood samen met Dier&Recht het rapport "Naleving dierenwelzijnwetgeving in de vee-industrie".^[3] Hier wordt het aantal overtredingen van dierenwelzijnswetten in de dierenindustrie beschreven. Volgens het rapport gaat het jaarlijks om ruim twee miljard schendingen. In 2012 leidde dit tot een brief van minister Kamp^[4] en tot vragen in het Europees Parlement.^[5] In 2014 is opnieuw een rapport met dezelfde titel uitgebracht.^[6] Hierin staan tal van aanbevelingen, zowel aan de politiek als aan de NVWA.

Varkens in Nood heeft alle bekende wantoestanden in de varkenshouderij op een rij gezet en dit gepubliceerd in een onthutsend rapport. Dit rapport, genaamd "120 misstanden in de Nederlandse varkenshouderij anno 2015",^[7] beschrijft de uitwassen in de gangbare varkenshouderij. Een belangrijk deel van de beschreven onregelmatigheden waren wettelijke overtredingen.

Varkens in Nood heeft een petitie georganisseerd, met een oproep tot een verandering in de varkenshouderij. Het doel was de politiek te beïnvloeden, om te komen tot de invoering van een accijns op vlees. De petitie is door ruim 67.000 mensen ondertekend.

Nog voor het uitbrengen van het misstandenrapport spraken Varkens in Nood en Dier&Recht het bedrijf Detailresult Groep NV (DRG)^[8] aan op de herkomst van het door DRG verkochte vlees. Zij eisten dat DRG stopt met in- en verkoop van ’gangbaar’ varkensvlees en ervoor zorgt dat minstens 90% van het varkensvleesaanbod ‘duurzaam’ is.^[9] Het geschil leidde tot een gerechtelijke procedure. In 2017 wees de rechtbank de eisen van Varkens in Nood c.s. af.^[10]

In 2016 bracht Varkens in Nood het nieuws naar buiten dat 6 miljoen varkens per jaar nog voor de slacht sterven. Nog nooit eerder was de biggensterfte zo hoog. De video, die voor deze campagne geproduceerd is, bereikte via social media meer dan een miljoen mensen.

Na samenwerking tussen Wageningen University & Research, de NVWA en Varkens in Nood komen er in 2019 duidelijke regels voor geschikt afleidingsmateriaal in varkensstallen. Hiermee krijgt de NVWA vaste waarden om te controleren tijdens inspecties van varkensstallen.^[11]

Varkens in Nood heeft vanaf haar oprichting samengewerkt met schrijvers en opinion leaders. Een aantal van hen zijn ambassadeur geweest. Mede dankzij deze bekende Nederlanders en Belg is de publieke opinie veranderd ten gunste van de dieren in de vee-industrie. De eerste ambassadeur was J.J. Voskuil. De laatste is de Vlaamse schrijver Dimitri Verhulst.

Lijst van ambassadeurs - in chronologische volgorde:

• J.J. Voskuil
• Koos van Zomeren
• Youp van 't Hek
• Robert Long^[12]
• Paul Cliteur
• Jan Terlouw
• Karen van Holst Pellekaan
• Dimitri Verhulst

De misstanden in de bio-industrie zijn ook door anderen aan de kaak gesteld.^[13]

• Officiële website