Talenrechten
Talenrechten of taalkundige rechten van de mens omvatten het individuele en collectieve recht om te kiezen voor een taal of talen voor communicatie, zowel in de private als in de publieke ruimte, ongeacht de nationale afkomst, etniciteit, of het aantal gebruikers van deze taal in een welbepaald territorium.
Taalrechten worden geïmplementeerd door middel van juridische, administratieve en gerechtelijke maatregelen, evenals door onderwijs en massamedia, beschikbaar in een taal naar keuze voor de geïnteresseerden.[1]
Taalrechten worden gegarandeerd door internationaal recht. Belangrijke documenten voor taalrechten zijn
- de Universele Verklaring van Talenrechten,
- het Donostia-protocol,[2][3]
- het Europees Handvest voor regionale talen en talen van minderheden
- het kaderverdrag voor de bescherming van nationale minderheden.
Campagnes als "Spreek (standaard)Mandarijn!", "Speak good English!" of gelijkaardige campagnes, maken duidelijk waarom talenrechten nodig zijn, zowel individueel als collectief.[4]
Bibliografie
[bewerken | brontekst bewerken]- Lionel Wee, Language without rights, 2010, National University of Singapore, ISBN 978-0199737437
- Bengt-Arne Wickström, Lingvaj ratjoj kaj lingva justeco (talenrechten en taalrechtvaardigheid), in: U. Lins & D. Blanke, La arto labori kune: festlibro por Humphrey Tonkin, p. 97-103, 2010, uitg. Universala Esperanto-Asocio, ISBN 978-92-9017-113-3.
- Héctor Alòs i Font, Michele Gazzola, Albert Gorrell i Vila (2008), Esperanto i drets lingüístics (Esperanto en talenrechten), artikelcollectie 2005-2008 met een voorwoord van Jordi Solé i Camardons, Catalaanse Esperanto-vereniging, ISBN 978-8493672850
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (meertalig) Teksten van het Donostia-protocol (pdf)
- (en) Universal Declaration of LInguistic Rights
- (en) Linguistic rights and wrongs, ResearchGate
- (en) (eo) www.linguistic-rights.org
Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ (en) Hult, F.M., & Hornberger, N.H. (2016). Re-visiting orientations to language planning: problem, right, and resource, Bilingual Review/La revista bilingüe 33(3), 30-49.
- ↑ (en) Donostia Protocol launched to give Europe's language communities a tool for equality, Nationalia, 19 december 2016.
- ↑ (en) An Dream Dearg, Popular demands for linguistic rights in high spirits across Atlantic European nations, Nationalia, 29 mei 2017.
- ↑ (eo) Rubén Fernández Asensio, Lingvo senrajta (taal zonder recht), Libera Folio, 24 januari 2016.