Van Oord

Koninklijke Van Oord Marine Ingenuity
Eigendom	Private onderneming
Groot­aandeelhouders	MerweOord B.V. (78,5%), ConsOord B.V. (10,75%) en Ulran S.A. (10,75%)
Oprichting	1868
Oprichter(s)	Govert van Oord
Sleutelfiguren	Govert van Oord (ceo), Katja Otten (cfo)
Land	Nederland
Hoofdkantoor	Schaardijk 211, Rotterdam
Werknemers	5766 (2023, in fte)[1]
Producten	Waterbouw, Offshore, Infrastructuur, Baggeren, Duurzame energie
Industrie	baggeren
Omzet/jaar	€ 2,9 miljard (2023)[1]
Winst/jaar	€ 127 miljoen (2023)[1]
Website	Van Oord
Portaal    Economie

Koninklijke Van Oord is een Nederlands bedrijf en een van de grootste baggermaatschappijen van de wereld. De belangrijkste activiteiten van Van Oord DMC zijn landaanwinning, de aanleg en het onderhoud van havens en vaarwegen, het beschermen van kusten en oevers en offshore werkzaamheden. Van Oord heeft vestigingen in meer dan 40 landen wereldwijd. Op 23 november 2018 vierde Van Oord zijn 150-jarige bestaan en kreeg het predicaat koninklijk uitgereikt.^[2]

Koninklijke Van Oord is een wereldwijd actieve en aannemer van bagger-, waterbouwkundige en offshoreprojecten voor de winning van olie, en gas en windparken. De twee hoofdactiviteiten zijn:

• Baggeren & Infrastructuur, waaronder de aanleg en onderhoud van havens en waterwegen, landaanwinning en kustverdediging. Verder bouw- en infrastructuurprojecten in Nederland waaronder dijkverzwaring en wegenaanleg.
• Offshore Energy, het als EPC-aannemer (ontwerp, inkoop en bouw) realiseren van complete windparken in zee. Ook energie infrastructuur, zoals installeren van laadboeien en pijpleidingen, leggen van olie- en gasleidingen in ondiep water en beschermen van olie- en gaspijpleidingen op de zeebodem;

In 2023 bereikten beide activiteiten een nagenoeg gelijke omzet.

In 2005 nemen ze het grotere Ballast Ham Dredging over.^[3]

In maart 2014 kreeg Van Oord een grote baggeropdracht uit Koeweit met een waarde van bijna 500 miljoen euro.^[4] Er moet zo’n 65 miljoen m³ zand worden gebaggerd en opgespoten ten behoeve van een nieuwe aardolieraffinaderij ten zuiden van Koeweit stad. Met het werk wordt direct gestart en over 30 maanden moet het worden opgeleverd.

In 2009 kreeg Van Oord de opdracht voor de eerste fase van het Belwind windpark. Het park ligt zo'n 46 kilometer voor de Belgische kust. Het contract had een waarde van 280 miljoen euro en was daarmee de grootste opdracht voor de onderneming in 2009.^[5] De eerste fase met een totaal opgesteld vermogen van 165 MW werd op 9 december 2010 in gebruik genomen.

Van Oord was betrokken bij de bouw van het windpark Luchterduinen voor de kust van Noordwijk aan Zee. Het bedrijf was bij dit project verantwoordelijk voor ontwerp, inkoop en uitvoering, de fundaties, de elektrische infrastructuur, het offshore transformatorstation en de installatie van turbines.^[6] Hierbij werd het transport- en installatieschip Aeolus ingezet voor de plaatsing van de windturbines.^[6]

Sinds augustus 2013 is van Oord ook betrokken bij een tweede groot project in de Noordzee, het Gemini windturbinepark.^[7] Van Oord is hier, net als bij Luchterduinen, de EPC-contractor (Engels: Engineering, Procurement en Construction) bij de bouw van het windpark. Dit contract heeft voor Van Oord een totale waarde van circa 1,3 miljard euro.^[7] Verder is het aandeelhouder geworden in het project, Van Oord heeft 10% van de aandelen in handen.^[7]

In november 2014 kocht van Oord voor een onbekend bedrag de offshoredivisie van Ballast Nedam.^[8] Dit onderdeel levert diensten voor de aanleg van windmolenparken op zee. Van Oord krijgt hiermee ook het hefvaartuig Svanen. Verder neemt de baggeraar ook ongeveer 50 man aan maritiem bouwpersoneel en de aanleg van het Windpark Westermeerwind in de IJsselmeer over.^[8] De Svanen kan objecten tot bijna 9 miljoen kilo tillen. Ballast Nedam gebruikte het vaartuig voorheen jarenlang om bruggen mee te bouwen.^[8] Eind juli 2016 kondigde Van Oord de overname aan van de activa en zo'n 60 medewerkers van de offshore windactiviteiten van Bilfinger Marine & Offshore Systems GmbH.^[9] Na toestemming van de Duitse mededingingsautoriteit zal het worden gevoegd bij Van Oord's business unit Offshore Wind Projects.

Medio 2018 maakte Van Oord de acquisitie bekend van MPI Offshore van de Vroon Group.^[10] MPI Offshore is sinds 2003 als aannemer gespecialiseerd in offshore windinstallaties. Van Oord neemt ook de twee schepen en bemanning over.^[10] De transactie werd in oktober 2018 afgerond. Van Oord versterkt hiermee vooral zijn positie op de Britse offshore windenergiemarkt.^[10]

In de onderstaande figuur een overzicht van de resultaten van Van Oord sinds 2008. In 2014 kwam de omzet voor het eerst in zijn historie van Van Oord boven de 2 miljard euro. De orderportefueille aan het eind van het jaar vertegenwoordigt ongeveer een jaar werk. De sterke stijging van de orderportefeuille in 2014 was het gevolg van de grote order voor het Gemini windturbinepark.

Het bedrijf werd in 1868 opgericht door Govert van Oord. Van Oord is ontstaan uit de samenvoeging van drie grote baggerbedrijven, die allen een rijk verleden hadden. Van Oord ACZ was een succesvol familiebedrijf, de HAM (Hollandsche Aanneming Maatschappij) een uitermate rendabel onderdeel van HBG en Ballast Nedam Baggeren een werkmaatschappij van Ballast Nedam. In 2001 is Ballast Nedam gefuseerd met de HAM en een nieuw bedrijf, Ballast Ham Dredging werd opgericht.

In 2003 kocht Van Oord de baggerdochter van Koninklijke BAM Groep (BAM).^[14] BAM ontving hiervoor 290 miljoen euro en een aandelenbelang van 21,5% in het nieuwe bedrijf. Ten slot kreeg het preferente aandelen zonder stemrecht ter waarde van 70 miljoen euro.^[14] BAM had in juni 2002 HBG, de grootste aannemer van Nederland, overgenomen. BAM werd tegelijk ook de volledig eigenaar van de baggerdivisie omdat het concern verplicht was het aandeel van het noodlijdende Ballast Nedam over te nemen. BAM stak zich bij de overname van HBG voor 750 miljoen euro in de schulden en maakte direct duidelijk dat de verkoop van de baggerdivisie de balansverhoudingen weer recht moest trekken.^[14] Het baggerbedrijf is met een omzet van ruim 600 miljoen euro en ruim 2.000 werknemers ongeveer tweemaal zo groot als Van Oord zelf.^[14] Na de transactie krijgt MerweOord een belang van 47,6% in de nieuwe baggeronderneming en NPM Capital 30,9%. Volgens afspraak gaat MerweOord zo snel mogelijk zijn belang uitbreiden naar 51%.^[14] In MerweOord zijn de belangen van de familie Van Oord ondergebracht. Alle directe en aangetrouwde familieleden maken hier deel van uit.

MerweOord heeft in 2010 het aandelenbelang van 27,5% in Van Oord overgenomen die door NPM Capital werden gehouden. Met deze aanschaf gaat het belang van MerweOord naar 78,5%.^[15] Tevens maakte BAM bekend dat zij ook het pakket van 21,5% van de aandelen wil verkopen.^[15] Deze aandelen zijn in het bezit gekomen van Cobepa (Nederland) N.V. (10,75%) en ConsOord B.V. (10,75%).

In juni 2020 maakte het bedrijf bekend dat wereldwijd 500 arbeidsplaatsen gaan verdwijnen, waarvan in Nederland 120.^[16] Dit is ongeveer 10% van het totaal. Door de coronapandemie krijgt het minder opdrachten met een omzetdaling en slechtere resultaten tot gevolg.

• Palmeilanden
• The World
• Werkendam (schip, 2018)

• Site van Van Oord