Viruswaarheid

Viruswaarheid
Het logo van Viruswaarheid.
Geschiedenis
Opgericht	11 juni 2020
Oprichter	Willem Engel, Jeroen Pols
Structuur
Voorzitter	Willem Engel
Raad van bestuur	Jan Engel e.a.
Werkgebied	Nederland
Hoofdkantoor	Overschie Rotterdam
Doel	Het opheffen van anti-coronabeperkingen
Motto	"Liefde & Geduld", "Liefde en Waarheid", "Liefde & Eenheid"
Media
Website	viruswaarheid.nl

Viruswaarheid was een in 2020 opgerichte Nederlandse actiegroep die het beleid van de Nederlandse overheid bekritiseerde tijdens het bestrijden van de door het coronavirus veroorzaakte ziekte COVID-19. De organisatie was aanvankelijk actief onder de naam Viruswaanzin. Vanaf september 2020 was ze actief als 'Stichting Viruswaarheid.nl'.^[1][2] De actiegroep heeft zijn activiteiten in november 2022 opgeschort en de organisatie werd omgedoopt tot 'Stichting voor Waarheid'

De coronacrisis in Nederland ontstond begin 2020. Deze ziekte werd door de overheid in eerste instantie bestreden door algemene maatregelen als afstand houden, en door lockdowns, een avondklok en het stilleggen van allerlei activiteiten. Begin 2021 begon een vaccinatieprogramma. Ondanks die maatregelen overleden tot november 2022 bijna 23.000 mensen aan de ziekte.^[3]

Volgens de actiegroep was de sterfte door COVID-19 vergelijkbaar met de sterfte in een gemiddeld tot ernstig griepseizoen.^[4] Daarom verzette de actiegroep zich sterk tegen de maatregelen van de overheid tegen de pandemie. De beweging begon het in voorjaar van 2020 tijdens de eerste coronagolf.

De door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gerapporteerde oversterfte tijdens de coronagolf in het voorjaar van 2020 lag met 9.768 sterfgevallen echter hoger dan de oversterfte tijdens de griepgolf in de winter van 2017-2018, die met 9.444 sterfgevallen de dodelijkste griepgolf van het decennium was.^[5] Volgens critici van de actiegroep gingen zij voorbij aan het feit dat de oversterfte zo hoog was ondanks de genomen coronamaatregelen. Zonder die maatregelen zou de sterfte hoger zijn geweest.

Stichting Viruswaarheid werd opgericht door ondernemer en dansleraar Willem Engel, een farmaceut die na zijn studie werkte als dansleraar zouk.^[6] Hij en jurist Jeroen Pols stelden zich op als woordvoerders van de stichting.^[7] Naar eigen zeggen was Pols begonnen met het voorbereiden van juridische procedures tegen de maatregelen van de overheid in het kader van de bestrijding van de coronacrisis, toen hij in Willem Engel iemand trof die bedenkingen had gekregen tegen de wetenschappelijke onderbouwing van die maatregelen.^[8]

Het eerste publieke optreden van Willem Engel vond plaats op 29 mei 2020 bij Café Weltschmerz.^[9] In een anderhalf uur durend gesprek zette hij vraagtekens bij de betrouwbaarheid van de PCR-tests die werden gebruikt voor het aantonen van een besmetting door het COVID virus. Ook had hij twijfels bij de door het RIVM gehanteerde modellen voor de verspreiding van de ziekte, bij het onderzoek van bloedbank Sanquin en bij de mogelijkheid van het ontwikkelen van vaccins tegen luchtweginfecties. Ook stelde hij dat de verspreiding van SARS-CoV-2 niet alleen via grote druppels – zoals op dat moment gedacht – maar ook via aerosolen zou verlopen. Mede vanwege die laatste claim promootte Maurice de Hond het interview als "By far het beste van de afgelopen maanden"^[10]; daarentegen werden de punten die Engel naar voren bracht weersproken door scepticus Pepijn van Erp op de website Kloptdatwel en later op de nieuwswebsite Follow the Money.^[11][12]

Later in de pandemie, vanaf een tweede coronagolf, startte Viruswaarheid een aantal juridische acties tegen "de staat", die volgens hun definitie onder andere ook de rechterlijke macht en de media omvat.^[1]

In juli 2020 spande Viruswaanzin een kort geding aan tegen de Nederlandse overheid. Geëist werd de intrekking van de maatregelen, die de burgers zouden belemmeren in hun burgerrechten. De eis werd afgewezen, omdat volgens de president van de Rechtbank Den Haag de regering haar maatregelen had gebaseerd op adviezen van het Outbreak Management Team, waarmee aan het zorgvuldigheidscriterium was voldaan.^[13] De groep voerde tot eind 2022 rond de 30 juridische procedures tegen de overheid en andere organisaties.^[14] Vrijwel elke zaak werd verloren.^[15] Omdat zoveel zaken verloren werden, oordeelde de stichting dat de rechtspraak in Nederland "stuk is" en handlangers zijn van de macht.^[14]

Hoewel de groep begon met slechts het stellen van kritische vragen, verbreedde zij haar activiteiten door ook demonstraties te organiseren. Deze liepen uit op rellen en als gevolg hiervan verschoof de retoriek begin augustus 2020 naar aankondigingen van een bloedige volksopstand en vergelijkingen met de moord op de gebroeders De Witt.^[7]

Begin augustus bood Viruswaarheid via haar website een verklaring aan van artsen die met de organisatie sympathiseren, waarmee je ontheffing zou kunnen krijgen van het dragen van mondkapjes in het openbaar vervoer. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd riep hierop deze artsen op het matje.^[16] De verplichting mondkapjes te dragen werd door Willem Engel vergeleken met het dragen van een jodenster tijdens de Tweede Wereldoorlog.^[17]

Critici verbaasden zich najaar 2020 over de videoboodschappen van Willem Engel. Hierin nam hij afstand van de parlementaire democratie die het volk niet zou vertegenwoordigen, sprak hij over verraders en riep hij op tot het verzamelen van bewijzen tegen politici, wetenschappers en hoofdredacteuren die zijns inziens in de toekomst uit publieke functies geweerd dan wel berecht zouden moeten worden. Engel stelde daarbij dat hij – net als kritische media als Gezond Verstand, Café Weltschmerz en RT Dutch – ten onrechte van extreemrechtse sympathieën werd beschuldigd. Oktober 2022 gaf hij toe kort na de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 lid te zijn geworden van Forum voor Democratie.^[18][19]

Viruswaarheid werd door critici verantwoordelijk gehouden voor de actie van bekende Nederlanders, onder wie Famke Louise, Tim Douwsma, Bizzey en Thomas Berge, waarbij jongeren onder de hashtag #ikdoenietmeermee werden opgeroepen zich tegen de maatregelen tegen de coronapandemie van de overheid te keren.^[20] Deze oproep werd door politici gekarakteriseerd als 'volkomen verkeerd' (bij monde van PvdA-politicus Lodewijk Asscher) en 'onverantwoord' (door minister van Volksgezondheid en CDA-leider Hugo de Jonge).^[21] Diverse bekende Nederlanders die in eerste instantie filmpjes plaatsten ter ondersteuning van Viruswaarheid, trokken die video's na de kritiek terug.^[22][23]

In februari 2021 blokkeerde de ING-bank de bankrekening van Viruswaarheid^[24] omdat Willem Engel 50.000 euro donatiegeld van de stichting zou hebben gebruikt voor privégebruik, namelijk voor de aankoop van een stuk grond in Spanje.^[25] Volgens eigen zeggen had Engel het geld slechts aangewend voor een geldlening met garantstelling omdat de ING hem als privépersoon financiering weigerde.^[26] In juni 2021 had hij de lening inmiddels afgelost.

Door de blokkade van de bankrekening maakte de bank de activiteiten van Viruswaarheid onmogelijk, waaronder het betalen van advocaten voor de rechtsgang. De rechter oordeelde tijdens een kort geding^[27] dat de bank de blokkade moest opheffen totdat Viruswaarheid een andere bank zou hebben gevonden.^[28] Het lukte echter niet binnen de gestelde termijn van vier maanden^[27] om een andere bank te vinden, want in augustus 2021 bleek dat diverse andere banken en betaaldiensten rekeningen van Viruswaarheid blokkeerden. Ook rekeningen van andere organisaties werden geblokkeerd, met als reden het verspreiden van nepnieuws over corona en vaccinaties.^[29] Toen Viruswaarheid niet uit zichzelf vertrok bij de bank besloot ING de relatie definitief te beëindigen. Na een bodemprocedure van Viruswaarheid tegen de bank vond de rechter dat de ING terecht de relatie had beëindigd, onder andere omdat de stichting niet mee had gewerkt aan een wettelijk verplicht klantonderzoek en door een naams- en statutenwijziging, waardoor de bank te maken kreeg met een geheel nieuwe klant voor de bankrekening.^[30][31] De bankrekening van Viruswaarheid bleek namelijk op naam te staan van de dansschool Stichting DancaMundo, waarvan de naam in september 2020 werd gewijzigd in Stichting Viruswaarheid.nl.^[31] Het openbaar ministerie deed onderzoek naar onregelmatigheden bij de overdracht, maar constateerde in februari 2022 dat deze niet ernstig genoeg waren voor vervolgstappen. Uit het onderzoek bleek, aldus het OM, dat "de donateurs erop kunnen vertrouwen dat het geld dat ze bijeen hebben gebracht gebruikt wordt voor waar de stichting is voor opgericht".^[32].

Op 25 november 2022 kondigde Viruswaarheid het einde van de actiegroep aan tijdens een persconferentie.^[14] De directe aanleiding was dat de stichting geen bankrekening meer had.^[15] Willem Engel gaf als reden voor het stoppen dat de stichting zou zijn geïnfiltreerd door de AIVD.^[33] De stichting ging verder als "Voorwaarheid.nl" en kondigde aan onder deze naam een online weekjournaal te blijven publiceren.

• Website van Viruswaarheid^{[dode link]}

Zie de categorie Viruswaarheid van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.